مونوگرافی روستا

نویسنده Zohreh Gholami, قبل از ظهر 08:04:27 - 12/11/11

« مقایسه ایران با سایر کشورها از نظر وضعیت شادی و امید در افراد | اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری »

0 اعضا و 1 مهمان درحال دیدن موضوع.

Zohreh Gholami

مونو گرافی روستای کرمجوان


فهرست
۱ تعریف
۲ هدف
۳ ارتباط با مردم‌شناسی
۴ تکنیک‌ها و سلسله مراتب
   ۴.۱ تکنولوژی
   ۴.۲ اکولوژی
   ۴.۳ زندگی اقتصادی
   ۴.۴ سازمان‌های اجتماعی
   ۴.۵ اعتقادات و هنر و ادبیات
۵ روش تحقیق
   ۵.۱ قلمرو جغرافیایی
   ۵.۲ قلمرو موضوعی
   ۵.۳ زمان تحقیق
   ۵.۴ تعداد محقق
   ۵.۵ روش جمع آوری اطلاعات
      ۵.۵.۱ پرسشنامه
      ۵.۵.۲ مصاحبه و مشاهده
      ۵.۵.۳ مطالعه اسناد و مدارک
6 منابع




چكيده:
پژوهش حاضر بررسي مردم نگارانه روستاي كرمجوان است كه با استفاده از روش پيمايشي و ارائه پرسشنامه طرح هادي و آمارهاي مندرج در خانه بهداشت و دهياري انجام گرفته است اين تحقيق نشان مي دهد كه در طول زمان ويژگي هاي جمعيتي،جغرافيايي،بافت فرهنگي واجتماعي روستاي كرمجوان دست خوش تغييرات اساسي شده است.

اصلاحات ارضي در سالهاي گذشته و نيز طرح هادي در سال هاي اخير عوامل مهم تغيير چهره و درون روستا كرمجوان بوده اند.همانگونه كه در ادامه مطرح خواهيم كرد روستاي كرمجوان به عنوان روستاي مركزي از اهميت ويژه اي در اين منطقه بر خوردار مي باشد و نيز مي توان اين روستا را به عنوان روستاي شهري شده مورد مطالعه قرار داد.اين روستا داراي جمعيتي بالغ بر 2441نفر درقالب 704 خانوار ميباشد.در اين مطالعه به جمعيت واقعي(جمعيت ساكن در روستا) اشاره شده است وشامل مهاجرين نمي شود.


مردم‌نگاری
«مردم نگاری Ethnographie» یکی از مهم‌ترین روش‌های پژوهش در مطالعات مردم‌شناسی است. در اواخر قرن ۱۸ به منظور شناخت شیوه زندگی مردم قاره‌های دیگر به وسیله اروپائیان به کار برده شد و در قرن ۱۹ رونق گرفت. بر مشاهده همراه با مشارکت در زندگی جامعه مورد مطالعه، مصاحبه و توصیف مبتنی است و با روش‌های کمی، پرسشنامه‌ای و مبتنی بر آمار در سایر علوم انسانی تفاوت دارد. در پژوهش مردم نگاری، زمینه پژوهش و گروه انسانی باید محدود و کوچک باشد تا تعداد محدودی پژوهشگر از این طریق بتوانند منطقه را مورد مطالعه قرار دهند. از این روست که مطالعه مونوگرافی (تک نگاری) در حوزه مطالعات مردم شناسی اهمیت بسیار دارد. تحلیل مردم شناسانهٔ جنبه‌های مختلف گروه‌های انسانی مبتنی بر مطالعه مردم نگاری حوزه مورد بررسی است که به ویژگی‌های اقلیمی، اقتصادی، معیشتی، اجتماعی، خانوادگی، مذهبی، سیاسی، حکومتی، آیین‌ها و مراسم، اعتقادات و باورها، هنر، ادبیات شفاهی و سایر شئون و جزئیات و جنبه‌های زندگی می‌پردازد. (بسنیه،1340 : ۴)


تعریف
1. مردم نگاری عبارت است از مطالعه دقیق و همه جانبهٔ تظاهرات مادی و غیر مادی فعالیت‌های انسانی در جامعه‌ای محدود. این تعریف و خصوصاً اصطلاحات «دقیق» و «همه جانبه»، باعث شده‌است که مردم نگاری و مردم شناسی اشتباه شود. اما عبارت «تظاهرات مادی و غیر مادی فعالیت‌های انسانی»، قلمرو مردم نگاری را محدود می‌کند. به تعبیری دیگر، مردم نگاری را می‌توان مطالعهٔ توصیفی مردم نامید. منتهی این توصیف دارای آن چنان نظم و ضوابط حساب شده‌ای است که می‌تواند جوابگوی مطالعات و تجزیه و تحلیل‌های بعدی قرار گیرد. مردم نگاری، معمولاً به طرح فرضیه و نظریه نمی‌پردازد. زیرا مردم نگاری‌ها به منزلهٔ گزارش‌هایی توصیفی برای به دست آوردن اطلاعات است و در نتیجه مقایسه، فرضیه و اظهار نظر یا نظریه در مراحل بعدی قرار دارد.
2. (روح الامینی،1377 : ۹۷)


