روش نمودار پراکندگی


یک راه حل : مشاهده رفتار هزینه در گذشته در ارتباط آن با یک فعالیت است

اگر  یک فعالیت در گذشته  دارای یک الگوی خاص باشد و شما انتظار دارید در آینده نیز همین الگو را پیروی کند بنابراین امکانی را برای شما بوجود می اورد که هزینه ها را براورد کنید . البته باید تغییراتی که در این خصوص براتون بوجود میاد رو در نظر بگیرین .

همچنین ارتباط بین سطوح فعالیت گذشته با سطح فعالیتی که در آینده پیش بینی میکنیم را در نظر بگیرید . همیشه پیش بنی در سطحی بالاتر یا پایینواحد بوده است حالا اگه بخواهید برای سال اتی مثلا  تر از مشاهدات در گذشته ذهنی است .

مثلافرض کنید بالاترین سطح فعالیت شما در چند سال گذشته8000 واحد بوده حالا اگه بخواهید برای سال اتی مثلا 10000 واحد را براورد کنید چون تغییرات زیادی را لحاظ کرده اید میتونه اشتباه باشه پس باید یک سطح منطقی با توجه به موجودیتهاتون رو در نظر گرفت!


رسم نمودار برای هزینه های گذشته با توجه به سطوح فعالیتهای مربوط به اون ، اصولا روش مفیدی است برای توصیف رابطه بین فعالیت و هزینه که به این کار نمودار پراکندگی میگویند.


یک روش عملی اینه که اطلاعات ماهانه مربوط به  مثلا سه سال گذشته شرکتتون رو (بشرط اینکه تغییرات زیادی نداشته باشه ) در نظر بگیرید

و بیایید بر اساس اون نمودار رسم کنید

مثال – هزینه های برق برای هر ماه با توجه به سطح فعالیت در همان ماه

ماه --------------- هزینه برق  -------------------  سطح فعالیت
فروردین 90 ---- 10000 ریال -----------------------   200 واحد
اردیهشت 90 --- 12500 ریال ------------------------ 210 واحد

و الی آخر ....

حالا هزینه تعمیرات رو درمحور افقی در نظر بگیرید و سطح فعالیت رو در محور عمودی و نقاط رو رسم کنید و.....


وقتی نمودار مشخص شد باید خطی رسم کنید که از میان نقاط عبور کند و بعد اون خط رو ادامه بدین تا محور عمودی رو قطع کنه – شیب این خط نشانگر هزینه متغییر است . زیرا تغیر در میزان هزینه ها بدلیل تغیر در سطح فعالیت میباشد . محل تقاطع این خط با محور عمودی نیز هزینه ثابت است که میزان هزینه را در سطح صفر نشون میده .


البته رسم این خط و اینکه آیا بدرستی از میان تمام نقاط عبور کرده یا نه یک قضاوت چشمی است و برای بهبود این کار در مباحث بعدی (رگرسیون ) این قضیه با دقت انجام میشود.



روش های ریاضی براورد هزینه


الف – روش براورد مهندسی


براورد مهندسی از هزینه ها معمولا بوسیله تجزیه و تحلیل اجزای هر مرحله از فرایند تولید انجام میشه .

برای این منظور هزینه ها – فعالیتها – و مدت زمانی رو که برای انجام هر فعالیت لازم است رو مشخص کنید .

برای براورد دستمزد مثلا از طریق زمانسنجی ، زمانی رو که باید صرف انجام هر فعالیت بشه رو براورد کنید و این زمان ها رو با هم جمع کرده و ذخیره ای برای زمانهای تلف شده نیز بگیرید .

براورد مهندسی از مواد اولیه لازم برای هر محصول و نیمه ساخته نیز از طریق نقشه و یا فرمول ساخت بدست میاد

سایر هزینه ها هم به چنین روشی براورد میشن .

