[Hooman Ghayouri]

مروری بر آمفتامین و کوکائین

(آمفتامین ها ،مواد استنشاقی ،مواد توهم زا و کوکائین) و عوارض مصرفشان

آمفتامین‏ها گروهى از مواد محرک مغزى هستند که معمولاً به شکل پودرسفیدرنگ و گاهى سفید متمایل به قهوه‏اى روشن یا سفید چرک(مشاهده مى‏شوند. امفتامین‏ها گروهى از مواد محرک مغزى هستند که معمولاً به شکل پودرسفیدرنگ و گاهى سفید متمایل به قهوه‏اى روشن یا سفید چرک(مشاهده مى‏شوند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز   ،   برخى انواع آمفتامین‏ها داراى‏مصارف طبى هستند و تحت نظارت کامل پزشک در مواردى‏ چون ‏افسردگى‏ها، اختلالات پرتحرکى، کم‏توجهى کودکان و حمله‏هاى خواب‏مورد استفاده قرار مى‏گیرند.

آمفتامین‏ها اغلب براى بهبود کارآیى وایجاد حالت سرخوشى توسط دانش‏آموزان، دانشجویان و رانندگان موردسوء مصرف قرار مى‏گیرند.
از جمله نام‏هاى رایج آن مى‏توان به آیس (ICE، اسپید (SPEED،میتسى‏بوشى (Mitsibushi و ترکیبى از آمفتامین‏هاى جایگزین به‏نام MDMAتحت نام Ecstasy اشاره کرد.
راه‏هاى مصرف:
معمولاً به‏صورت خوراکى و گاهى همراه مشروبات استفاده مى‏شود.انفیه‏کردن، تزریق یا تدخین با سیگار نیز از سایر راههاى مصرفى است.شکل تزریقى آن نسبت به سایر انواع آن اعتیاد بیشترى ایجاد مى‏کند.
آثار مصرف:
همه آمفتامین‏ها به سرعت از راه دهان جذب شده و در عرض یک‏ساعت‏علایم آنها شروع مى‏شود. آثار مصرف آمفتامین‏ها ۱ تا ۲ روز طول‏مى‏کشد.

از جمله عوارض جسمانى مصرف آمفتامین‏ها مى‏توان به‏افزایش ضربان قلب و فشار خون، خشکى دهان، تعریق، افزایش انرژى،کاهش اشتها، تهوع و استفراغ و بى خوابى اشاره کرد.
از جمله عوارض روانى آن نیز احساس سرخوشى، احساس قدرت،افزایش توانایى تمرکز، نوسانات خلقى، برآشفتگى و تحریک‏پذیرى‏است.
مصرف مداوم آمفتامین‏ها منجر به ایجاد تحمل و وابستگى مى‏شود؛به‏نحوى که با قطع ناگهانى آنها علایمى همچون تحریک‏پذیرى، گرسنگى‏شدید، اختلال خواب و افسردگى حاد بروز خواهد کرد و در مصارف‏طولانى‏مدت، امکان بروز حالات جنون شبیه به اسکیزوفرنى وجوددارد.