هدف
هدف مردم نگاری، تهیهٔ مونوگرافی و گزارش‌های نسبتاً کاملی از همه مسائل مربوط به یک واحد اجتماعی و قابل تفکیک است و نیز سبب می‌شود، مردم شناسی با روش «مقایسه‌ای» و ترکیب آن‌ها به نتیجه گیری کلی برسد. (فربد،1376 : ۲)


ارتباط با مردم‌شناسی
مردم شناسی و مردم نگاری دو رشته فرعی از انسان‌شناسی فرهنگی هستند. مردم نگاری صرفاً جنبه توصیفی داشته و فقط اطلاعاتی از فرهنگ‌ها را بدون هر نوع تفسیری ارائه می‌کند. مردم شناسی اطلاعات به دست آمده را طبقه بندی می‌کند و از دیدگاه انسان‌شناسی که مبتنی بر جریان تکامل انسان و رفتار انسانی است، ارائه می‌دهد و به تحلیل داده‌ها می‌پردازد تا صحت و سقم آن‌ها را که بیانگر روابط و کارکرد عوامل مختلف آن فرهنگ ویژه‌است، به دست دهد. ( ادیبی، 2536 : ۱۴)


تکنیک‌ها و سلسله مراتب
مردم نگاری در نظام تحقیقات خود رعایت تکنیک‌ها و سلسله مراتبی را پیشنهاد می‌کند و توجه به آن‌ها بررسی را آسان و منطقی می‌کند و احیاناً از حشو و زواید و نارسایی‌هایی که ممکن است بر اثر پیچیدگی و کلی بودن مطالب ایجاد شود جلوگیری می‌کند:


تکنولوژی
انسان برای این که محیط طبیعی پیرامون خود را برای زندگی آماده کند از آب، خاک، سنگ، چوب، گیاهان و حیوانات استفاده می‌کند تا بتواند از آن‌ها ابزار و ادوات تهیه کند، یعنی ابزار و ادواتی که حیات فرهنگی جوامع به آنها وابسته‌است. اشکال اجتماعی، فعالیت‌های تکنیکی را عرضه می‌کنند و با توجه به وظیفه‌ای که در سلسله مراتب خدمت به انسان به عهده دارند، می‌توان آن‌ها را تقسیم بندی کرد.

•وسائط نقليه و ادوات كشاورزي:
از آنجايي كه فاصله زماني روستاي كرمجوان با شهرستان مراغه حدود 45 دقيقه تا يك ساعت است و حجم زيادي از مسافران (دانش جويان ، دانش آموزان ، كارگران ساختماني و...) در اين مسير تردد ميكنند ، ميبايست وسائط نقليه عمومي وخصوصي كافي وجود مي داشت كه تعداد آنها در اين روستا به قرار زير است ؛
اتوبوس (يك دستگاه) ، ميني بوس (2دستگاه) ، اتومبيل سواري شخصي (بيش از 40دستگاه) ، موتور سيكلت (بيش از 200دستگاه) ونيز در رابطه با ادوات كشاورزي در اين روستا كه يكي از مهمترين عوامل توليد محصولات زراعي و باغداري مي باشد حدود 200دستگاه تراكتور همراه با ادوات ديگر از قبيل تانكر سمپاشي ، تريلي ، سه خيش و... وجود دارد.


اکولوژی
وسایلی که انسان به کمک آن‌ها محیط پیرامون خود را برای زندگی مساعد می‌کند در سرزمین‌های مختلف و بر اساس خصوصیات طبیعی هر منطقه، متفاوت و متغیرند. شناخت روابط انسان و فعالیت‌های تکنیکی جامعه، با مطالعه محیط طبیعی و جغرافیایی وی که اکولوژی نامیده می‌شود، بررسی را معنی دار می‌کند.


اقليم روستا:
روستاي كرمجوان در منطقه كوهستاني نزديك به كوه سهند واقع شده ، كه اين عامل باعث آب وهواي معتدل سردسيري اين روستا گشته است .اين روستا داراي زمستان هاي سرد و تابستان هاي نيمه گرم مي باشد و در زمستان قسمت هايي از راه آسفالت روستا به دليل بارش سنگين برف مسدود مي گردد، البته توسط ماشين آلات راه گشاي بخش سراجو زود مسير گشايي مي شود.درباره ي بادهايي كه در اين روستا مي وزند از نامهاي محلي (( آغ يل )) و (( قره يل )) استفاده مي شود و هردو از لحاظ تاثير گذاري بر محصولات كشاورزي و زراعي روستا مورد بررسي قرار مي گيرند.