برا سایر هزینه ها یه مثال کوچولو بزنم

مثلا میخواهید هزینه برق مصرفی رو برای مرکزتولیدیتون بدست بیارین

این مرکز یک براورد ظرفیت ( استاندارد تولید داره ) مثلا 100 واحددر روز . ( حال اگه فعالیت ساعت کار باشه باید اونو رو استاندارد سازی کنید ) مثلا 10 ساعت در روز .( یادتون باشه شیفت کاری رو در نظر بگیرین )
از روی مشخصات دستگاه یا تجزیه اطلاعات موجود یا اطلاعات واحد فنی مهندسی شرکتتون میزان برق مصرفی رو برای این مرکز مشخص کنید

مثلا کاتالوگ دستگاه نوشته ولتاژ برق مصرفی هر دقیقه 20
یا به واحد فنی بگین از روی نوع موتورهای موجود در دستگاها میتونه این امار رو بده و......

خلاصه اینکار تخصصیه !!!

حالا برای هر دقیقه (اگه ساعت کار مبنای فعالیت باشه ) یا به ازای هر واحد ( اگه میزان تولید مبنا باشه ) میزان برق مصرفی رو بدست بیارین




یکی از مزیتهای این روش اینه که نیاز به اطلاعات گذشته نیست و دیگری اینکه بیان جز به جز هر مرحله از فرایندها ی تولید رو بدست میارین .

البته این روش معایبی هم داره

اولا اینکه خیلی هزینه بر و زمانبره

دیم : این روش بسیار آرمانی است

مثلا وقتی به فرمول محصول برای براورد مواد اولیه اتکا میکنیم ممکنه بخاطر وقوع شرایطی که خارج از کنترل شرکته . تولید محصولات با تغییراتی در مقادیر مشخص شده در فرمولاسیون صورت بگیرد.

یک نمونه اینکه برخی مواد مصرفی که شما در فرمولاسیون اوردین بنا به دلیلی مثلا یافت نشدن اونها در بازار ( هنگام مصرف واقعی ) مجبور به تغییر و جایگزین کردن مواد مشابه به اون هستین بنابراین فرمولاسیون دچار تغییر میشه

یا مثلا کارگرها آدمهای چموشی هستند وقتی میفهمن کسی داره اونها رو کنترل میکنه ( برا زمانسنجی ) کارشون رو با سرعت بیشتری انجام میدن و اتلاف وقت کمتری دارن بنابراین زمانسنجی دقیق نمیشه

البته گفتم این روش خیلی آرمانی است !!!

با سلام

در خصوص روش حد بالا و پایین در همین تاپیک در موضوع نقطه سربسر یک مثال براتون زدم

اما در ادامه ....

روش تجزیه و تحلیل رگرسیون



روش رگرسیون برای تعیین خطی که بهترین نحو ممکن از میان تمامی نقاط رسم شود ، طراحی شده است .
در ضمن یک سری اطلاعات دیگر در اختیار مدیران میگذارد که ارتباط بین هزینه ها و فعالیتها را بیان میکند .
همچنین این روش اجازه میدهد که بیش از یک عامل موثر در پیش بینی را انتخاب نماییم و این امر موقعی مفید است که بیش از یک محرک هزینه بر هزینها اثر گذار باشد.
مهمترین مرحله در رگرسیون برقراری یک رابطه علت و معلولی هزینه و محرکهای هزینه است

همانطور که میدونید محرکهای هزینه بعنوان پیش بینی کننده ها میباشد وتحت عنوان متغییر مستقل یل متغییر سمت راست معادله رگرسیون x و هزینه هایی که براورد میشوند تحت عنوان متغییر وابسته یا متغییر سمت چپ معادله رگرسیون y نامیده میشوند

حال اگه در این تجزیه و تحلیلاز یک محرک هزینه استفاده کنید به ان تجزیه و تحلیل رگرسیون ساده گویند و اگر دو یا چند محرک هزینه وجود داشته باشد به ان رگرسیون چند گانه گویند

بر اساس روش رگرسیون ابتدا محرک هزینه ( مثلا ساعات کار مستقیم ) را انتخاب نموده و پس از اطلاعات گذشته ان مثلا ساعات کار مستقیم بعنوان x و اطلاعات گذشته هزینه سربار تحت عنوان y در مدل وارد میشود پس معادله بصورت زیر میشود :

