[Zohreh Gholami]

بیومَتریال، بیوماده یا ماده زیستی

بیومَتریال، بیوماده یا ماده زیستی به ماده‌ای با منشا مصنوعی یا طبیعی گفته می‌شود، که به منظور بهبود، درمان، التیام و یا جایگزینی بافت موجودات زنده به کار می‌رود.

[/b]


بطور کلی بیومواد باید دارای خصوصیات زیر باشند:
از نظر شیمیایی خنثی باشند.
اثر سوء بر بافت‌های مجاور نداشته باشند.
طول عمر آنها زیاد باشد.
استحکام خستگی بالا داشته باشند.
بر فرآیندهای متابولیسم آزاد بدن تأثیر مخرب نداشته باشند.


عوامل فوق «فاکتورهای سازگاری زیستی» نامیده می‌شوند.



پروتزهایی که در بدن کاشته می‌شوند، بسته به نوع واکنش بدن، به ۴ نوع زیر تقسیم می‌شوند:
۱.سمی
اگر ماده سمی باشد، بافت‌های اطراف آن از بین می‌روند.

۲.خنثی
اگر ماده غیر سمی و از لحاظ بیولوژیکی غیرفعال باشد، بافت الیافی با ضخامت متغیر بین بافت پایه و پروتز تشکیل می‌شود. از آنجایی که این بافت هیچ‌گونه پیوند فیزیکی-شیمیایی با اجزای مجاور ندارد، به راحتی حرکت کرده و سبب رها شدن پروتز می‌شود.

۳.بیواکتیو
اگر ماده غیر سمی و از لحاظ بیولوژیکی فعال باشد، در سطح مشترک بافت پایه و پروتز پیوند تشکیل می‌شود.

۴.قابل جذب
اگر ماده غیر سمی و قابل انحلال باشد، بافت‌های اطراف به تدریج جایگزین آن می‌شوند.