از وسط روستاي كرمجوان رودخانه اي به نام (( ليلان چاي )) مي گذرد كه مهمترين  منبع آب كشاورزي اين روستا مي باشد.اين رودخانه به طور دائمي جاري است كه البته به خاطر استفاده كشاورزان از اواخر فصل بهار تا اوايل پاييز خشك وآب آن در جوي هاي متعددي جاري مي شود . اين رودخانه به ندرت وفقط در بهار طغيان مي كند. به گفته ي ريش سفيدان روستا فقط چند بار سيل مهلك و نيرومند روستا را تهديد كرده است. علاوه بر رودخانه ليلان چاي ، چشمه هاي زيادي با نام هاي محلي وجود دارد كه در فصل بهار و تابستان مورد استفاده ي اهالي و دام هايشان قرار مي گيرد.

خاك اصلي تشكيل دهنده ي اين روستا به رنگ قرمز روشن است كه در بين زمین هاي كشاورزي تفاوت چشمگيري دارد. به لحاظ پراكندگي زمين هاي مرغوب در روستا ميتوان به اين نكته رسيد كه اين زمينها در نقاط مختلف قرار گرفته اند و بنا به گفته ي كشاورزان روستاي كرمجوان بهترين خاك براي كشاورزي  خاك سياه ( قره توپراخ ) است كه داراي سنگ كمتري نسبت به ساير زمين ها و انواع خاك است .

تپه هايي كه روستاي كرمجوان را احطه كرده اند از نظر بافت زمين شناختي  ساختي رسوبي دارند، به طوري كه لايه هاي آن قابل مشاهده و بررسي است كه در اين مورد بايد از متخصصين زمين شناسي كمك گرفت و جنس اين لايه ها را مشخص نمود.


امكانات روستاي  كرمجوان
• امكانات آموزشي:
درباره  ي امكانات آموزشي روستاي كرمجوان مي توان گفت مدارس تمامي سطوح تحصيلي تا دوره سوم دبيرستان براي دختران و پسران به صورت مجزا وجود دارد و نيز جديدا مهدكودك ورشته هاي هنرستاني كارودانش به مراكز آموزشي روستا افزوده شده است.علاوه بر دوره هاي رسمي آموزشي ،نهضت سواد آموزي نيز به آموزش سطح مقدمات (خواندن و نوشتن) مي پردازد.
طبق آمار اعلام شده توسط مركز آمار ايران در آخرين سرشماري رسمي (سال 1385) نسبت جنسي افراد با سواد و بي سواد روستاي كرمجوان به شرح جدول زير است:
نسبت افراد بي سواد به كل جمعيت روستا حدود 24% مي باشد كه نسبت مردان 38% و نسبت زنان 62% است، همچنين نسبت افراد با سواد حدود 66% مي باشد كه حدود 55% مردان و45% زنان را تحت پوشش قرار مي دهد.(سايت رسمي دهياران ايران).

• امكانات بهداشتي:
نيازهاي  بهداشتي و درماني مردم روستاي كرمجوان با مراجعه به خانه بهداشت كه در خود روستا واقع شده است مرتفع مي شود و در صورتي كه اين مركز تخصص لازم براي رفع مشكلات درماني را نداشته باشد ابتدا به مركز بهداشت بخش سراجو و سپس به شهرستان مراغه مراجعه مي كنند. علاوه بر اين آب لوله كشي اين روستا آب پاك و كاملا تصفيه شده اي هم براي شرب و هم استحمام مي باشد. در كل مي توان خدمات بهداشتي روستاي كرمجوان را نسبت به جمعيت و تركيب آن ناكافي دانست. در باره مشاغلي مانند قصابي ها، نانوايي ها، ساندويچي ها و بقالي ها كه نياز تغذيه روستاييان را برطرف مي كنند نيز مي توان نظارت كافي و وافي پرسنل خانه بهداشت را مشاهده كرد.

• مشاغل خدماتي:
مشاغل خدماتي در سال هاي اخير قسمت عمده اي از بازار اشتغال اين روستا را به خود اختصاص داده اند.در يك بررسي اجمالي تعداد اين مشاغل به شرح زير است:
نانوايي (سه مورد)، قصابي (سه مورد)، شركت تعاوني مصرف (يك مورد)، قهوه خانه (يك مورد)، ساندويچي (دو مورد)، بقالي (سي و پنج مورد)، سلماني (سه مورد)، فروش كپسول گاز مايع (يك مورد)، ابزارفروشي ( دو مورد)، فروش لوازم منزل (چهار مورد)، كفاشي (دو مورد).