                      ( y = a +( b * x   

جمع کل هزینه ها = هزینه های ثابت +( نرخ هزینه متغییر واحد* جمع ساعات کار مستقیم )


یک مبحثی را که حتما در نظر بگیرید در مورد نقاط پرت است . این نقاط را از محاسبات خارج نمایید

-انتخاب متغییر وابسته :

شما متغییر وابسته را میتوانید در یک سطح کلی (هزینه تعمیر و نگهداری کل کارخانه ) یا در یک سطح ( هزینه تعمیر ونگهداری هریک از ماسین الات ) در نظر گرفت

انتخاب متغییر مستقل :

برای اینمنظور تمم اطلاعات مالی – عملیاتی و سایر اطلاعات اقتصادی که برای براورد نیاز را باید در نظر گرفت

غالبا اطلاعات مورد استفاده در تجزیه و تحلیل رگرسیون بصورت عددی و بر حسب ریال یا واحد هستند

یک نوع دیگر از متغییر ها ،متغییر مصنوعی است که بیانگر وجود یا عدم وجود یک شرایط خاص است

مثلا برای نشان دادن تغییرات فصلی میتوان از متغییر مصنوعی استفاده کرد

فرض شما تولید کننده بستنی هستید و طبق معمول در ماههای تابستان تقاضا برای این محصول افزایش میابد و در اینحالت شما میتوانید برای ماههای تابستان از متغییر مصنوعی با ارزش یک و برای سایر ماها ارزش صفر را در نظر بگیرید .

مثال :

متغییر وابسته --------------------------------------------------  متغییر مستقل -----------------------------
                                    اطلاعات مالی -------------- اطلاعات عملیاتی ------------------ سایر اطلاعات

هزینه دستمزد ------------- نرخ دستمزد  -------------- ساعات کار  -------------------- نرخ حقوق طبق اداره کار
                                                                  تعداد کارکنان  ------------------- متغییر مصنوعی برای تغییر
                                                                                                           قابل ملاحظه در نرخ پرداخت

ارزیابی تجزیه و تحلیل رگرسیون :

4معیار مهم برای ارزیابی وجود دارد

الف – ضریب همبستگی rو ضریب تعیین r^2

ب- p- value

ج- خطای استاندارد

د- t- value
     

توضیح هر یک از 4 معیار فوق در ادامه ....

با سلام

ضریب همبستگی 


ضریب همبستگی r بیانگر وجود یا عدم وجود همبستگی بین دو متغییر است و حتی میزان همبستگی و نوع اون یعنی مستقیم یا معکوس را به ما نشان میدهد. این مقدار همواره بین -1 و + 1 است

ضریب تعیین r^2(توان دوم ضریب همبستگی):

بیان میکنه که چه بخشی از تغییرات در متغییر وابسته بوسیله متغییر سمت راست رگرسیون بیان میشود.
مثلا وقتی ضریب تعیین برابر با مقدار مشخص k باشد میتوان گفت که k% تغییرات در هزینه سربار  میتواند بوسیله تغییر در ساعات مار مستقیم ( با فرض مبنا بودن این محرک هزینه ) بیان میشود. حالا هر چقدر این مقدار به عدد یک نزدیکتر باشد نقاط به خطی که رسم شده نزدیکتر است و هرچه به سمت صفر میل کنه نقاط از خط دورتر است .

p-value

معیاری است که نشان دهنده این خطر است که متغییر مستقل فقط یک رابطه تصادفی و شانسی با متغییر وابسته داشته باشد و رابطه آماری معنی داری بین اونها وجود ندارد . هرچه این معیارکمتر باشد بهتر است . اگه تو محاسباتتون بین 0.5 . 1 باشد عالی است .