● مواد استنشاقی ، آثار مصرف و عوارض مصرف طولانی مدت آنها
▪ شامل انواع حلالها، چسبها، رنگهای اسپری، تینر، مواد پاک کننده، لاک غلط گیری، بنزین و...می‌باشند.
به دلیل سهولت دسترسی، مصرف این مواد توسط نوجوانان نادر نیست. استنشاق این مواد از طریق بطری، قوطی، کیسه‌های پلاستیک، پارچه آغشته به مواد یا اسپری صورت می‌گیرد. این مواد مضعف سیستم عصبی مرکزی هستند. نسبت به آثار این مواد تحمل ایجاد می شوند. اما علایم ترک آنها خفیف است.
▪ آثار مصرف مواد استنشاقی:
مواد استنشاقی به سرعت از ریه‌ها جذب شده و به مغز می‌رسند. اثرات آنها چند دقیقه پس از مصرف ظاهر شده و بسته به نوع و مقدار ماده مصرفی ۳۰ دقیقه تا چند ساعت باقی می‌ماند. آثار مصرف این مواد عبارتند از:
ـ تغییرات رفتاری یا روانی (سرخوشی و احساس خوشایند غوطه‌وری، خطاهای حسی و توهم شنوایی و بینایی، اختلال قضاوت، رفتارهای پرخاشگرانه و تکانه‌ای)
ـ تهوع و استفراغ
ـ بثورات پوستی اطراف دهان و بینی، بوی غیر معمول تنفس، بقایای ماده مصرفی روی صورت و لباسها و تحریک گلو وبینی.
ـ اختلال تکلم، ضعف رفلکسها و آتاکسی
استوپور و اغما و مرگ (در اثر مصرف مقادیر زیاد)
▪ عوارض مصرف طولانی مواد استنشاقی :
ـ آسیبهای برگشت ناپذیر کبدی و کلیوی
ـ آسیب عضلانی پایدار
ـ التهاب و خونریزی گوارشی
ـ عوارض مغزی (کاهش ضریب هوشی، صرع لوب تمپورال، آتروفی مغزی)
ـ عوارض قلبی و ریوی (درد سینه و اسپاسم برونش)
ـ آسیب جنینی در زنان باردار
▪ آمفتامین ها آثار مصرف و عوارض مصرف طولانی مدت آنها:
آمفتامین ها گروهی‌ از داروها هستند که از نظر ساختمانی با ناقل‌های عصبی نوراپی نفرین، اپی نفرین،و دوپامین مربوطند و به نام داروهای مقلد سمپاتیک یا محرک سیستم عصبی مرکزی نیز معروفند. این ترکیبات شامل متیل فنیدیت، دکستروآمفتامین، و مت آمفتامین هستند.
ـ آمفتامین اغلب برای بهبود کارآیی، کاهش خواب و ایجاد سرخوشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولاً ورزشکاران، دانشجویان و رانندگان مسافتهای طولانی، از این مواد استفاده می‌کنند. مصارف طبی آمفتامین‌ها شامل پرتحرکی کودکان، نارکولپسی، چاقی و برخی موارد افسردگی مقاوم به درمان است.
ـ وابستگی روانی به آمفتامین‌ها ممکن است به سرعت ظاهر شود.
▪ آثار مصرف آمفتامین:
ـ آثار مصرف آمفتامین‌ها معمولاً یک تا دو روز طول می‌کشد. این آثار عبارتند از:
ـ تغییرات رفتاری یا روانی (سرخوشی، اضطراب و بی قراری، عصبانیت، اختلال قضاوت)
ـ تاکی کاردی
ـ اتساع مردمک
ـ تغییرات فشار خون
ـ لرز
ـ تهوع واستفراغ
ـ اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی
▪ عوارض مصرف طولانی آمفتامین‌ها:
ـ کاهش وزن
ـ ضایعات پوستی مزمن
ـ برخی از بیماریهای شدید روانی نظیر اسکیزوفرنیا
ـ بروز سایکوز شبیه اسکیزوفرنیا
ـ اختلالات ایسکمیک قلبی
▪ مواد توهم زا – ال. اس. دی.
مواد توهم‌زا دسته‌ای از مواد هستند که سبب ایجاد تغییراتی در خلق و ادراک می‌شوند. سردستهٔ این گروه از مواد (L.S.D) Lysergic Acid Diethylamide است. تحمل نسبت به این داروها خیلی سریع و پس از ۳ تا ۴ روز مصرف مستمر پدید می‌اید. وابستگی جسمانی به توهم‌زاها بوجود نمی‌آید و با قطع مصرف آنها علایم ترک ظاهر نمی‌شود،‌ اما وابستگی روانی می‌تواند پدید آید.
▪ آثار مصرف L.S.D :
آثار L.S.D دو ساعت پس از مص+رف ظاهر شده و معمولاً ۸ تا ۱۴ ساعت دوام دارد. این آثار عبارتند از:
ـ تغییرات رفتاری یا روانی (اضطراب، واکنش پاتیک، ترس از دیوانگی، ‌افسردگی، افکار پارانویید، اختلال قضاوت، رفتارهای خود آزارانه و حتی خودکشی)
اختلال ادراکی (مسخ شخصیت، مسخ واقعیت، ‌توهم خطای حسی، حس آمیزی بصورت درآمیختن ادراکات ـ مثل شنید رنگها یادیدن صداها)
ـ تحریک سیستم اتونوم (لرزش، تعریق، تاکی کاردی)
ـ اختلال تعادل
ـ افت عملکرد شغلی و اجتماعی
▪ عوارض مصرف طولانی L.S.D:
ـ اختلالات روانی شدید و دیرپا (اضطراب و سایکوز)
ـ flashback (علایم ادراکی ناشی از مصرف بدون مصرف اخیر L.S.D)
● کوکائین
کوکائین یکی از اعتیادآورترین و خطرناک‌ترین مواد مورد سوء مصرف است. این ماده از گیاه Erythroxylon Coca بدست می‌آید. وابستگی روانی به کوکائین ممکن است پس از یکبار مصرف به وجود آید. کوکائین وابستگی جسمی نیز ایجاد می‌کند، اما علایم ترک آن نسبت به ترک مواد افیونی خفیف‌تر است.
▪ آثار مصرف کوکائین:
آثار مصرف کوکائین بلافاصله ظاهر شده و ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد رفع می‌شوند. به همین علت افراد نوابسته به کوکائین ممکن است هر نیم تا یک ساعت یک بار، برای مصرف مجدد، از جمع یا محل کار خارج شوند. این آثار عبارتند از:
ـ تحریک سیستم اتونوم (تاکی کاردی، اتساع مردمک، تعریق)
ـ تهوع و استفراغ
ـ علایم روانی (سرخوشی یا بی تفاوتی، اضطراب و عصبانیت، هذیانهای پارانوئید، توهم شنوایی، توهم بینایی،
ـ توهم لامسه بصورت احساس خزیدن حشرات زیر پوست، کاهش تمرکز)
ـ رفتارهای اجباری و تکراری
ـ اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی
▪ عوارض مصرف طولانی کوکائین :
ـ احتقان، تورم، خونریزی و زخم مخاط بینی
ـ سوراخ شدن تیغه میانی بینی
ـ تیک
ـ سردرد شبه میگرنی
ـ کاهش وزن
ـ عوارض قلبی (آریتیم، انفارکتوس میوکارد)
ـ حوادث عروقی مغز
ـ تشنج



