[Zohreh Gholami]

کنترل فعالیت جهانی ایالات متحده در زمینه امنیت غذایی با تصاویر ماهواره ای

امنیت غذایی، یعنی وضعیتی كه در آن هر كس همه غذای مورد نیازش را برای یك زندگی سالم داشته باشد، مفهومی ساده با متغیرهای فراوان است. این متغیرها عبارتند از كاشت و برداشت محصول، معیشت محلی و بازارها و تجارت.

اندازه گیری این عناصر، كه هر روز بُعد فنی بیشتری می یابد، وظیفه آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID)(1) است. این سازمان كه همراه با چهار آژانس دیگر ایالات متحده در سال 1985 تأسیس شد، سامانه هشدار زودهنگام قحطی(FEWS)(2) را ایجاد كرد و در سال 2000 آن را به "فیوز نت"(3)، یا شبكه امتداد یافته ای از همكاران بین المللی، منطقه ای و ملی، تبدیل نمود. حسگری سطح زمین از راه دور با استفاده از ماهواره ها، انقلابی را در مطالعه محیط زیست طبیعی ایجاد كرد و فیوز نت را امكان پذیر ساخت. این برنامه، تصویربرداری ماهواره ای در مقیاس قاره ای از بارش باران و پوشش گیاهی در آفریقا و مناطق دیگر را با آمار اجتماعی اقتصادی در مورد بازارهای غذا و منابع محلی درآمد تركیب می كند. این اطلاعات برای هشدار دادن به كشورها و منطقه ها در مورد كمبودهای قریب الوقوع مواد غذایی ماه ها پیش از وقوع آنها مورد استفاده قرار می گیرد.

گری ایلرتس، مدیر برنامه آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده فیوز نت مي گويد: "تولید، یكی از عناصر بنیادین امنیت غذایی است و ما قادر هستیم رشد یك گیاه را از فضا تحت نظر بگیریم." مشاركت كنندگان امریكایی این برنامه عبارتند از ناسا، سازمان ملی اقیانوسی و جوی (NOAA)(4) ، پژوهش زمین شناسی ایالات متحده (USGS)(5) و وزارت كشاورزی امریكا. یك شركت توسعه جهانی به نام شمونیكس اینترنشنال این برنامه را از طرف آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده اجرا می كند (به گزارش "سامانه هشدار دهنده زود هنگام، قحطی می تواند كمبودهای غذایی را پیش بینی كند." آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده این سامانه را ایجاد كرد تا به جلوگیری از شرایط قحطی در منطقه آفریقای زیر صحرا و واكنش نشان دادن در مقابل آنها كمك كند. اكنون فیوز نت در 17 كشور آفریقایی دارای دفتر است؛ در بوركینافاسو، كنیا و آفریقای جنوبی دفاتر منطقه ای دارد؛ و چند دفتر كشوری آن در افغانستان، هاییتی و گواتمالا فعال هستند.


چشم ها در آسمان
حسگرهای ماهواره ای، تصاویر زمین را گرفته و اطلاعات را به ایستگاه های گیرنده زمینی در سرتاسر جهان مخابره می كنند. هنگامی كه تصاویر خام، آماده شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند، دانشمندان می توانند شرایط متغیر زیست محیطی را از قبیل آلودگی، تغییر آب و هوای جهان، توزیع منابع طبیعی، رشد شهری و موارد دیگر را مستند سازند.

مالی براون، جغرافیدانی كه برای شعبه علوم بیوسفرشناسی مركز پرواز فضایی گودارد ناسا در ایالت مریلند كار می كند، مي گويد برای فیوزنت، حسگری ماهواره ای از راه دور، آغاز همه چیز است."در این كار، ناسا و NOAA اطلاعات تصویری ماهواره ای را تأمین می كنند، و USGS تصاویر را برای توزیع میان تحلیلگران فیوز نت آماده می سازد.اطلاعات در مورد پوشش گیاهی و بارش باران هر روزه از حسگرهای نصب شده روی ماهواره "رادیوسنج پیشرفته با وضوح بسیار بالا" (AVHRR)(6) متعلق به NOAA دریافت می شود. یك حسگر، شاخص طیفی یكپارچه شده پوشش گیاهی را تولید می كند. این شاخص، نور خورشید یا انرژی منعكس شده را مستقیما از گیاهان اندازه گیری می نماید. یك حسگر دیگر، بارش باران را اندازه گیری می كند. اندازه گیری های بارش باران، از ماهواره "پروژه اندازه گیری بارش باران استوایی"، که یک پروژه مشترك میان ناسا و آژانس اكتشاف هوا فضای ژاپن است نیز دریافت می شوند.

این اطلاعات توسط "تجهیزات تصویربرداری مایكروویو دارای حسگر ویژه" متعلق به "برنامه ماهواره ای هواشناسی دفاعی" نیز تأمین می گردد.  تخمین های مربوط به بارش باران، به طوری با اندازه گیری های زمینی انجام شده تركیب می شوند كه تحلیلگران بتوانند "مقدار بارش باران را بیابند و سپس فیوز نت این تخمین ها را گرفته و در الگویی قرار می دهد" كه این امكان را به تحلیلگران می دهد تا محصول نهایی یك گیاه را بر پایه عواملی مانند زمان كاشته شدن آن در فصل رشد و میزان باران دریافتی آن، تخمین بزنند.  "كاری كه اكنون انجام مي گيرد این است كه اثر محصول ناشی از بارش باران را در مقدار واقعی زمین تحت كشت ضرب مي شود تا به تخمینی از میزان غذایی تولید شده، یا كمبود آن برسد."

محمد خسروشاهي