[maxim354]

●   آتنولول ( ATENOLOL ) چیست ؟

آتنولول عضوی از داروهای مسدودکننده بتا می باشد. این دارو عمدتا در درمان فشار خون بالا بکار می رود. به علاوه این دارو برای درمان بیماران مبتلا به دردهای قلبی به دلیل نارسایی عروق کرونر نیز استفاده می شود. اصولا آتنولول از طریق مسدود کردن گیرنده های بتا باعث شل شدن عضله قلب و عضلات دیواره عروق می شود. آتنولول به شکل قرص های پوشش دار در دسترس است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  آتنولول‌ معمولاً روزی‌ یک‌ بار مصرف‌ می‌شود. مهم‌ است‌ که‌ دارو را هر روز سر ساعت‌ معینی‌ بخورید. معمولاً بهتر است‌ دارو را صبح‌ پیش‌ از صبحانه‌ مصرف‌ کنید تا فراموشش‌ نکنید. آتنولول‌ را می‌توان‌ با یا بدون‌ غذا مصرف‌ کرد. هر روز پیش‌ از خوردن‌ آتنولول‌ نبضتان‌ را بشمارید.
آتنولول‌ به‌ علل‌ گوناگونی‌ مثل‌ افزایش فشار خون‌؛ تسکین‌ درد قلبی‌؛ پیشگیری‌ از سردردهای‌ میگرنی‌؛ و درمان‌ بی‌نظمی‌ ضربان‌ قلب‌ تجویز می‌شود. همچنین‌ برای‌ جلوگیری‌ از دومین‌ حمله‌ قلبی‌ در افرادی‌ که‌ یک‌ بار دچار حمله‌ قلبی‌ شده‌اند، کاربرد دارد. ممکن‌ است‌ در شرایط‌ دیگری‌ نیز پزشکتان‌ این‌ دارو را برایتان‌ تجویز کند.
آتنولول‌ با مسدود کردن‌ برخی‌ تکانه‌های‌ عصبی‌ به‌ بخش‌های‌ خاصی‌ از بدن‌ عمل‌ می‌کند؛ به‌ همین‌ علت‌ آن‌ را یک‌ مسدودکننده‌ بتا می‌شناسند. با مسدود کردن‌ این‌ تکانه‌ها، آتنولول‌ به‌ قلب‌ کمک‌ می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بزند و در نتیجه‌ بار کاری‌ قلب‌ کاهش‌ یابد.
اگر زیر ۵۰ در دقیقه‌ بود پیش‌ از خوردن‌ داروی‌ آن‌ روز، با پزشکتان‌ مشورت‌ کنید. هیچگاه‌ بیشتر از مقدار تجویز شده‌ مصرف‌ نکنید. از دستورات‌ پزشکتان‌ به‌ دقت‌ پیروی‌ کنید. نیمه‌ عمر دارو ۷ – ۶ ساعت‌ است و برای‌ رسیدن‌ به‌ اوج‌ اثر دارو ۴ – ۲ ساعت زمان‌لازم‌ ‌است.
اگر یک‌ نوبت‌ را فراموش‌ کردید، به‌ مجردی‌ که‌ آن‌ را به‌ یاد آوردید، مصرفش‌ کنید. البته‌ اگر کمتر از ۸ ساعت‌ تا نوبت‌ بعدی‌ مصرف‌ دارو رسیده‌ است‌، نوبت‌ فراموش‌ شده‌ را رها کرده‌، به‌ برنامه‌ منظم‌ دارویی‌تان‌ بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید و دارو را بدون‌ هماهنگی‌ با پزشکتان‌ قطع‌ نکنید.
با قطع‌ مصرف‌ آتنولول‌ ممکن‌ است‌ در معرض‌ خطر یک‌ حمله‌ قلبی‌ باشید. در اکثر مواردی‌ که‌ آتنولول‌ تجویز می‌شود، بیماری‌ مهار می‌شود ولی درمان نمی‌شود و این‌ بدین‌ معناست‌ که‌ ممکن‌ است‌ لازم‌ باشد چندین‌ سال‌ یا تا پایان‌ زندگی‌ آن‌ را مصرف‌ کنید.
فارماکونتیک: حدود ۵۰ درصد دارو ازمجرای‌ گوارش‌ جذب‌ می‌شود. پیوند این‌دارو به‌ پروتئین‌های‌ پلاسما اندک‌ است‌.متابولیسم‌ دارو به‌ مقدار کم‌ در کبد صورت‌می‌گیرد. نیمه‌ عمر دارو ۷ ـ ۶ ساعت‌ و زمان‌لازم‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ اوج‌ اثر ۴ ـ ۲ ساعت‌می‌باشد. دارو از راه‌ کلیه‌ دفع‌ می‌شود.