• مشاغل فني روستا:
روستاي كرمجوان در سالهاي اخير شاهد گسترش مشاغل فني و تخصصي تر بوده است اگر بخواهيم به صورت تيتروار اين مشاغل را ذكر كنيم بايد بگوييم حرفه هاي زير در روستا فعالند:
كارگاه تعمير تراكتور و اتومبيل(چهار مورد) ، جوش كاري(سه مورد) ، كارگاه تريلي سازي (يك مورد) ، سيم كشي،تعويض روغن و پنچرگيري(دو مورد) ، تعميير گاه موتور سيكلت و دوچرخه(سه مورد) ، نجاري (دومورد) ، لوله كشي گاز و آب منازل(هفت مورد) ، نصب شيشه و آيينه(يك مورد) ، نقاش ساختمان(دو مورد) ، سيم كش ساختمان(پنج مورد) ، فروشگاه مصالح ساختماني(دو مورد) ، فروش سموم و لوازم كشاورزي(دو مورد) ، عكاس(يك مورد) ، گروه آرماتور بندي (بيش از هشت مورد).

• خدمات دولتي:
توسعه و آباداني روستاها در كشورهاي جهان سوم مستلزم برنامه ريزي دولتها براي  برآوردن نيازهاي اساسي روستاها مي باشد و در با اين مقدمه به جرات ميتوان گفت روستاي كرمجوان داراي اكثر امكانات و خدمات دولتي مي باشد. از جمله ي اين خدمات ميتوان موارد زير را برشمرد:
آب ، برق ، گاز ، تلفن (ثابت ، همراه اول ، ايرانسل ، همراه روستايي) ،پست بانك ، مخابرات، شعبه نفت ، خانه بهداشت ، مدارس ، دفتر پست ، آتش نشاني ، رفتگر ، شركت تعاوني مصرف  دولتي.


زندگی اقتصادی
هر جامعه‌ای در تلاش معاش، از امکانات طبیعی معینی برخوردار است که با مقتضیات اقلیمی و جغرافیایی آن منطقه مناسبت دارد. در مردم نگاری، تقسیم بندی، شناخت، نحوه تولید و توزیع و مصرف و خصوصیات هر یک از این مراحل مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این مطالعات زمینه‌ای برای تکمیل اسناد و مدارک مردم‌شناسی اقتصاد فراهم می‌نماید.


شیوه ی معیشت روستاییان
كشاورزي ؛ در روستاي كرمجوان كشاورزي به دو صورت : 1ـ باغداري 2ـ زراعت
انجام مي شود ومردم روستا بسته به نوع زميني كه مالكيتش را دارند به كشاورزي مي پردازند. كشاورزي در دوران گذشته به صورت سنتي انجام مي گرفته است ، اما با مرور زمان و ورود ماشين آلات به بخش كشاورزي تحول عظيمي در اين زمينه صورت گرفت و متغير اصلي در امر كشاورزي از انسان و حيوان ، به انسان و ماشين تبديل شد. در اين بين با افزايش جمعيت روستا ، زمين هاي كشاورزي از طريق تقسيم ارث قطعه قطعه شده و تغيير كاربري داده شدند. بسياري از زمين هايي كه قبلا زراعي بودند ، از طريق حفر چاه (عميق و سطحي) به باغ هاي سيب تغيير كاربري يافتند و باغهايي كه در نزديكي روستا بودند به مناطق مسكوني تبديل شدند. سيب مهم ترين محصول كشاورزي اين روستا مي باشد و عده ي زيادي از مردم به اشتغال در توليد اين محصول مشغول اند.(باغداري ، حرس درختان ، سم پاشي ، كارگري ، دلالي و ...)

در زمينه زراعت نيز گندم، نخود و جو محصولات توليدي اين روستا مي باشند. در واقع توليد محصولات زراعي در اين روستا كاهش چشم گيري در سال هاي اخير داشته است، اما هنوز مي توان اين محصولات را ارزشمند و اقتصادي تلقي كرد. در فصل پاييز اين روستا شاهد شلوغي زيادي است كه دليل آن ورود كارگران كرد به روستا جهت كار در باغ هاي سيب مي باشد.


سازمان‌های اجتماعی
هر جامعه یا گروه اجتماعی دارای قواعد و مقرراتی است که ضامن ادامه حیات آن جامعه یا گروه‌است. مطالعه این مجموعه، که شامل روابط خویشاوندی، مقررات قضایی، نحوه اداره جامعه و نظایر آنهاست و بالطبع با سایر نهادهای اجتماعی در ارتباط است، از موضوعات مردم نگاری به شمار می‌آید و بر اساس تقسیم بندی‌های علمی مکاتب کشورهای انگلوساکسون «انسان‌شناسی اجتماعی» را تشکیل می‌دهد. 


اعتقادات و هنر و ادبیات
3. دید جامعه نسبت به زندگی دینی و هنری و بالاخره زبان و ادبیات نیز از جمله مسائلی است که مردم نگاری در سلسله مراتب مطالعه و تحقیق به آنها می‌پردازد. (روح الامینی، 1377 : ۹۸، ۹۹، ۱۰۰ و ۱۰۱)
اماكن مذهبي ؛ روستاي كرمجوان داراي سه مسجد و هفت حسينيه مي باشد ، كه همگي توسط خود اهالي روستا ساخته و مورد بهره برداري قرار گرفته اند . مساجد روستاي كرمجوان هر يك در مناطقي از روستا ساخته شده اند كه  همه مردم به راحتي ميتوانند در زير مجموعه ي يكي از اين مساجد به فعاليت هاي مذهبي و تكاليف ديني بپردازند . علاوه بر اين زيارتگاهي در منزل يكي از سادات اين روستا (مير فتاح موسوي) وجود دارد كه بسياري از مردم اين روستا و ساير روستاهاي منطقه براي گيري و دعا نويسي به آن مراجعه ميكنند.(البته در موارد بسياري مردم شاهد شفاها و دعاهاد مؤثري از اين زيارتگاه بوده اند .)