علایم مسمومیت:
خونریزى مغزى در اثر افزایش شدید فشارخون، شوک ناشى از افت‏شدید فشارخون، افزایش شدید درجه حرارت بدن، بى‏نظمى در ضربان‏قلب، اختلال هوشیارى، تشنج، اغماء و مرگ.
چگونه کمک کنیم؟
آمفتامین‏ها به شدت وابستگى ایجاد مى‏کنند. بیمارانى که علایم جنونمثل اسکیزوفرنى( را نشان مى‏دهند باید بلافاصله به روانپزشک معرفى‏شوند. بیمارانى که علایم افسردگى حاد را نشان مى‏دهند به خاطر امکان‏خودکشى باید به شدت تحت نظارت باشند.

باید به مصرف‏کنندگان‏اطمینان خاطر داد که علایم ترک آمفتامین مشتمل بر خستگى، اضطراب،اختلال خواب و افسردگى حداکثر تا روز چهارم پس از ترک زیاد بوده ودر عرض یک هفته فروکش خواهد کرد.
معمولاً داروى خاصى براى ترک لازم نمى‏شود. در هنگام ترک بایدبیماران را تشویق کرد تا آب کافى بنوشند، روزانه سه وعده غذا مصرف‏کنند،

ورزش‏هاى آرامش بخش انجام دهند و در هواى آزاد راه بروند.
معمولاً الکل در همراهى با آمفتامین به دلیل خواص خواب‏آلودگى‏اش‏استفاده مى‏شود.
همچنین آمفتامین‏ها در ادرار ۲ تا ۴ روز پس از مصرف قابل تشخیص‏است.



* آشنایی با شیشه یا کریستال که  نوعی  آمفتامین است .

شیشه به عنوان یک آمفتامین بیش از ده سال است که میهمان مجالس و میهمانیهای ما است و محرکی که تا چندی پیش مصرف کننده خاص داشت(ثروتمندان و قشر تحصیلکرده !!!)امروز از نوجوان ۱۳ ساله تا متخصصین و استادان ما را درگیر خود کرده است و ما تازه به یاد اثرات سوء مصرف آمفتامین ها افتاده ایم.

میزان ابتلاء به اعتیاد و مصرف مواد مخدر در ایران بالاست. با وجود اقدامات مختلف قانونی و نظامی برای کنترل مواد مخدر در ایران متاسفانه روند مصرف مواد مخدر در بین جوانان شیوع داشته بویژه افزایش مصرف مواد مخدر جدید از مشکلات فعلی می باشد که بهترین راه در مسیر مبارزه با این خطر، بالا بردن سطح آگاهی جامعه بویژه جوانان و حمایتهای صحیح خانوادگی است.

یکی از مواد محرک  خطرناک که اخیرا" بین جوانان شایع شده، شیشه است این ماده به عنوان محرک( نه مخدر) در مجالس رقص و مراکز فساد در کشورهای انگلیس و استرالیا بین جوانان رواج دارد.

ترکیب اصلی این ماده از آمفتامین(Amphetamine) گرفته شده که یک ماده محرک و اعتیاد آور است و مغز و سیستم عصبی را به شدت تحریک می کند و از نظر شیمیایی اثر آن از آمفتامین بیشتر است. این مواد در لابراتوارهای غیر قانونی ساخته می شود و اسامی خیابانی مثل: کریستال، یخ، Meth و شیشه دارند. این ماده توهم زایی و اثرات محرک را باهم ایجاد می کند.