●   طریقه مصرف آتنولول
آتنولول داروی بدون نسخه نیست و بسته به مشکل شما پزشک معالج دوزاژ بخصوصی از دارو را تجویز می کند. آتنولول را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف و از تغییر دوز آن جدا پرهیز نمایید. قرص ها را بطور کامل ببلعید و از جویدن یا خرد کردن آنها خودداری کنید.
ضمنا دستورات داخل بسته دارو را نیز به دقت مطالعه کنید. برای گرفتن بهترین نتایج از مصرف آتنولول و نیز فراموش نکردن دارو، آتنولول را دقیقا سر ساعت خاص هر روز مصرف نمایید. برای ظاهر شدن اثرات ایده آل آتنولول حداقل یک هفته زمان لازم است.
حتی در صورت احساس بهبودی بدون مشورت با پزشک معالج خود، مصرف دارو را قطع نکنید. در صورت قطع ناگهانی مصرف آتنولول، ممکن است دچار درد سینه، افزایش فشار خون، آریتمی (نامنظمی ضربان قلب) و حتی سکته قلبی بشوید.
●   موارد منع مصرف
این دارو معمولا در نارسایی قلبی، شوک قلبی، برخی موارد خاص آریتمی و در صورت افت شدید فشار خون بیشینه (کمتر از ۱۰۰ میلی متر جیوه) استفاده نمی شود.
●   فراموش کردن دوز دارو
در صورت فراموش کردن یک دوز آتنولول، به محض به خاطر آوردن دوز فراموش شده آن را میل کنید. اما اگر تقریبا زمان نوبت بعدی رسیده است (کمتر از ۸ ساعت زمان باقی مانده)، نوبت فراموش شده را رها کرده، طبق برنامه منظم خود عمل کنید. هرگز مقدار دارو را دو برابر نکنید.
●   ملاحظات غذایی
احتمالا پزشک از شما خواهد خواست که کمتر نمک مصرف کنید. در صورت اضافه وزن، بهتر است به منظور کاهش وزن کمتر غذا بخورید.
●  هشدارها و موارد احتیاط
نکات زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:
• به آتنولول یا هر داروی دیگری حساسیت دارید.
• دارویی مصرف می کنید، اعم از داروهای با نسخه یا بی نسخه، بخصوص داروهای درمان پرفشاری خون یا مشکلات قلبی و داروهای مقابل: داروهای ضداضطراب، عوامل ضدافسردگی (مثل فلوکستین یا کلومیپرامین)، داروهای ضدتشنج (همچون کاربامازپین، فنی توئین و والپروات سدیم)، آنتی هیستامین ها، مسدودکننده های کانال های کلسیمی (همچون دیلتیازم، وراپامیل و نیفدیپین)، کلونیدین، دیگوکسین، نارکوتیک ها مثل کدئین، نیترات ها (همچون ایزوسورباید دی نیترات)، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن، رزرپین، آرام بخش- خواب آورها (مثل دیازپام و فنوباربیتال)، هورمون های تیروئید و ویتامین ها.
• مبتلا به این مشکلات هستید یا سابقه ابتلا به آنها را دارید: بیماری قلبی، کبدی، کلیوی یا ریوی از جمله آسم، آلرژی، دیابت، آریتمی قلبی از جمله کندی ضربان قلب، پرکاری تیروئید و یا هر نوع مشکل غددی.
• قصد انجام عمل جراحی اعم از اعمال دندانپزشکی دارید.
●  عوارض جانبی
آتنولول ممکن است موجب بروز برخی عوارض جانبی گردد. در صورت شدت یا ازمان علایم یا نشانه های زیر با پزشک خود مشورت کنید: خواب آلودگی، سرگیجه، احساس سبکی سر، خلق افسرده، ضعف یا خستگی، سردی دست ها و پاها، ناراحتی معده، اسهال و مشکلات جنسی. اما اگر دچار هر یک از علایم یا نشانه های زیر شدید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید: تب، بثورات جلدی، مشکل در تنفس، سنکوپ، تورم دست ها، پاها یا چشم ها و افزایش غیر معمول وزن.
●  نگهداری داروی:
آتنولول را در بسته مخصوص آن، کاملا پوشیده و دور از دسترس اطفال نگهدارید. قرص ها باید در دمای اتاق، دور از نور مستقیم، حرارت زیاد و رطوبت نگهداری شود. با گذشتن از تاریخ اعتبار یا نیاز به دارو، آن را دور بریزید.
مصرف دوز بالای دارو و و مسمومیت :
در صورت مسمومیت یا فزون دوز به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید و حتما بسته دارو را همراه داشته باشید. برخی از علایم مهم فزون دوز عبارتند از: احساس ضعف شدید، کندی ضربان قلب، سنکوپ، سردرد، سرگیجه و تاری دید.
