[Zohreh Gholami]

سینوزیت و علائم سینوزیت

سینوس‌ها حفراتی هستند كه درون استخوان‌های صورت جای گرفته‌اند و هر یک از آن‌ها توسط مجرایی به بینی راه پیدا می‌كند. سطح پوشاننده این حفرات به‌ طور طبیعی ترشحات شفافی دارد كه این ترشحات وارد بینی می‌شود. این ترشحات توسط مژكهایی كه جهت نوسان آن‌ها به طرف حلق است به عقب رانده می‌شوند و هرفرد طبیعی با هربلع مقداری از بزاق خود و مقداری از این ترشحات بینی و سینوس‌ها را بلع می‌كند.

سینوس‌های یك فرد بالغ به‌طور متوسط در شبانه روز حدود یک لیتر ترشح می‌كنند. این ترشحات در لطیف نگهداشتن مخاط پوشاننده سینوس‌ها و بینی موثر است و در تمیز كردن هوایی كه از بینی به ریه می‌رسد نقش اساسی دارد.


سه گروه ممكن است از این ترشحات و ورود آنها به حلق شكایت کنند:
گروه اول: وقتی كه میزان ترشحات بیشتر از حد نرمال شود مثل حالتی كه در افراد مبتلا به حساسیت بینی مشاهده می‌كنیم.

گروه دوم: وقتی كه قوام، رنگ یا بوی این ترشحات عوض شود. مثل حالتی كه در مبتلایان به سینوزیت می‌بینیم.

گروه سوم: در بعضی افراد هم میزان این ترشحات و هم قوام، رنگ و بوی آن طبیعی است ولی باز هم بیمار از ترشحات پشت حلق خود شكایت دارد. این دسته افرادی هستند كه خیلی حساس هستند و ترشحات طبیعی بینی را ترشحات چركی می‌انگارند و از بلعیدن آن اكراه دارند.

همچنین وجود این حفرات توخالی درون استخوان‌های صورت باعث كاستن از وزن سرمی‌شود.

این حفرات در دلنشین بودن صدای فرد موثر هستند و چنانچه این حفرات یا بینی پر شوند صدای فرد تو دماغی می‌گردد.

این حفرات به‌صورت ضربه گیر جمجمه و مغز عمل می‌كنند. بدین معنی كه اگر ضربه شدیدی به صورت وارد شود به‌واسطه وجود سینوس‌ها، استخوان‌های صورت می‌شكند و لذا ضربه مستهلک شده و به جمجمه و در نتیجه به مغز وارد نمی‌شود.


سینوزیت حاد
سینوزیت به معنی التهاب و تورم مخاط سینوس‌هاست كه ممكن است منشاء عفونی یا آلرژیک داشته باشد. در مبتلایان به آلرژی، مخاط بینی و سینوس‍ها متورم شده و در نتیجه آلرژی باعث انسداد مجاری مرتبط كننده سینو‌ها به بینی می‌شود.

از طرف دیگر آلرژی باعث افزایش میزان ترشحات بینی و سینوس‌ها می‎شود و با وجود دو عامل فوق سینوزیت با منشا آلرژی حاصل می‌شود. در زمینه سینوزیت عفونی قضیه از این هم ساده تر است. یعنی همان‌طور كه حلق به‌دلیل عفونت دچار تورم و ترشح می‌شود، میكروب می‌تواند مخاط بینی و سینوس‌ها را نیز متورم کند.


سینوزیت مزمن
در مواردی كه مجاری مرتبط كننده سینوس به بینی به طور طولانی مدت مسدود شود، سینوزیت مزمن حاصل می‌شود كه علامت اصلی آن به شكل ترشحات عفونی مزمن پشت حلق است که معمولا به درمان دارویی جواب نمی‌دهد و برای علاج آن احتیاج به عمل جراحی است.

پس از تشخیص سینوزیت و شناسایی علت احتمالی آن، پزشک می‌تواند درمان‌هایی را برای كاهش التهاب و بهبود علائم تجویز كند. به‌طوری که درمان جراحی به دو روش معمولی و روش آندوسكوپیک انجام می‌شود. در روش معمولی محتویات درون سینوس‌ها تخلیه می‌شود و در روش آندوسكوپیک مجاری سینوس به بینی را باز می‌كنیم