« در ذیل به دلایل گسترش مصرف شیشه اشاره می کنم »

۱٫مصرف راحت (به دلیل نداشتن بوی بد مانند مخدرهای سنتی ==تریاک ،حشیش ،وید و ...)مصرف توسط پایپ و یا زرورق

۲٫قیمت مناسب(از گرمی ۴۵ تا ۷۰ هزار تومان که برای مصرف کنندگان تفننی!!! تا ۱۰ بار قابل استفاده است)

۳٫افزایش شدید میل جنسی (به خصوص در دختران که احتمال سوء استفاده جنسی و آمیزش به دون وسایل مراقبتی را افزایش میدهد)

۴٫دسترسی راحت(حداکثر زمان دسترسی در نقاط مختلف شهر تهران بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه)

۵٫عدم اطلاع رسانی عمومی به موقع و مناسب توسط مراجع زی صلاح

۶٫سود بسیار مناسب مالی برای تولیدکنندگان و قاچاقچیان(۲ میلیون دلار در ۴۵ روز)

۷٫نداشتن اعتیاد جسمی با وجود ایجاد اعتیاد شدید روحی

و ... موجب گردیده اند این مخدر به سرعت همه گیر شده و هر روز بر قربانیان خود بیافزاید.
برخی از عوارض ناشی از مصرف مخدر شیشه :
۱٫افزایش شدید میل جنسی به خصوص در دختران و کاهش حساسیت آلت مردان و جلوگیری از نعوض آن

۲٫گشاد شدم مردمک چشم و ایجاد اختلال در خواب مصرف کنندگان که موجب کاهش شدید سطح هوشیاری می گردد

۳٫پرحرفی و خوشبینی و مهربانی بلافاصله پس از مصرف

۴٫بدبینی شدید،استرس و توهمات شنوایی پس از فروکش کردن اثرات هر بار مصرف

۵٫میل به مصرف زیاد دخانیات پس از هر بار مصرف شیشه که موجب افزایش نسبی موارد بالا و ناراحتی های فلبی و ریوی می گردد.

۶٫افزایش مقطعی انرژی و در نتیجه فعالیت بیشتر = ایجاد خستگی ناگهانی و کاهش سطح هوشیاری
خطرات بهداشتی:
Methamphetamine وقتی وارد سیستم عصبی مرکزی CNS می شود، باعث آزاد شدن ناگهانی واسطه شیمیایی دوپامین ((Dopamine از مغز می شود که باعث تحریک سلولهای مغزی و افزایش خلق و خو و حالت تهاجمی و غیر قابل کنترل و افزایش حرکات جسمی می شود. که در صورت ادامه مصرف بعد از مدت طولانی علایم بدخلقی و افسردگی و علایم اختلال حرکتی مثل پارکینسون در فرد ظاهر می شود.

این ماده به صورت داخل بینی و خوراکی و داخل رگ و کشیدنی مصرف می شود و بلافاصله بعد از مصرف حالتی به نام rush یا flash در فرد ایجاد می گردد و افراد به سرعت اعتیاد پیدا می کنند و مجبورند هر روز مقدار مصرف را زیاد کنند.

مصرف این ماده می تواند باعث کاهش اشتها برای روزها، افزایش تعداد تنفس، افزایش فعالیت فیزیکی، افزایش دمای بدن و تحریک پذیری و بی خوابی گیجی، لرزش و تشنج، اضطراب و بدبینی و خشونت را سبب شود. که تشنج و افزایش زیاد دمای بدن باعث مرگ افراد می گردد. همچنین با صدمه روی عروق باعث سکته های مغزی و قلبی می گردد.

یکی از عوارض روانی آن ایجاد بیماری روانی شبیه اسکیزوفرنی است شامل توهمات بینایی و شنوایی و بدبینی و پرخاشگری است.

مصرف این ماده به تدریج در بین حیوانات افزایش دارد طبق بررسی در سال ۲۰۰۴ میلادی در ایالات متحده آمریکا ۶٫۲% از دانش آموزان دبیرستانی حداقل یکبار مصرف شیشه را تجربه کرده اند.