●  تداخلات دارویی:
در صورت مسمومیت یا فزون دوز به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید و حتما بسته دارو را همراه داشته باشید. برخی از علایم مهم فزون دوز عبارتند از: احساس ضعف شدید، کندی ضربان قلب، سنکوپ، سردرد، سرگیجه و تاری دید.
●  تداخلات دارویی:
• مصرف همزمان آتنولول با سایر داروهای کاهنده فشار خون و نیترات ها می تواند موجب کاهش شدید فشار خون گردد.
• مصرف همزمان هورمون های تیروئیدی با آتنولول می تواند باعث کاهش اثرات این دارو شود. مصرف همزمان دیگوکسین و آتنولول ممکن است سبب کندی شدید ضربان قلب و احساس سبکی سر شود.
●   کودکان و زنان باردار یا شیرده:
در صورت بارداری یا قصد باردار شدن و یا شیردهی به کودک خود حتما با پزشک در خصوص مزایا و معایب درمان با این دارو صحبت کنید.
●  اطلاعات جانبی:
• در طول مدت درمان با آتنولول حتما بطور منظم با پزشک خود درتماس باشید. پزشک باید پاسخ شما به درمان، اعم از فشار خون و ضربان قلب، را بطور منظم کنترل کند.
• آتنولول ممکن است باعث ایجاد احساس سبکی سر و افتادن خصوصا هنگام تغییر وضعیت ناگهانی شود. در صورت بروز این حالت، به آرامی از موقعیت نشسته به ایستاده تغییر وضعیت دهید.
• در صورتی که به ماده خاصی حساسیت دارید، پاسخ های آلرژیک شما ممکن است با مصرف آتنولول شدیدتر شود و نیز به درمان معمول به خوبی پاسخ ندهد.
• در صورت ابتلا به دیابت حتما با پزشک خود در خصوص کنترل صحیح قند خون مشورت نمایید. آتنولول می تواند روی سطوح قند خون تاثیر بگذارد.
●  نکات مهم :

۱- اگر سیگاری‌ هستید، سیگار را ترک‌ کنید.
۲- از وضعیت‌ خوابیده‌ به‌ نشسته‌ یا ایستاده‌ و یا از حالت‌ نشسته‌ به‌ ایستاده‌ آرام‌ تغییر وضعیت‌ دهید تا دچار سرگیجه، سیاهی‌ رفتن‌ چشم‌ یا غش نشوید.
۳- در صورت ابتلا به دیابت حتما با پزشک خود در خصوص کنترل صحیح قند خون مشورت کنید. آتنولول می‌تواند روی سطوح قند خون تاثیر بگذارد. در هوای‌ سرد لباس‌ گرم‌تر بپوشید، چرا که‌ آتنولول‌ ممکن‌ است‌ شما را به‌ سرما حساس‌تر کند.
۴- برای‌ روزهای‌ تعطیل‌ مقدار کافی‌ دارو در دسترس‌ داشته‌ باشید.
۵- مصرف‌ این‌ دارو در موارد آسم‌ نایژه‌ای‌ ،آمفیزم‌ یا برونشیت‌ غیر آلرژیک‌، نارسایی‌احتقانی‌ قلب‌، دیابت‌، پرکاری‌ تیروئید، افسردگی‌ روانی‌ یا سابقه‌ ابتلا به‌ آن‌ باید با احتیاط صورت‌ گیرد.
۶- مقدار مصرف‌ این‌ دارو در سالمندان‌ باید بر اساس‌ پاسخ‌ بیمار تعیین‌ شود، زیرا ازیک‌ طرف‌ به‌ علت‌ کاهش‌ حساسیت‌ این‌بیماران‌ به‌ اثر دارو ممکن‌ است‌ افزایش‌ مقدار مصرف‌ لازم‌ باشد و از طرف‌ دیگر به‌ علت‌کاهش‌ توانایی‌ متابولیسم‌ و دفع‌ دارو کاهش‌ مقدار مصرف‌ ممکن‌ است‌ ضرورت‌ یابد.
۷- در بیماران‌ مبتلا به‌ عیب‌ کار کلیه‌،مقادیر مصرف‌ آتنولول‌ باید کاهش‌ یابد.
۸- در صورت‌ بروز افسردگی‌ ناشی‌ از این‌دارو، مصرف‌ آن‌ باید قطع‌ شود.
۹- در صورت بارداری یا قصد باردار شدن یا شیردهی به کودک خود حتما با پزشک در خصوص مزایا و معایب درمان با این دارو صحبت کنید.
۱۰- اگر بعد از یک‌ دوره‌ درمان‌ طولانی‌ با این‌ دارو قطع‌ مصرف‌ آن‌ ضرورت‌ پیداکند، باید بتدریج‌ و حداقل‌ طی‌ سه‌ روز تا دوهفته‌ قطع‌ شود. در طول‌ این‌ مدت‌، بیمارباید از فعالیت‌های‌ شدید بدنی‌ پرهیز کند تا خطر بروز سکته قلبی یا اختلال ضربان قلب به‌ حداقل‌ برسد.