t- value


معیاری است که قابلیت اتکای متغییر مستقل را نشان میدهد
منظور از قابلیت اتکا ، درجه اعتبار . ثبات و بلند مدت بودن ارتباط متغییر مستقل و وابسته است
بطور معمول این معیار باید بیشتر از 2 باشد و هرچه این معیار کمتر باشد بیانگر اینست که از لحاظ آماری بین متغییر وابسته و متغییر مستقل ارتباط معنا داری وجود ندارد یا اگر هم وجود داره بسیار ضعیف است . .
متغییر هایی که مقدار t- value اونها پایین است را از معادله  رگرسیون خارج کنید تا معادله ساده تر شود

زمانیکه معادله رگرسیون چند متغییره میباشد اگر مقدار t- value برای یک یا چند متغییر مستقل ، کم باشد در اینصورت این احتمال وجود داره که همبستگی چند گانه وجود داشته باشد . یعنی دو یا چند متغییر مستقل همبستگی بالایی با یکدیگر دارند . درحالیکه فرض بر اینست  که بین متغییر ها ی مستقل باید استقلال وجود داشته باشد نه اینکه با هم همبستگی  داشته باشند . منظور ازهمبستگی متغییرها اینست که تغییر یک متغییر باعث تغییر قابل پیش بینی - همسو یا عکس -  در متغییر دیگر شود برای مثال ،ساعات کار ماشین در یک شرکت تولیدی یا ساعات کار مستقیم کارکنان ارتباط دارد زیرا هر دو تحت تاثیر یک عامل مشترک هستند که تعداد محصولات تولید شده توسط شرکت است . باید توجه داشت که بسیاری از داده های مالی و عملیاتی با یکدیگر همبستگی دارند.


ادامه دارد.....

خطای استاندارد – se 

میزان دقت براورد رگرسیون را نسان میدهد بعبارت دیگه خطای استاندارد یک مدل رگرسیون دامنه ای است حول رقم براوردی بدست امده از مدل رگرسیون که میتوان با اطمینان معقول انتظار داشت ، رقم واقعی هزینه در این دامنه هست یا نه

مثلا اگه هزینه براورد شده توسط معادله رگرسیون عدد 400000 ریال باشد و خطای استاندارد برابر با 10000 ریال ، اطمینان میتوان داشت که هزینه واقعی بین 410000 ریال و 390000ریال است .


براورد هزینه های تعمیر و نگهداری با استفاده از مدل رگرسیون


مثلا شرکت الف میخواد هزینه های تعمیر و نگهداری را براورد کند
اطلاعات مربوط به 6 سال گذشته بصورت زیر است

سال –------              -- 1383--------  ----1384-----------1385----------1386-----------1387--------------1388
ساعت کارمستقیم ------- 8500------------8700—--------9100----------8450------- ----8600---------------9150
هزینه تعمیر --------    --153000---------140500---------158700------152700---------154200------------161100

در مثال بالا موضوع هزینه : هزینه تعمیر و نگهداری و محرک هزینه : ساعات کار مستقیم است
ابتدا در نمودار مختصات هر کدام از نقاط را به ازای هر سال رسم کنید.

   Y=61495.28 + (10.8043 * x)
نحوه محاسبه در نرم افزار اکسل :

3- 3 اهم موارد قابل ذكر درخصوص مانده حسابهای موجودی مواد وكالا و بهای تمام شده كالای فروش رفته بشرح زیر میباشد :
1-3- با عنایت به یادداشت توضیحی 23 صورتهای مالی ، سربار جذب نشده درتولید جهت عملکرد سال مالی مورد گزارش
محاسبه نشده و از بهای تمام شده تولید محاسبه کسرنگردیده است، معهذا بدلیل عدم دسترسی به مبانی محاسباتی زمان سنجی و ظرفیت سنجی ارائه شده توسط واحد مهندسی صنایع شركت و فقدان سایر اطلاعات لازم
ازجمله مصرف استاندارد مواد و قطعات ، تعیین میزان دقیق دستمزد ، سربار و ضایعات غیر عادی جذب نشده در تولید و تاثیر آن بر بهای تمام شده وکالای
فروش رفته و موجودی كالای ساخته شده ودرجریان ساخت پایان سال مالی مورد گزارش برای این موسسه مقدور نگردیده است .