یکی از موادمخدر جدید که در بازار قاچاق عرضه می‌شود آیس ، شیشه یا کریستال است. وجه تسمیه این ماده‌محرک به این دلیل است که شکل ظاهری این ماده شبیه شیشه‌ای که خرد و پودر شده باشد و یا تکه‌های ریز یخ و یا خرده‌های ریز نبات است. به این دلیل به آن در کشور ما شیشه گفته می‌شود و در اروپا و آمریکا بیشتر به نام آیس شناخته می‌شود. شابو که در آسیای جنوب‌شرقی و خاوردور رواج دارد نیز شباهت‌هایی با این ماده دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که مهمترین ترکیب این ماده‌ محرک آمفتامین است. سابقه تولید و مصرف آمفتامین به قبل از جنگ جهانی دوم می‌رسد و در زمان جنگ جهانی دوم به عنوان یک داروی مؤثر در رفع افسردگی سربازانی که مشغول جنگ بودند و یا نیروهایی که قرار بود چندین شبانه‌روز را به صورت پیوسته به نبرد مشغول باشند و فرصت استراحت نداشتند برای بالا بردن سطح انرژی آنان استفاده می‌شد. با گذشت زمان و مشخص شدن عوارض خطرناک این ماده و اعتیاد به آن کاربرد این ماده به عنوان دارو به تدریج کنار گذاشته شد اما سوداگران و تولیدکنندگان موادمخدر استفاده از این ماده را در تهیه موادمخدر در دستور کار خود قرار دادند. شاید اولین و مهمترین ماده‌ محرک که از آمفتامین به دست آمد و در سطح وسیع مورد مصرف قرار گرفت اکستازی باشد. قرص اکستازی از چند سال پیش به ندرت در کشور ما مشاهده و مصرف می‌شد اما در سال‌های اخیر مصرف آن افزایش یافت و انواع و اقسام این قرص در بازار قاچاق مشاهده شده است.





چگونگی مصرف شیشه :

مصرف اکستازی در پارتی‌ها ومیهمانی‌ها به عنوان یک ماده انرژی‌زا مصرف می‌شود و مصرف‌کنندگان آن می‌توانند ساعت‌ها بدون استراحت بیدار بمانند و از انرژی‌های نهفته یا ذخیره شده در جسم خود در حد بالایی بهره‌برداری نمایند که پس از مدتی شدیداً با کمبود انرژی مواجه‌ می‌گردند که از ظاهر آن‌ها کاملاً مشخص می‌شود. متأسفانه یکی از تبلیغات غلط در مورد این ماده‌مخدر این است که حتی رسانه‌های جمعی از آن به عنوان قرص شادی یاد می‌کنند درحالیکه این ماده از خود هیچ‌گونه انرژی و شادی ندارد و انرژی‌های ذخیره شده جسم را به یکباره آزاد می‌کند و انرژی که بایستی در طول چندین شبانه‌روز مصرف شود ، یک‌شبه استفاده می‌شود و بعد از تمام شدن اثر آن شخص مصرف‌کننده به شدت احساس رکود و خستگی می‌کند و این آغازی است برای مصرف دوباره و دوباره تا اعتیاد کامل که متأسفانه مصرف‌کنندگان اکستازی به طرف شیشه و کراک کشیده شده‌اند .
شیشه تقریباً همان خواص اکستازی را دارد با این تفاوت که اکستازی اغلب به صورت قرص و خوراکی و به ندرت به وسیله روش جذبی از طریق پوست استفاده می‌شود اما شیشه به صورت تدخین یا کشیدنی. برای مصرف شیشه ابزار مخصوص وجود دارد که به آن پایپ  گفته می‌شود و شبیه یک چپق شیشه‌ای است که کاربرد آن بیشتر در خارج از ایران مشاهده شنشئگی حاصل از مصرف این ماده تقریباً شبیه هیچ مادمخدر دیگری نیست. عوارض مصرف این ماده ، بسیار خطرناک و سنگین است. مصرف‌کنندگان این ماده در ابتداء مصرف پس از مصرف گاه تا ۷۲ ساعت حتی یک دقیقه نمی‌خوابند. در این مدت توهم شدید و خیره شدن به یک نقطه خاص برای چندین ساعت و همینطور رفتارهای بی‌پروا ، از حالات نشئگی این ماده محسوب می‌شود. بعضی از مصرف کنندگان شیشه پس از مصرف با توجه به توهم شدید به تصور پرواز خود را از پنجره ساختمان چند طبقه به پایین پرتاب کرده‌اند. پس از بین رفتن اثر این ماده شخص مصرف‌کننده طوری احساس خستگی و کوفتگی می‌کند که ممکن است حدود ۴۸ ساعت یا ۲ شبانه‌روز به صورت پیوسته خواب باشد و پس از بیداری سر دردهای شدید ، بی‌قراری ، لرزش و حرکات غیرعادی اعضاء بدن مثل دست و سر از حالات آن است. ده است. اما در کشور خودمان مصرف‌کنندگان شیشه ابزار دیگری را جایگزین این چپق شیشه‌ای یا پایپ کرده‌اند که به راحتی با یک لامپ درست می‌شود. به این صورت که انتها یا سرپیچ لامپ روشنایی را جدا کرده و آن را به همراه محتویات لامپ بیرون‌ می‌آورند ، سپس شیشه را داخل این حباب توخالی ریخته و با قرار دادن یک لوله خودکار در داخل آن و مسدود کردن انتهای آن با ماده‌ای مثل آدامس ، آماده مصرف می‌شود. در مرحله بعد با شعله فندک شیشه داخل حباب را از بیرون حرارت می‌دهند و از طریق لوله‌ای که از انتهای حباب بیرون آمده است به صورت کشیدنی مصرف می‌شود.