جمعيت و ويژگي هاي آن در روستاي كرمجوان
طبق آمار رسمي سرشماري سال 1385 درروستاي كرمجوان جمعيتي بالغ بر 2441 نفر در قالب 704 خانوار زندگي ميكنند ،كه از اين تعداد 1281 نفر مرد و 1160 نفر زن مي باشند. در مورد نژاد مردم اين روستا تصميم گيري در مورد اينكه جمعيت اين روستا از ترك هاي آناتولي يا از نژاد آريايي هستند مستلزم مطالعات متخصصانه تري است. (بحث پيرامون اين موضوع سالهاست كه جريان هاي سياسي موافق و مخالفي را به وجود آورده است.)

مردم اين روستا به زبان تركي تكلم مي كنند و زباني كه در اين روستا به عنوان زبان دوم شناخته مي شود زبان فارسي است. طبق قاعده اي كه در تمام روستاها رايج است مردم اين روستا نيز لهجه خاص خود را دارا مي باشند.

در روستاي كرمجوان تك مذهبي حاكم بر اعتقادات مردم است و تمامي اهالي اين روستا به مذهب شيعه دوازده امامي اعتقاد دارند. در اين روستا خانواده ي سادات نيز زندگي مي كنند و مردم نيز باور فراواني نسبت به تقدس آنان دارند. در گذشته اين خانواده ها چنان نقشي در جامعه روستايي داشته اند كه روستاي كرمجوان با نام اين سادات شناخته مي شد، اما مرور زمان ازاعتقاد مردم مبني بر تقدس آنان كاسته است كه اين موضوع قابليت بررسي مردم شناسانه تري نيز دارد.

به لحاظ قشربندي اگرچه در گذشته مردم اين روستا به چندين قشر مختلف (ارباب ، نسق داران ، خوش نشين ها و گاوبندان) تقسيم مي شدند ، اما در حال حضر مردم اين روستا را نمي توان در اين قشربندي مورد ارزيابي قرار داد چرا كه پس از اصلاحت ارضي و انقلاب اسلامي تفكرات مردم نسبت به آنچه هستند و آنچه مي توانند باشند تغييرات اساسي كرده است. در روستاي كرمجوان تفاوت فرهنگي و اجتماعي چشمگيري ديده نمي شود و يك دستي وي‍‍‍‍ژه اي در رابطه با شيوه هاي زندگي در بين مردم وجود دارد، تنها ويژگي هاي شخصيتي و اكتسابي افراد است كه موجب تفاوتها مي گردد. به بيان ديگر عامل پيشرفت و ترقي از عوامل انتسابي (مالكيت، نسق زراعي، ارباب زادگي، كدخدا زادگي و ...) به عوامل اكتسابي (تحصيلات، شعور اقتصادي، دستيابي به فنون جديد و ...) تغيير يافته است.


مرگ و میر و دلایل آن
در روستای کرمجوان دو گورستان وجود دارد که یکی قدیمی و یکی مربوط به سال های اخیر می شود.
در میان گورهای قدیمی تاریخ فوت از سالهای خیلی دور تا سالهای اخیر به چشم میخورد و گورستان جدید  بیشترین تعداد قبرها را در خود جای داده است. دلیل گستردگی گورستان جدید افزایش میزان مرگ و میر در سالهای اخیر در این روستا می باشد.
طبق آمار خانه بهداشت روستای کرمجوان فقط در سال 1389 تعداد 22 نفر در این روستا جان خود را از دست داده و در گورستان جدید به خاک سپرده شده اند.افزایش جمعیت روستا همگام با کاهش میزان مرگ و میر کودکان بوده است,اما نکته حایز اهمیت این است که دلیل بیشتر مرگ و میر در این روستا تلفات بر اثر سوانح رانندگی و همچنین بیماریهای قلبی عنوان میشود.