( کاربرد رگرسیون در محاسبه سربار جذب نشده – استفاده از نرم افزار اکسل )


با سلام

اگه حسابرس شرکتتون چنین بندی رو براتون گذاشت بعنوان حسابدار صنعتی موظفین که گزارش مربوطه رو آماده کرده و ارایه کنید. 
برا این منظور من کار رو با یک  مثال شروع میکنم و شما اونو به شرکت خودتون تعمیم بدین

فرض آخر دوره شما عوامل (سرفصل) هزینه هاتون شده موارد زیر :


مواد مصرفی : 5000 ریال
دستمزد مستقیم : 2000 ریال
تعمیرو نگهداری : 1000 ریال
استهلاک : 3000 ریال
برق مصرفی: 4920 ریال
سایر هزینه ها : 1000 ریال


همونطور که میدونید سربار جذب نشده شامل هزینه های ثابت میشه بنابراین 
ابتدا باید  تعیین کنید که هر کدوم از هزینه های فوق ثابت هستند یا متغیر


نحوه تعیین این هزینه ها به ثابت و متغیر رو قبل توضیح دادم با این حال  برای موارد فوق داریم :


مواد مصرفی : متغیر
دستمزد مستقیم ( با توجه به قرارداد کاری تنظیم شده طبق قانون کار )  ثابت
تعمیر و نگهداری : متغیر
استهلاک : ثابت
برق مصرفی : نیمه متغیر
سایر هزینه ها ( با فرض بررسی جز به جز حسابهای ذیربط ) ثابت


بنابراین تو این مثال باید فقط بریم سراغ برق مصرفی که نیمه متغیره و سهم ثابت این هزینه رو از طریق رگرسیون بدست بیاریم
برای این منظور شما باید بتاریخ ارسال قبض برقی که براتون میاد مبنای محاسبه ای رو لحاظ کنید – مثلا کارکرد ماشین الات .


یه جدول تهیه کنید بصورت زیر


ماه  --------  زمان کارکرد  ------ ریال برق مصرفی
1 ---------   100  ------------  1100  ریال
2 --------  120  ------------- 1250
3 --------  125 -------------- 1270
4-------- 128 ------------- 1300   



در نرم افزار اکسل  زمان کارکرد رو در یک ستون و ریال برق را در ستون مقابل اون قرار دهید . هر دو ستون رو انتخاب کرده و در قسمت INSERTقسمت SCATTER نمودار نقطه ای را انتخاب کرده تا با توجه به داده های شما نمودار نقطه ای را رسم کند
هنگامیکه نمودار رسم شد در قسمت  DESIGNقسمت CHART LAYOUTS نموداری را انتخاب کنید که روی آن نوشته شده  F(X)  با انتخاب این گزینه برای داده های شما خطی رسم میشود و معادله خطی با مشخصات زیر داده میشود :


Y = 7.0477 X + 396.61   با R^2 =0.995   و چون ضریب همبستگی نزدیک به یک است (0.995) پس مبنای انتخاب شده ( کارکرد ماشین الات) مناسب است


بنابراین شما با معادله خطی فوق  میتوانید سهم متغیر و ثابت هزینه برق را محاسبه کنید بدین صورت که :

به ازای هر X مقدار Y را بدست بیاورید ( به مقدار ثابت معادله کار نداشته باشید چون سهم متغیر را میخواهید محاسبه کنید )


100  در نتیجه  100*.7.0477 = 704.77
120   داریم :  120* 7.0477 = 845.724
125 داریم:  125* 7.0477 = 880.9625
128 داریم  130*7.0477 = 902.1056


سرجمع این اعداد میشه : 3333.5621 که این میشه سهم متغیر  برق مصرفی

حال اگه این مبلغ رو از کل برق مصرفی کم کنید سهم ثابت این هزینه هم بدست میاد یعنی

(محاسبات روند ):

1586 = 3334-4920

بنابراین از 4920 ریال کل هزینه برق مصرفی 1586 ریال ثابت و 3334 ریال آن متغیر است .