مصرف‌کنندگان شیشه برای از بین بردن این حالت معمولاً دوباره مصرف می‌کنند و مانند سایر موادمخدر فرایند اعتیاد آغاز می‌شود و پس از مدتی مصرف‌کننده شیشه تبدیل به یک معتاد تمام‌عیار می‌شود که البته با معتادان و مصرف‌کنندگان سایر موادمخدر مثل تریاک و حتی هرویین بسیار تفاوت دارد. عوارض مصرف شیشه را در طول چندماه ، حتی مصرف هرویین در طول چندین سال به وجود نمی‌آورد. مصرف‌کننده شیشه در حالت خماری آن دست به حرکات جنون‌آمیزی می‌زند که شاید از دیوانگان زنجیری هم سر نزند. از مهمترین عوارض طولانی مدت مصرف شیشه که معمولاً بعد از گذشت کمتر از ۶ ماه مصرف خود را نشان می‌دهد اختلال شدید در عملکرد دریچه پروستات است که معمولاً ادرار و اسپرم با هم دفع می‌شوند. آسیب‌های شدید کبدی و جوش‌های صورت ، کوچک شدن بیضه‌ها به همراه درد شدید و تضعیف قوای جنسی از دیگر عوارض این ماده‌مخدر خطرناک است. متأسفانه در صحبتهای عامیانه گفته می‌شود که شیشه چون مرفین ندارد پس اعتیاد هم ندارد. درحالیکه براساس نتیجه تحقیقات علمی و مشاهدات و تجربه‌های عینی ، هر ماده ای که مصرف آن انسان را از تعادل طبیعی خارج کند مستقیماً روی سیستم تولیدکننده مواد شبه‌افیونی و ضددرد اثر می‌گذارد و باعث تخریب آن می‌شود. طیف ترکیبات مواد شبه‌افیونی که در جسم انسان تولید می‌شود به قدری گسترده و ناشناخته است که به غلط تصور می‌شود فقط مرفین یا مشتقات آن روی آن اثر می‌گذارد هرچند همین موضوع را هم بسیاری نمی‌دانند اما تحقیقات کاربردی با قدرت و اطمینان این موضوع را ثابت کرده است که کلیه موادی که انسان را از حالت تعادل طبیعی خارج می‌کند ، شامل هرویین ، تریاک ، شیره ، الکل ، حشیش ، کراک ، شیشه ، اکستازی ، قرص‌های خواب‌ ، آرامبخش و ضدافسردگی که بدون تجویز پزشک مصرف گردد نیز مستقیماً روی این سیستم اثر می‌گذارند و باعث تخریب آن می‌شوند  شیشه یک ماده مخدر بسیار قوی و خطرناک است و اعتیاد آن در مقایسه با مواد مخدر شناخته شده نظیر تریاک و هروئین بسیار سنگین‌تر و خطرناکتر است اما هر نوع اعتیادی قابل درمان است. هم‌اکنون بسیاری از  مصرف‌کنندگان شیشه از طرق مختلف به درمان قطعی رسیده‌اند . که یکی از این روشها متادون درمانی است که در جمعیت بهروزان ارائه میشود.

کریستال دى متامفتامین هیدروکلرید یا به زبان عامیانه کریستال یک ماده قدرتمند، اعتیادآور، مخدر محرک و به شکل ترکیبى و مصنوعى است.

کریستال به شکل بزرگ و شفاف و مانند کریستال هاى واقعى و به رنگ هاى صورتى، آبى و سبز یافت مى شود.
این ماده همچنین در خیابان به اسامى «مت»، «تینا» و در بعضى مواقع «آیس» و «شیشه» شناخته شده است.

