[Zohreh Gholami]

بیماری ایدز 30 ساله شد

30 سال پیش اولین موارد ابتلا به ایدز گزارش شد، از آن زمان تاکنون بيش از 60 میلیون نفر به این بیماری مبتلا شده‌اند که حدود نیمی از آنها جان خود را از دست داده اند.

[/b]

تا كنون 30 سال پر از فراز و نشيب، از شروع همه گيري جهاني ايدز را پشت سر گذاشته ايم. هشتم ژوئن مصادف با 18 خرداد، سي امين سالگرد از نخستين روزي است كه بيماري ايدز بطور رسمي شناسايي و تشخيص داده شد. در حالي كه تاكنون سه دهه از از آن روز مي گذرد، دنيا شاهد اين است كه اين بيماري از يك بيماري نادر به يك بيماري بين المللي تبديل شده است.  اچ ای وی بر تمام جوانب زندگی انسان از اقتصاد گرفته تا فرهنگ ، از سیاست گرفته تا مذهب اثر گذاشته است. تا پايان سال 2009 بيش از 60 ميليون نفر به اين ويروس مبتلا شده اند و بيش از 30 ميليون نفر جان خود را ازدست داده اند. اما سالها تلاش برای مهار این همه گیری ، پیشرفتها و تحولات بسیاری را دربرداشته است.ما در این دوره 30 ساله، شاهد پژوهش ها و تلاشهای بی سابقه فردی و گروهی دانشمندان ، پزشکان ، انديشمندان و دیگر فعالان در سراسر جهان برای پاسخ به این همه گیری بوده ايم . در سال 1988 در نشستی در شهر لندن، سران و وزیران بهداشت 140 کشور جهان گرد هم آمده و به اتفاق آرا، اول دسامبر را به نام روز جهانی ایدز نامگذاری کردند. نامگذاری این روز فرصتی را برای دولت ها فراهم کرد تا برنامه های خود را برای مبارزه با ایدز اعلام کنند. البته این برنامه ها تنها مربوط به دولت ها نیست  بلکه تمامی موسسات غیر دولتی وسازمان های محلی نیز می توانند در این حرکت مهم شرکت کرده ودر جهت كنترل و پيشگيري از پيشرفت اين بيماري فعاليت كردند. در سال 1991 روبان قرمز به عنوان نماد بين المللي همبستگي در كنترل گسترش ايدز شناخته شد. روبان قرمز سمبل جهانی آگاهی و همبستگی با بیماران مبتلا به اچ اي وي/ ایدز است و مردم جهان را به نبرد با این بیماری متحد می کند. در سال 2001 نخستین اجلاس ویژه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در زمینه ایدز « اعلامیه تعهد درباره اچ ای وی و ایدز » را به اتفاق آرا تصویب کرد . در اين اجلاس 188 كشور عضو سازمان ملل به پيشگيري و كنترل اچ اي وي و ايدز متعهد شدند.       

در سال 2003، سازمان جهاني بهداشت و برنامه مشترك سازمان ملل متحد در زمينه ايدز، اجرای ابتکار «3 در 5» را به منظور کمک به کشورهای دارای درآمد کم و متوسط آغاز کردند تا دسترسی به درمان ضد رتروویروسی را از 400 هزار نفر به 3 میلیون نفر تا پایان سال 2005 افزایش دهند.  ارقام 3 و 5 در این عبارت معرف هدف «سه» میلیون نفر و سال دوهزار و «پنج» است.

به واسطه انجام اقدامات و پيشرفت هاي صورت گرفته در جهت كنترل اين بيماري، موارد جديد ابتلا در جهان در حال كاهش است، بطوريكه  براساس آمار منتشر شده از برنامه مشترك سازمان ملل متحد در زمينه ايدز، موارد جديد ابتلا از 1/3 ميليون نفر در سال 1999 به 6/2 ميليون نفر در سال 2009 كاهش يافته است ، اما عليرغم موفقيت هاي اخير در زمينه كاهش تعداد موارد جديد ابتلا، هنوز بطور متوسط روزانه بيش از 7100 نفر به شمار مبتلايان به اين ويروس در جهان افزوده مي شود و ايدز همچنان يكي از اولويت هاي سلامت در سطح جهان است و در بين جمعيت هاي كليدي يا گروههاي در معرض بيشترين خطر مثل: تن فروشان، مصرف كنندگان تزريقي مواد مخدر، مصرف كنندگان مواد روان گردان، مرداني كه با مردان ديگر ارتباط جنسي دارند، هنوز شواهد شيوع مشاهده مي شود. ابتلا به اچ اي وي/ايدز يك معضل اجتماعي در جوامع، بخصوص در كشورهاي با درآمد كم و متوسط،  باقي مانده است و باعث شده است انسان به اهداف توسعه‌اي مهمي مانند: كاهش فقر، كاهش مرگ و مير كودكان و بهبود سلامت مادران، دستيابي به اموزش ابتدايي براي همه ، آن طور كه بايد، دست نيابد. يكي از خصوصيات اين بيماري اين است كه هيچ كشوري را اعم از توسعه يافته، در حال توسعه و توسعه نيافته، بي نصيب نگذاشته است، هرچند، الگوهاي انتقال اچ اي وي در گروههاي آسيب پذير، در هر كشور، متفاوت است. آسيا پس از افريقاي زير صحرا، دومين كانون عفونت ايدز در جهان است و شرق اروپا و آسياي مركزي، مناطقي هستند كه شيوع اچ اي وي درآنها، بطور واضح، در حال افزايش باقي مانده است.