حالا جمع کل هزینه های ثابت در شرکت میشه :

2000 دستمزد + 3000 استهلاک + 1000 سایر هزینه ها + 1586 سهم برق  = 7586  ریال

حال باید بریم سراغ ظرفیت – کارکرد و توقفات جهت بدست اوردن سربار جذب نشده .......

وقتی صحبت از سربار جذب نشده میشه باید بریم سراغ ظرفیت

قبلا تو ارسالام انواع ظرفیت رو توضیح دادم و عملیترین روش و کار اینه که بریم سراغ ظرفیت قابل دسترس .

یعنی ظرفیت موجود بعلاوه ظرفیت بلا استفاده که این ظرفیت بلا استفاده باید بر اساس مبنای منطقی تعیین بشه یعنی با توجه به کارکردهای سال گذشته و شرایط موجود شرکت .



شما باید بتونید کارکرد و توقفات رو معلوم کنید

مبحث توقفات بسیار مهمه چون یک سری توقفات شما دارین که  مجاز و غیر مجازه

توقف مجاز با کارکرد مفید جمع میشه و ظرفیت موجود رو بهتون میده

بذارید یه مثال بزنم :

مثلا شرکت شما سه شیفت  کار میکنه و هر شیفت 8 ساعت کاریه

پس ظرفیت برای شما میشه 24 ساعت

اما با توجه به شرایط شرکت شما و شرایط موجود شرکت شما هر شیفت 6 ساعت بیشتر توان کار ندارد

پس کل ظرفیت قابل دسترس میشه  18 ساعت و مابه التفاوت 24 و 18 یعنی 6 ساعت هیچگاه قابل دستیابی نیست مگر با اضافه شدن ماشین الات جدید .

پس ظرفیت را روی 18 ساعت در نظر میگیریم

حال از هر 6 ساعت در هر شیفت (ظرفیت کامل) گزارشی برای ما ارسال شده به این صورت که :

3 ساعت کارکرد مفید
1 ساعت توقف بابت قطع برق
0.5 ساعت توقف بابت تنظیم دستگاه
0.5 ساعت توقف بابت  تعمیر
1 ساعت توقف بابت نظافت


با بررسیهای توقفات موجود و شرایط شرکت باید آنها را به مجاز و غیر مجاز تفکیک کرد

قطع برق غیر مجاز است چرا که برق ممکنه بدلیل عدم پرداخت وجه به اداره برق قطع شده باشد ( که باید شرکت پول میداشت و قطع نمیشد ) یا دستگاه ژنراتور برق داشته باشد که در صورت قطع برق از بیرون خود تامین برق کند


تنظیم دستگاه توقفی مجاز است چراکه برای تولید و تنوع محصولات این تنظیمات باید صورت پذیرد

تعمیرات : باید دید این تعمیرات اظطراری بوده یا پیشگرانه . اگه اظطراری بوده باید دید آیا قبلا در سیستم تعمیر و نگهداری (PM) برای ان موردی در نظر گرفته شده بوده یا نه . اگر پیش بینی شده بوده و حالا این تعمیر بوجود امده غیر مجاز است ولی اگه قبلا این تعمیر در زمان خاص شناسایی نشده و سیستم تعمیر و نگهداری بابت ان زمانی در نظر نگرفته ، مجاز است

ما فرض میکنیم در مثال ما مجاز است


نظافت : جز لاینفک کار است و مجاز میباشد


بنابراین شما برای یک شیفت 6 ساعته کاری دارین :

کل کارکرد : 6ساعت
کارکرد مفید : 5 ساعت
توقف مجاز : 2 ساعت
توقف غیر مجاز : 1 ساعت


در این حالت  اگه بخواهید نرخ جذب سربار را محاسبه کنید  باید با توجه به مبنای های فوق یعنی کارکردها آنها را حساب کنید : یعنی باید هزینه سربار را یکبار بر کارکرد مفید تقسیم کنید تا نرخ کارکرد مفید  بدست بیاد و یکبار هم بر کل کارکرد تا نرخ کارکرد کل بدست بیاد