• چه افرادى از این ماده استفاده مى کنند:

افرادى که در کارنامه خود به دنبال تنوع هستند رو به این ماده مى آورند. کریستال اغلب به صورت تفریحى در مهمانى ها و براى بالابردن و وسعت دادن به لذات جنسى و در بعضى موارد براى بیدار ماندن مصرف مى شود.

• چطور استفاده مى شود:

شیشه بطور عمده بوسیله یک ابزار مخصوص بنام پایپ و نیزمانند دیگر انواع متامفتامین ها، کریستال معمولاً به شکل هاى سیگارت، بلعیدنى، مایع خوراکى یا تزریقى و در موارد نادر حتى به صورت شیاف مقعدى استعمال مى شود. کریستال به شکل سیگارت یا تزریقى با شروع و حمله سریع تر بدن آثار تخریب کننده ترى دارد ولى متاسفانه استفاده از نوع سیگار و تنفسى شایع تر است تا جایى که در انگلستان فروش و عرضه پیپ هایى که براى استعمال کریستال مورد استفاده قرار مى گیرد ممنوع اعلام شد.
                                         

• تاثیر کریستال :

اثر کریستال هم مانند هر نوع ماده دیگرى در اشخاص مختلف متفاوت و وابسته به عواملى چون سایز، وزن، سلامت فرد، مقدار مصرف، روش استفاده، سابقه مصرف و اینکه آیا با ماده دیگرى استفاده مى شود دارد.همچنین عوامل محیطى تاثیر این ماده را در فرد تحت الشعاع قرار مى دهد.اینکه فرد به تنهایى یا در جمع و در مهمانى مواد مصرف کرده باشد مى تواند در این تجربه تاثیر بگذارد.

کریستال یا شیشه محرک بسیار قوى است که فعالیت هاى مرکزى سیستم عصبى را سرعت مى دهد. اگرچه گزارش کمى از مرگ و میر ناشى از استعمال مستقیم کریستال شده است ولى باید این نکته را مورد توجه قرار داد که این ماده بسیار اعتیادآور و نسبت به دیگر آمفتامین هاى دیگر از نظر اجتماعى، عاطفى، روانى و حتى تحرکى آسیب بیشترى به فرد وارد مى کند.

در بیمارانى که کریستال را به عنوان آمفتامین براى تحمل درد استفاده مى کنند علایم مشابهى با بیماران روانى پارانوئیدى و جنون جوانى مشاهده مى شود.

گاهى اوقات افرادى که به استعمال ماده تن در داده اند کریستال را به عنوان آمفتامین (مسکن) مصرف مى کنند. اگر فردى یک بار کریستال را به عنوان مسکن روانى تجربه کند به تجربه مجدد آن علاقه مند مى شود و کم کم به سوى این ماده کشانده مى شود.استفاده دوز بالاى کریستال مى تواند موجب آسیب مهلک در رگ هاى مغزى و در نهایت مرگ شود دیگر تاثیرات فیزیکى معمول ناشى از استعمال کریستال شامل: خشکى دهان، افزایش سرعت تنفس، سردردهاى طاقت فرسا، حالت تهوع، تعرق بیش از اندازه بدن، سرگیجه، بالارفتن فشارخون، بالارفتن حرارت بدن ، تپش قلب، خشکى، سوزش و ترک لب ها، بزرگ شدن مردمک چشم، سیاهى رفتن چشم، لرزش دست ها و انگشتان مى شود. استعمال کریستال روى رفتار شخص نیز تاثیر مى گذارد: افزایش حرکت هاى فیزیکى، نوعى حالت سرخوشى ، ناآرامى، اضطراب و دلواپسى، پرخاشگرى، خشونت و رفتار خصمانه، بیخوابى شدید، حمله هاى ناگهانى هراس و اضطراب پارانویا (جنون سوءظن) همراه با توهم، نشاط و دلخوشى بیش از حد، پرچانگى، تکرار حرف ها و کارهاى ساده، تغییر ناگهانى در رفتار و گفتار و اختلال در درک،اختلال و بى نظمى در وظایف کلیه و ریه، بى اشتهایى و در نتیجه سوء تغذیه و کم وزنى مفرط ،عوارض قلبى. (حمله قلبى و نارسایى قلب به دلیل استعمال زیاد)

• آمفتامین ها و دیگر داروهاى غیر قانونى :

مشکلات و تاثیرات ناشى از استعمال ترکیب داروها قابل پیش بینى نیست. بعضى اوقات داروهاى کندساز (آن دسته که فعالیت هاى بدنى را از طریق تاثیر بر روى سیستم عصبى مرکزى کاهش مى دهد) همانند الکل بنزودیازپین ها به منظور خنثى کردن تاثیرات تحریک کننده کریستال مورد استفاده قرار مى گیرد. به هر حال استفاده از چند نوع داروى براى این منظور ممکن است منجر به استفاده مرتب و وابستگى به انواع داروها شود.

