[Zohreh Gholami]

آندورفین "[wiki]Endorphins[/wiki]"

آندورفین، نوعی ماده شمیایی آرام بخش است. این ماده نوعی پپتید است که از غدد مخاطی و هیپوتالاموس در مهره داران ترشح می شود. آندورفین از نظر توانایی ایجاد حالت بی احساسی نسبت به درد و داشتن احساس خوب جسمی، به داروهای حاوی تریاک شبیه است. در کل، این ماده به عنوان تسکین دهنده درد عمل می نماید.

این پپتید کنترل کننده اعصاب، اولین بار در سال 1975 م توسط جان هیوز با آزمایش روی مغز خوک کشف شد. بعدها انواع مختلفی از آندورفین کشف گردید. واژه آندورفین خود مخفف واژه های ([wiki]endogenous[/wiki][wiki]morphine[/wiki]) به معنای مورفینی است که به طور طبیعی در بدن تولید می شود. معروف ترین انواع آندورفین، نوع آلفا، بتا و گاما می باشند که در میان آنها، نوع بتا بهترین اثر را در کاهش درد دارد.

از واژه آندورفین برای انواع مواد آرام بخش درون ریز استفاده می شود که دلالت بر نوعی فعالیت دارویی می کند که به فعالیت کورتیکوسترویدها بسیار شبیه است.

چگونگی عملکرد آندورفین هنوز دقیقاً مشخص نشده است. آنچه که در موردش اطمینان داریم این است که آندورفین، به گیرنده های حالت آرام بخشی در مغز فشار می آورد. این گیرنده ها، مسیر دوپامین را باز می کنند و باعث می شوند که دوپامین بیشتری درون سیناپس ها آزاد شود.

آندورفین احساس درد و گرسنگی ناشی از تولید هورمون های جنسی را هم تسکین می دهد.
همچنین آندورفین در واکنش نسبت به مواد غذایی خاصی تولید می شود. از جمله این مواد غذایی می توان فلفل تند را نام برد. در قدیم برای تسکین برخی دردهای مضمن از فلفل تند استفاده می کردند (به دلیل همین خاصیت تحریک آندورفین).


خنده و آندورفین
طبق برخی گزارشات، خنده هم ترشح آندورفین را در مغز افزایش می دهد. بنابراین، ضمن آنکه خنده رگ های خونی را گشاد می کند، مانع تولید هورمون های ایجاد کننده استرس می شود و میزان آنتی بادی های بدن را بالا می برد، احساس بی دردی هم ایجاد می کند. 

روشی دیگر برای تولید آندورفین، ورزش کردن شدید است، آن هم به میزانی که تولید این ماده را تحریک نماید. اشعه ی ماورای بنفش هم قادر است تولید آندورفین را تحریک کند.

جعبه متن

منبع: دانشنامه رشد