[Zohreh Gholami]

نقش علم در اخلاق *The role of ethics in science*


پاول كورتز استاد فلسفه اخلاق دانشگاه بوفالو در ايالت نيويورك آمريكا معتقد است نقش علم در اخلاق انكارناپذير است. پاول كورتز به هيچ عنوان قصد ندارد وارد بحث مناقشه‌ برانگيز در باب مقدور يا مقدور نبودن استنتاج "بايد" از "است" شود و تنها به نسبت‌هاي غيرمنطقي اين دو حوزه نظر دارد. به نظر وي، دانش‌ها به انحاي گوناگون بر اخلاق تأثير مي‌گذارد و لااقل در جنبه‌هايي كه چه كار نبايد كرد بسي مثمر ثمر هستند.

علم به ما ديدگاهي كلان اعطا مي‌كند كه اين ديدگاه كلان براي انجام هر كار از جمله ابراز گزاره‌هاي اخلاقي و انجام اموري كه با خوب و بد سر و كار دارند مثمرثمر است. اين امر بدان دليل است كه همه نسبت‌هاي ميان علم و اخلاق يا دانش و ارزش نسبت‌هاي منطقي نيستند و اين دو حوزه چه در بعد اجتماع و فرهنگ و چه در بعد مؤلفه‌هاي غيرمعرفتي چون احساس با هم تعامل دارند. با اين همه، كورتز معتقد است آنها كه قايل به تمايز جدي منطقي ميان علم و اخلاق هستند ديدگاهي جزمي ‌و بسته نسبت به علم دارند و آن را فراتر از بسياري از مؤلفه‌هاي غيرمعرفتي مد نظر مي‌گيرند.

او معتقد است پرسش از نسبت علم و اخلاق پرسشي گشوده است و آن چنان كه ما در اوان دوران جديد تصور مي‌كرديم اين دو حوزه آنچنان از هم منفك نيستند كه هيچ نسبتي با يكديگر برقرار نكنند.