اگر شما فرضا در آخر دوره ای 2000 ریال هزینه داشته باشید و کارکرد کل شما 100 دقیق و کارکرد مفید شما 90 دقیقه باشد داریم :

20 = 100 /2000  نرخ کارکرد کل 
22.2 = 90/2000  نرخ کارکرد مفید 

2.2 = 20-22.2  این مابه التفاوت مربوط به  سهم توقفات غیر مجاز است ( با توجه به توضیحات بالا ظرفیت بلا استفاده) که این عدد به نسبت کل 0.099 = 22.2/2.2  است


اگر از این 2000 ریال شما  800 ریالش هزینه ثابت باشد و 1200 ریال هزینه متغیر ( نحوه بدست آوردن در بالا توضیح داده شد)
بنابراین برای محاسبه سربار جذب نشده کافیست که: 

79.2 = 0.099 * 800  که این عدد  سربارثابت جذب نشده شما میباشد و
720.8 = 79.2-800 ریال از سربار ثابت شما جذب شده است


البته مثالی که زدم تعیین نوع کارکردها و توقفاتش راحت بود و در عمل این کار مشکلتر است ولی قابل دستابی است
فقط نکته ای که وجود داره توجیه دارایی برای اینکه بتونید بهش مجاز یا غیر مجاز بودن توقفاتتون رو بقبولونید تا این هزینه رو از شما قبول کنه و الا این هزینه رد خواهد شد وبهتره نشونش ندین !

بهره وری و اندازه گیری شاخصهای مربوطه

با سلام

شاید اسم بهره وری زیاد به گوشتون خورده باشه و خیلیها در مورد اون اطلاعاتی داشته باشن اما برای یاداوری مواردی رو براتون میزارم. از طرفی با توجه به بالا بودن سهم هزینه دستمزد در هزینه های تولید محاسبه این عامل برای هر شرکتی بسیار مهمه و یکی از وظایف واحد مالی هر شرکتی میباشد .(البته با همکاری بچه های  صنایع )   


بهره وری چندین شاخص داره که در هر سری دو الی سه موردرو بررسی میکنیم

1- شاخص های رقابت پذیری نیروی کار:

فرمول :  هزینه نیروی کار / ارزش افزوده
واحد : عدد خالص
نسبت : رقابت پذیری نیروی کار

این نسبت وضعیت رقابت پذیری موسسه در ارتباط با نیروی کار را نشان میدهد
پایین بودن این نسبت نشان دهنده بالا بودن هزینه نیروی کار است که هماهنگ با ایجاد ارزش افزوده نیست و بالعکس


2- واحد هزینه نیروی کار

فرمول : ارزش ستانده / هزینه نیروی کار
واحد :درصد
نسبت : واحد هزینه نیروی کار

این نسبت نشان دهنده حق الزحمه متوسط نیروی انسانی است
بالا بودن این نسبت یبانگر بالا بودن حق الزحمه هریک از کارکنان میباشد و بالعکس

انجام کارهای ساده توسط کارکنان با حقوق و دستمزد زیاد
کافی نبودن میزان سفارشات مشتریان
روحیه پایین کارکنان
روشهای قدیمی تولید 
وابستگی به مهارتهای سنتی
عدم وجود برنامه ریزی درست و در نهایت سیستم ضعیف واگذاری حجم کار به افراد

نمونه هایی است که با این نسبت تجزیه و تحلیل میشود.

3- هزینه نیروی کار بر تعداد کارکنان

بالا بودن این نسبت ممکنه چند دلیل داشته باشه
مثلا :
کارایی پایین نیروی کار
برنامه ریزی و تقسیم ضعیف کار
سیستم حقوق و دستمزد نامناسب
اضافه کاری زیاد
تورم نیروی کار
عدم استفاده صحیح از قابلیت نیروی انسانی
نبود سرپرستی صحیح

ادامه .......