به مناسبت سي امين سالگرد شناسايي اچ اي وي/ايدز، در برخي كشورها، اقداماتي به نشان يادآوري تلاش هاي انجام شده براي كنترل اين بيماري انجام شد، از جمله اينكه اداره پست بلاروس  تمبري را نشان 30 سال پيشگيري از اچ اي وي/ايدز چاپ كرد.

[Zohreh Gholami]

همسران و كودكان مبتلا به ايدز قربانيان ناخواسته اين بيماري

مديركل خدمات و حمايت هاي اجتماعي سازمان مبارزه با مواد مخدر گفت: با افزايش شيوع رفتارهاي پرخطر، همسران و كودكان مبتلا به ايدز قربانيان ناخواسته اين بيماري هستند.

دكتر صابري زفرقندي، در مراسم همايش روز جهاني ايدز گفت: با وجود پيشرفت هايي كه امروزه در كنترل عوامل تهديد كننده سلامت در محيط حاصل شده، آسيب ها و بيماري هاي ناشي از رفتارهاي غير بهداشتي همچنان بخش عمده اي از علل مسبب ناتواني و مرگ انسان ها را در جوامع فقير و غني به خود اختصاص مي دهند.

وي افزود: موضوع زماني بغرنج تر مي شود كه اين رفتارها مانند آنچه كه در ابتلا به عفونت HIV و اعتياد شاهد آن هستيم، تعاملات دو سويه پيدا مي كنند. الگوهاي پرخطر مصرف تزريقي در افراد آلوده به HIV به سرعت اين بيماري را در ميان معتادان تزريقي سرايت مي دهند و از طرف ديگر شيوع بالاي رفتارهاي پرخطر جنسي در اين افراد زمينه ساز ابتلا به بيماري ايدز از اين طريق است.

زفرقندي با بيان اينكه حقيقت تاسف بار اين است كه همسران اين افراد و تاسف بارتر كودكانشان در اولين دقايق ورود به زندگي قربانيان ناخواسته اين بيماري هستند، عنوان كرد: البته جنبه هاي ديگري از تعامل اين دو بلاي امروز جامعه بشري به كل ايدز و اعتياد نيز در حال پررنگ تر شدن است، امروزه شيوع مصرف مواد روان گردان و ارتكاب به انواع رفتارهاي خارج از كنترل از جمله رفتارهاي جنسي پرخطر و محافظت نشده تحت تاثير اين مواد، اين نگراني را ايجاد كرده كه انتقال قالب بيماري ايدز از راه تزريق به سمت انتقال از طريق جنسي نيل پيدا كند.

وي اظهار داشت: اين امر بيش از هر چيز لزوم اتخاذ شيوه هاي جامع نگرانه، هدفمند و مبتني بر شواهد را براي پيشگيري از رفتارهاي پرخطر ضروري مي سازد و شناسايي به موقع و درمان انواع اختلالات رفتاري گروه هاي در معرض خطر به ويژه جوانان و خانواده، مدرسه، و ساير نهادهاي اجتماعي، با رويكرد پيشگيرانه مي تواند احتمال بروز رفتارهاي غير بهداشتي پرخطري مانند روابط جنسي نامتعارف و محافظت نشده و سوء مصرف موادمخدر به عنوان عامل خطر ابتلا به HIV را كاهش دهد.


ايران توانسته انتقال HIV از طريق تزريق را در معتادان كنترل كند
مديركل خدمات و حمايتهاي اجتماعي سازمان مبارزه با مواد مخدر افزود: ايران طي ساليان گذشته توانسته با بكار بستن مدل هاي درمان و كاهش آسيب هاي متنوع و بومي شده انتقال HIV را از طريق تزريق با وسايل مشترك از گروه هاي پرخطر مانند زندانيان مهار كند.

دكتر صابري زفر قندي تصريح كرد: مراكز درمان نگهدارنده با داروهاي آگونيست مراكز گذري و تيمهاي سيار كلينيك هاي مثلثي و مراكز مشاوره بيماري هاي رفتاري و انواع مراكز درمان اقامتي سطوح مختلفي از مداخلات كاهش آسيب و درمان را ارائه داده اند اما يكي از اهداف اصلي يا اوليه تمامي آنها پيشگيري از انتقال HIV در بين افراد جامعه است.

وي اعلام كرد: اصلاح قوانين منطبق طي ساليان گذشته نيز نشان از عزم حاكميت براي برخورد قاطع و البته منطقي در مبناي رهيافت هاي خرد جمعي صاحبنظران مرتبط با اعتياد يا حوزه هاي مختلف، با اين معضل دارد چراكه سوء مصرف مواد به عنوان رفتاري كه به سلامت جسمي، رواني اجتماعي و معنوي فرد و خانواده آسيب مي زند براساس مباني اعتقادي جمهوري اسلامي ايران پذيرفتني نيست هرچند در قوانين جاري و سياست هاي كلي مبارزه با موادمخدر در جرم انگاري اعتياد تاكيد گرديده است.

وي افزود: اين حقيقت نيز مورد پذيرش قرار گرفته كه اعتياد به عنوان يك بيماري جسمي و رواني به درمان نياز دارد و بايد پشتيباني قانوني و در صورت نياز اقدامات كافي براي برآورده شدن اين نياز ضروري فراهم شود.