روش تحقیق
آنچه را که تحت عنوان روش تحقیق مردم نگاری بیان می‌کنیم اشاره‌ای کلی به خطوط اصلی تحقیق است، زیرا روش تحقیق مردم شناسی مستلزم مطالعه نظرات و تحقیقات و تجربیات گوناگون مردم نگاران و شناخت مکاتب مختلف است و تنظیم یک فرمول یا دستورالعمل به عنوان روشی که به اصطلاح مختصر و مفید باشد، نمی‌تواند در تحقیقات مردم‌شناسی سرمشق کار قرار بگیرد. بنابراین به برخی از مفاهیم و نظرات مردم نگاران در مورد روش تحقیق اشاره می‌نماییم:


قلمرو جغرافیایی
باتوجه به ژرفا نگر بودن روش مردم نگاری، محدود کردن قلمرو مطالعه ضروری است. زیرا فقط در قلمرو محدود امکان ژرفا نگری وجود دارد. برای این که امکان شناسایی کامل وجود داشته باشد، جامعه مورد مطالعه، محدود در نظر گرفته می‌شود. بدین ترتیب محقق می‌تواند مانند عضوی از اعضای گروه، به مشاهده و مصاحبه بپردازد و خانه به خانه، آداب و اعمال و رفتار فرهنگی را ثبت و ضبط نماید.


حدود سياسي و جغرافيايي روستای کرمجوان
روستاي كرمجوان يكي از روستاهاي  تابعه ي شهرستان مراغه ودر محدوده ي دهستان سراجوي شرقي و بخش سراجو واقع شده است؛كه با شهرستان مراغه 45 كيلومتر،با شهرستان بناب 57 كيلومتر و با شهرستان هشترود40 كيلومتر فاصله دارد.
اين روستا در مركزيت روستاهاي اطراف قرار دارد و اين روستاها عبارتند از:
•   روستاي نصير كندي در فاصله 1 كيلو متري و در سمت جنوب
•   روستاي آلماچوان در فاصله 3 كيلو متري و در سمت شمال
•   روستاي گلستان عليا در فاصله1 كيلو متري و در سمت جنوب
•   روستاي چلان سفلي در فاصله 3 كيلو متري ودر سمت جنوب شرقي
•   روستاي بيانلوجه در فاصله 4 كيلومتري و درسمت شمال

به لحاظ موقعيت اسكان ميتوان روستاي كرمجوان را دره اي و كوهپايه اي ناميد، چرا كه اين روستا در امتداد رودخانه ي ليلان چاي و در ميان تپه هاي بلند محصور شده است، اما علاوه بر اين ويژگي اين روستا در پايين تپه ها و بلنديهاي زيادي شكل يافته كه به آن ويژگي كوهپايه اي را داده است.

در واقع با نگاهي به نحوه اسكان مردم ميتوان تلفيق انواع مدلهاي روستايي در اين روستا را ملاحظه و بررسي كرد ودر كل ميتوان روستاي كرمجوان را به عنوان يك روستاي چند بعدي از لحاظ موقعيت تشكيل تحليل نمود.


تاريخچه تشكيل روستا و اسناد اراضي 
روستاي كرمجوان در حدود 400 سال قبل (طبق گفته و اجتماع نظر ريش سفيدان) توسط عده اي از مردمي كه به اين ناحيه كوچ كرده بودند ، تشكيل شده است ، البته لازم به ذكر است كه سنگ نوشته هاي موجود در سنگ بناهاي مسجد جامع روستاي كرمجوان قدمت تشكيل اين روستا را به  بيش از 400 سال قبل ميرساند و نياز به بررسي باستان شناسانه تري دارد كه در حوصله اين مقاله نميگنجد، اميد ميرود در آينده با ياري متخصصان اين امر اطلاعات موثق تري ارائه گردد.

طبق يافته هاي ما بر اساس پرسشها و مصاحبه هايمان با ريش سفيدان روستا وجه تسميه ي (دليل نامگذاري )روستاي كرمجوان به اين نام كه قدمت آن خيلي بيشتر از آن است كه بتوان دقيقا توضيح كاملي در اين باره داد، اما در مصاحبه ي ما داستان هاي زيادي نقل گرديد كه مستدل ترين و پايا ترين آنها دو داستان زير است:
• در گذشته ي بسيار دور پيرمردي به نام كريم وارد روستا شده و به دليل سيماي جوانش و بنيه ي قوي اش كرم جوان ناميده شده است و بعدها اين نام آنقدر معروف ميشود كه نام روستا را نيز از آن مي گيرند.
• در ايام قديم افرادي براي يافتن كيميا به اين منطقه آمده اند و كيميا جويان نام گرفته اند. با ساكن شدن آنان در اين روستا ابتدا نام كيميا جويان و با گذشت زمان با تغييراتي به نام كرمجوان شناخته شده است.
درباره ي  معناي لغوي واژه ي كرمجوان گفته ميشود كه به معناي : محل جمع آوري فضولات خشك حيواني (در تركي؛ قالاخ) و يا محل كم چوب، ميباشد.(دانشنامه آزاد ويكي پديا)

يكي از مهم ترين دلايل سياسي كه موجب تغيير ساختار كلي روستاي كرمجوان شده است اصلاحات ارضي و اتفاقات بعد از آن است كه سنديت اراضي كشاورزي و زراعي روستا را تعيين ميكند. در واقع اصلي ترين منبع سندهاي زمين هاي كشاورزي اسناد اصلاحات ارضي است كه توسط پرويز پيران كه نماينده ي دولت در آن زمان بوده تنظيم گشته است.