• کریستال و روابط جنسى:

استفاده از کریستال مى تواند نیاز و فعالیت جنسى فرد را به طور غیرعادى افزایش دهد. این به همراه دیگر تاثیرات استعمال این ماده ممکن است فرد را به قدرى بى توجه و از خود بیخود کند که فرد استفاده از وسایل حفاظتى پیشگیرى را فراموش کند و همچنین شخص را وادار به افراط در فعالیت هاى جنسى مى کند که قطعاً آسیب هاى غیرقابل جبرانى را به همراه دارد و امکان ابتلا به ویروس و دیگر بیمارى هاى مقاربتى را افزایش مى دهد.

• کریستال و بیمارى هاى عفونى :

بعضى از داروهاى ضد ایدز مى توانند مانع عکس العمل بدن در تجزیه کریستال شود و این موجب مى شود تا سطح پایدارى کریستال در سیستم گردش خون طولانى تر و بیشتر شود. استعمال کریستال با استفاده از پیپ یا به شکل سیگارت موجب سوزاندن و بریدن لب ها مى شود که احتمال سرایت انواع ویروس ها از جمله هپاتیت C را افزایش مى دهد. فضاى استعمال کریستال تزریقى نیز در احتمال آلودگى به هپاتیت C و ایدز موثر است به خصوص اگر سوزن، سرنگ و دیگر تجهیزات تزریقى (قاشق، صافى، شریان بند) مشترکاً استفاده شود. اگر مبتلایان به ایدز از کریستال به طور گسترده و در مدت زمان طولانى استفاده کنند تعداد ویروس ها در بدن آنها افزوده خواهد شد.

• وابستگى :

خیلى از کسانى که کریستال مصرف مى کنند این ماده را وابسته کننده توصیف مى کنند. مصرف کنندگان این ماده در ابتدا تشویق مى شوند کمى از این ماده را همراه داشته باشند تا در مواقع ناگهانى به دادشان برسد. با توجه به ماهیت وابسته کننده این ماده فرد از لحاظ روانى و فیزیکى به آسانى به آن وابسته مى شود. شخصى که از نظر روانى به کریستال وابسته شود بیش از هر چیزى در زندگى طالب آن مى شود. وقتى که بدن فرد با مخدرها سازگارى پیدا مى کند وابستگى فیزیکى اتفاق مى افتد و در این وضعیت فرد تدریجاً به عملکرد مواد مخدر در سیستم بدن عادت مى کند. بالارفتن سریع قدرت تحمل و وابستگى نسبت به کریستال و مصرف دوز بالاى این ماده براى رسیدن به تاثیر مطلوب از دلایل معمول مصرف عنوان شده است. حالت و حس آرامش و خلسه بى نهایتى که به دنبال مصرف متامفتامین ها در فرد ظهور پیدا مى کند اغلب موجب بروز میل بیش از حدى براى استفاده بیشتر از این ماده در شخص مى شود.

• علائم ترک :

افرادى که به یک باره استعمال کریستال را قطع مى کنند دچار علائم زیر مى شوند:

- افسردگى عصبى، خونسردى و بى علاقگى، خواب طولانى ، به هم ریختگى روحى، کم آوردن انرژى، سراسیمگى، توانایى محدود در دستیابى به لذت ها، اضطراب افرادى که کریستال مصرف مى کنند، مى گویند که نوع افسردگى بعد از مصرف این مخدر مانند دیگر داروها نیست. نوعى ناتوانى و درماندگى و اختلال در الگوى خواب بر آنها حادث مى شود تا جایى که توانایى انجام وظایف و کارهاى روزمره فرد را مختل مى کند. اگر شما براى ترک نیاز به کمک دارید با یک دکتر مشکل خود را در میان بگذارید.

• متامفتامین ها و رانندگى :

پس از مصرف کریستال، رانندگى کردن بسیار خطرناک است، رانندگانى که تحت نفوذ و تاثیر این ماده هستند بیشتر مایل هستند که ریسک کنند. وقتى تاثیر این مخدر به تدریج از بین مى رود فرد دچار خستگى و گرفتگى شدید مى شود که این احتمال خطر را در رانندگى زیاد مى کند. رانندگى در هنگامى که راننده تحت تاثیر این گونه مواد باشد، غیرقانونى بوده و مجازاتى نظیر ابطال گواهینامه رانندگى، جریمه و زندانى را در پى دارد.