دلاری شدن Dollarization

دلاری شدن زمانی اتفاق می‌افتد که پول داخلی یک کشور جایگزین دیگری شود، معمولاً دلار آمریکا. به این ترتیب، دلاری شدن نوعی جایگزینی ارز است. یک کشور معمولاً زمانی که تورم فوق العاده یا بی ثباتی اقتصادی باعث می شود ارز آن سودمندی خود را در بازار ارز خارجی (FX) از دست بدهد، دلاری شدن را اتخاذ می کند. برخی از دولت ها ممکن است در تلاش برای توسعه اقتصاد خود، نوعی دلاری شدن را اتخاذ کنند.

دلاری شدن چیست؟

دلاری شدن (Dollarization) فرآیندی است که در آن یک کشور تصمیم می‌گیرد از دلار آمریکا به عنوان ارز رسمی یا به عنوان ارز مکمل در کنار ارز محلی خود استفاده کند. این تصمیم معمولاً به دلیل بی‌ثباتی اقتصادی یا تورم شدید در کشور اتخاذ می‌شود. دلاری شدن می‌تواند به صورت کامل یا جزئی انجام شود.

انواع دلاری شدن:

1. دلاری شدن کامل:

   • در این حالت، کشور به طور کامل ارز محلی خود را کنار می‌گذارد و دلار آمریکا را به عنوان ارز رسمی خود می‌پذیرد. یک مثال معروف از دلاری شدن کامل، کشور اکوادور است که در سال 2000 دلار آمریکا را به عنوان ارز رسمی خود پذیرفت.

2. دلاری شدن جزئی:

   • در این حالت، هر دو ارز محلی و دلار آمریکا به طور همزمان برای معاملات مختلف استفاده می‌شوند. این نوع دلاری شدن معمولاً در کشورهایی رخ می‌دهد که ارز محلی آن‌ها بی‌ثبات است و مردم ترجیح می‌دهند از دلار آمریکا برای معاملات بزرگتر و مهم‌تر استفاده کنند.

مثال:

فرض کنید کشور "الف" با تورم شدید و بی‌ثباتی اقتصادی مواجه است. دولت تصمیم می‌گیرد که دلار آمریکا را به عنوان ارز رسمی خود بپذیرد تا ثبات اقتصادی بیشتری ایجاد کند. در نتیجه، تمام معاملات داخلی و خارجی با دلار آمریکا انجام می‌شود و ارز محلی به طور کامل کنار گذاشته می‌شود.

مزایا:

• ثبات اقتصادی: استفاده از دلار آمریکا می‌تواند به کاهش تورم و افزایش ثبات اقتصادی کمک کند.
• جذب سرمایه‌گذاری خارجی: دلاری شدن می‌تواند سرمایه‌گذاران خارجی را جذب کند، زیرا آن‌ها نیازی به نگرانی درباره نوسانات ارز محلی ندارند.
• کاهش هزینه‌های مبادله: استفاده از دلار آمریکا می‌تواند هزینه‌های مبادله ارز را کاهش دهد و تجارت بین‌المللی را تسهیل کند. 

معایب:

• از دست دادن استقلال پولی: کشور دلاری شده نمی‌تواند سیاست‌های پولی خود را تنظیم کند و باید به سیاست‌های پولی ایالات متحده وابسته باشد.
• ریسک‌های اقتصادی خارجی: تغییرات در سیاست‌های پولی ایالات متحده می‌تواند تأثیرات مستقیم بر اقتصاد کشور دلاری شده داشته باشد. 

دلاری شدن یک تصمیم مهم اقتصادی است که می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد یک کشور داشته باشد

نکات کلیدی

• دلاری شدن زمانی است که یک کشور شروع به شناسایی دلار آمریکا به عنوان وسیله مبادله یا پول قانونی در کنار یا به جای پول داخلی خود می کند.
• معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که پول محلی بی‌ثبات شده و سودمندی خود را به عنوان وسیله مبادله برای معاملات بازار از دست می‌دهد.
• دلاری شدن می تواند هم سود و هم هزینه داشته باشد. معمولاً منجر به افزایش ثبات پولی و اقتصادی می شود، اما لزوماً شامل از دست دادن استقلال اقتصادی در سیاست پولی می شود.