یک ویژگی مهم
شهری شدن روستای کرمجوان
سیمای روستای کرمجوان به لحاظ بافت ساختمانی و امکانات رفاهی تفاوت عمده ای با سایر روستاهای اطراف دارد و میتوان این روستا را به عنوان یک روستای شهری شده در نظر گرفت.
در این روستا امکاناتی مانند آب , برق , گاز , تلفن « ثابت و همراه » ,بانک, مخابرات, مدارس «ابتدایی, راهنمایی و دبیرستان » , آتش نشانی , جمع آوری پس ماندهای روستایی و ... توانسته اند شیوه ی زندگی اهالی روستا را به شیوه ی زندگی شهری نزدیک سازند.
علاوه بر این فرهنگ اجتماعات روستایی تمایل زیادی به سوی خصوصی شدن روابط دارد ؛ به عبارت دیگر اجتماعات خصوصی زیادی در حال شکل گیری اند , که این خود باعث گسست روابط گسترده بسیار تودرتو میان جامعه سنتی روستا شده است. در بیان کلی میتوان تقسیم کار تخصصی تری را در روستای کرمجوان مشاهده نمود؛ یعنی مشاغل از صرفا کشاورزی و دامداری به مشاغلی همچون مشاغل فنی , خدماتی , حاشیه ای و... گسترش یافته است.

این روستا به عنوان یک روستای مرکزی برآورد کننده نیازهای اساسی روستاهای اطراف نیز هست و به دلیل دارا بودن حرفه ها و مشاغل مورد نیاز مرکزیت بسیار نظام مند و ساخت یافته ای دارد. تمامی عوامل ذکر شده در کنار هم سیما و بافت شهری به این روستا داده اند و آن را متمایز ساخته اند.


قلمرو موضوعی
محدود کردن صوری و کمی، اولین قدم روش تحقیق است. ولی هر قدر هم که جامعه‌ای محدود و کوچک باشد اهمیت کیفی تکنیک‌ها، ضوابط، روابط و بالاخره خصوصیات فرهنگی جامعه محدود نمی‌شود. بنابراین برای احتراز از کلی نویسی و تحقیقات سطحی، پژوهشگران الزاماً یک نهاد اجتماعی و حتی محدود تر، یک موضوع را انتخاب می‌کنند و بالطبع با انتخاب یک موضوع، فرصت و امکان بررسی آن را در ابعاد مختلف و در ارتباط با نهادهای دیگر فراهم می‌کنند. مونوگرافی، که به معنی تحقیق و نگارش یک واحد است، در واقع «واحد موضوعی» را شامل می‌شود و نه واحد جغرافیایی را. با این محدود کردن واحد، محقق می‌تواند در آن زمینه‌ای که تبحر دارد به تحقیق و مطالعه بپردازد.


زمان تحقیق
از آنجا که تکیه مردم نگاری بر مشاهده‌است، حداقل زمانی که محقق بتواند شاهد فعالیت‌های به هم پیوسته زندگی اجتماعی در همه فصول و تمامی روزها باشد «یک سال» است و معمولاً همین مدت را برای انجام تحقیق توصیه می‌کنند. بدیهی است که با مشکلات اقتصادی، اجتماعی، اداری و خانوادگی، توقف یک سالهٔ محقق در جامعهٔ مورد تحقیق آسان نیست و معمولاً تحقیقات متناوباً و در فصول مختلف صورت می‌گیرد.

در این تحقیق محققان هردو از ساکنان این روستا بوده اند و مدت مشاهدات گردآوری داده ها مختص زمان محدودی نیست و عضویت محققین در این جامعه روستایی گواه مستدل و عینی بر این داده ها است.


تعداد محقق
در تحقیقات مردم نگاری، کثرت افراد نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه خود ممکن است مانعی برای تحقیق باشد. بدین منظور توصیه می‌شود که حتی المقدور تعداد محقق کم و حداکثر از سه نفر تجاوز نکند و آن هم در صورتی که هر یک از سه نفر از نظر تخصص و ویژگی‌های فردی مکمل یکدیگر باشند. با این وجود، تجربه نشان داده‌است که در هر حال تحقیقات انفرادی ثمره و نتیجه‌ای بهتر و بیشتر داشته‌است. اخیراً تحقیقات دسته جمعی با برنامه‌های چند ساله بر اساس روش ژرفانگر و برای مطالعه یک منطقه متداول شده‌است که علاوه بر شناخت، آبادانی منطقه را نیز مورد نظر دارد. بدین ترتیب که یک مؤسسه یا سازمان با همکاری جغرافی دان، زمین شناس، باستان شناس، پزشک، اقتصاد دان، جامعه شناس و مردم نگار به تحقیق می‌پردازد تا سرانجام بتواند با هماهنگی جنبه‌های مختلف تحقیق، برای منطقه برنامه ریزی کند. حال آن که در چنین مواردی نیز موضوعات تحقیق عملاً از یکدیگر مجزا هستند و ماحصل کار، مجموعه‌ای است از تحقیقات و نه یک تحقیق دسته جمعی.