اگر پس‌ از قطع‌ مصرف‌ دارو، علائم‌ قطع‌ مصرف‌ بروز کرد، بایدمصرف‌ دارو را به‌طور موقت‌ از سر گرفت‌و به‌ دنبال‌ بهبود بیمار، مصرف‌ دارو را بااحتیاط قطع‌ کرد.

●  هنگام‌ مصرف‌ آتنولول‌ توصیه‌ می‌شود :
به‌طور منظم‌ به‌ پزشکتان‌ مراجعه‌ کنید تا بهبودی‌تان‌ را زیر نظر داشته‌ باشد.
-در مورد میزان‌ فعالیت‌ قابل‌ قبول‌ بر اساس‌ وضعیت‌ بدنی‌تان‌ با پزشکتان‌ مشورت‌ کنید. آتنولول‌ ممکن‌ است‌ درد قفسه‌ سینه‌ را کاهش‌ دهد یا از آن‌ جلوگیری‌ کند و در نتیجه‌ باعث‌ شود تا از آن‌ حد که‌ برایتان‌ بی‌خطر است‌ فعال‌تر باشید. که‌ این‌ خود موجب‌ درد قفسه‌ سینه‌ و علایم‌ جدی‌ دیگر می‌شود.
- وزن‌تان‌ را نسبت‌ به‌ قد و استخوانبندی‌تان‌ در یک‌ محدوده‌ مناسب‌ نگاه‌ دارید. در صورت‌ نیاز برای‌ کاهش‌ وزن‌ از پزشکتان‌ کمک‌ بگیرید.
-اگر برای‌ کاهش‌ فشار خون‌ آتنولول‌ مصرف‌ می‌کنید، مصرف‌ سدیم‌ (نمک‌) خود را محدود کنید. از پزشکتان‌ درخواست‌ کنید دستوارات‌ تغذیه‌ای‌ در اختیارتان‌ بگذارد یا شما را به‌ یک‌ متخصص‌ تغذیه‌ معرفی‌ کند.
-اگر سیگاری‌ هستید، سیگار را ترک‌ کنید، از پزشکتان‌ بخواهید شما را به‌ یک‌ مشاور یا گروه‌ ترک‌ سیگار معرفی‌ کنید. الکل‌ ننوشید.
- از وضعیت‌ خوابیده‌ به‌ نشسته‌ یا ایستاده‌ و یا از حالت‌ نشسته‌ به‌ ایستاده‌ آرام‌ تغییر وضعیت‌ دهید تا دچار سرگیجه‌، سیاهی‌ رفتن‌ چشم‌ یا غش‌ نشوید.
در هوای‌ سرد لباس‌ گرم‌تر بپوشید، چرا که‌ آتنولول‌ ممکن‌ است‌ شما را به‌ سرما حساس‌تر کند.
برای‌ روزهای‌ تعطیل‌ مقدار کافی‌ دارو در دسترس‌ داشته‌ باشید.
یک‌ برگه‌ شناسایی‌ پزشکی‌ که‌ نشان‌ دهد آتنولول‌ مصرف‌ می‌کنید به‌ همراه‌ داشته‌ باشید.
پزشکان‌ دیگر را از اینکه‌ آتنولول‌ مصرف‌ می‌کنید مطلع‌ سازید؛ زیرا آتنولول‌ ممکن‌ است‌ بر روی‌ برخی‌ آزمون‌های‌ آزمایشگاهی‌ اثر بگذارد.
آتنولول‌ را دور از دسترس‌ کودکان‌، و دور از گرما، نور مستقیم‌، و حرارت‌ مرطوب‌ نگه‌ دارید (در این‌ شرایط‌ آتنولول‌ فاسد می‌شود).
آتنولول‌ تاریخ‌ گذشته‌ را دور از دسترس‌ کودکان‌ در توالت‌ دور بریزید.

●  هنگام‌ مصرف‌ آتنولول‌ نباید:

تا مشخص‌ شدن‌ پاسخ‌ بدنتان‌ به‌ دارو رانندگی‌ کنید یا با وسایل‌ خطرناک‌ کار کنید. اگر خواب‌آلودگی‌ یا سرگیجه‌ مشکل‌ساز شد، با پزشکتان‌ مشورت‌ کنید.
بدون‌ مشورت‌ با پزشکتان‌ دارویی‌ مصرف‌ کنید؛ به‌ ویژه‌ داروهای‌ محرک‌ و داروهای‌ سرفه‌ یا سرماخوردگی‌ که‌ بدون‌ تجویز پزشک‌ قابل‌ تهیه‌ هستند.