پادگِن یا پادزا یا آنتیژن, Antigen
پادگِن یا پادزا یا آنتیژن [wiki]Antigen[/wiki] به ترکیباتی گفته میشود که پس از ورود به بدن موجب برانگیختن واکنش های ایمنی میگردند که در جریان آن موادی به نام پادتن تولید میشود.
نام انگلیسی این واژه برگرفته از ترکیب Antibody Generating میباشد که اشاره به نقش آن در تحریک تولید پادتن دارد. به لحاظ علمی به هر مولکولی که بتواند مورد شناسایی یک پادتن قرار گیرد یا با گیرنده سلول های T ترکیب شود پادگن گفته میشود.
ساختمان پادگن
اغلب آنتی ژن ها مولکول های درشتی هستند. از لحاظ ترکیب شیمیایی آنتی ژنها ممکن است پروتئین، پلی ساکارید، چربی ها و حتی اسید نوکلئیک باشند. یکی دیگر از صفات اختصاصی آنتی ژنها بیگانه بودن آنها نسبت به ترکیبات بدن میزبان است.در غیر این صورت یک فرد میتوانست از نظر ایمنی نسبت به مواد بدن خود واکنش نشان داده و در نتیجه آسیبهای بافتی پدید آید. البته گاه در شرایطی این پیش آمد رخ میدهد و بیماریهایی به نام بیماریهای خود ایمنی ایجاد میشود (یعنی سیستم ایمنی بدن ما بافتهای خود بدن را بیگانه فرض میکند مانند لوپوس). گرچه موادی که وزن مولکولی کوچک دارند خود غالبا آنتی ژنیک نیستند ولی میتوانند به عنوان هاپتن عمل کنند.
منشا پادگن
منشا پادگن ها می تواند خارجی (مانند گرده گل)، یا سلول های داخل بدن (مانند سلول های سرطانی) و اتوایمنی باشد.