روش جمع آوری اطلاعات
برای این که اطلاعات مربوط به زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک جامعه به دست آید از روش‌های پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده، و مطالعه اسناد و مدارک استفاده می‌شود.


پرسشنامه
پرسشنامه یکی از وسایل مطالعه کمی و آماری جامعه شناسی است که به جواب‌های رسمی و استخراج مقدار درصد منتهی می‌شود. روش پرسشنامه‌ای و خصوصاً اطلاعات نسبی و رسمی و مقدار درصد بندرت در تحقیقات مردم نگاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.


مصاحبه و مشاهده
اطلاعات مورد نظر مردم نگاری با گفتگو، «گپ زدن»، درد دل و مشاهده به دست می‌آید و مستلزم حوصله و تبحر پرسشگر و جلب اعتماد پاسخگو است. این روش می‌تواند محقق را به ارزش‌ها و عوامل ناآشکاری، که هیچگاه با پرسشنامه میسر نیست، آشنا کند.


مطالعه اسناد و مدارک
مهم ترین اسناد و مدارکی که معمولاً در مطالعه و تحقیق مردم شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
• اسناد مکتوب:
یکی از راه‌های جمع آوری اطلاعات در یک جامعه، استفاده از قباله‌ها، عقد نامه‌ها، قراردادها و بطور کلی همه اسناد مکتوب است. این اسناد و مدارک نه تنها می‌تواند راهنمای مطالعه در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، خویشاوندی و اعتقادی باشد، بلکه در تحقیقات مردم نگاری نیز نقش بنیانی دارد.

• مدارک شفاهی:
یادداشت کردن اطلاعات شفاهی، افسانه‌ها، قصه‌ها، حوادث تاریخی و سایر جنبه‌های دانش عامه از جمله روش‌های جمع آوری اطلاعات است که گاه حائز کمال اهمیت است.

• عکس و صدابرداری:
تکنولوژی جدید دو امکان دیگر به ثبت و ضبط وقایع و امور تحقیقاتی افزوده‌است. فیلمبرداری از حرکات و حالات، امکان دیگری در بیان و تفسیر موضوعات مردم نگاری است و تهیه فیلم‌های مردم نگاری، کوششی مؤثر در شناختن و شناساندن جنبه‌های تکنیکی و تظاهرات فرهنگی جامعه‌است.

• جمع آوری ابزار و تشکیل موزه‌های مردم نگاری:
با توجه به اینکه شناخت ابزار و ادوات پایه مطالعات فرهنگی جامعه‌است، ایجاد، تکامل و انطباق ابزار، ادوات و نحوه کاربرد آن‌ها اولین و مهمترین قدم در مردم نگاری است. مردم نگار در کنار مطالعات دیگر، می‌کوشد که ابزار و ادواتی را که گویای تکنیک ویژه سنتی است جمع آوری کند و بدین ترتیب موزه‌های مردم‌نگاری حاصل رهاوردهای سفرهای تحقیقی است. وجود ابزار و ادوات در موزه‌ها، شناخت و مقایسه وسایل را آسان می‌کند و در صورت کامل بودن مجموعه وسایل، اجازه می‌دهد که میدان عمل ابزار، در غرفه‌های موزه بازسازی شود.
(روح الامینی، 1377 : ۱۰۲، ۱۰۴، ۱۰۵، ۱۰۷)


منابع
ادیبی، حسین. زمینهٔ انسان شناسی. تهران: لوح، ۲۵۳۶.
•   بسنیه، پیر. روش مردم شناسی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، ۱۳۴۰.
•   روح الامینی، محمود. مبانی انسان شناسی (گرد شهر با چراغ). تهران: عطار، ۱۳۷۷.
•   فربد، محمد صادق. مبانی انسان شناسی. تهران: عصر جدید، ۱۳۷۶.
اعضای شورای اسلامی روستای کرمجوان
عطوف پاشاپور ، ابراهیم یوسف نژاد ، فرامرز ساعی پور ، ذکریا علی پور و عرب علی فتحی پور
دهیار ؛ عبدالله فتحی پور
سایت دهیاران ایران
وبلاگ اختصاصی روستای کرمجوان
ریش سفیدان روستای کرمجوان
فوتو بلاگ روستای کرمجوان
سایت گردشگری مراغه
سید حسین موسوی، عکاس
ایوب فارابی، عکاس



دهیاری روستا, روستای شهری, روستای کرمجوان, روش جمع آوری اطلاعات, روش های مونوگرافی, سازمان‌های اجتماعی, علوم اجتماعی, قلمرو جغرافیایی, قلمرو موضوعی, مردم‌ شناسی, مطالعه اسناد و مدارک, پیشگامان متا


Share via facebook Share via linkedin Share via telegram Share via twitter Share via whatsapp