نکته‌ها، توصيه‌ها و هشدارهاي کارشناسان درباره نذري‌هاي ايام محرمحال و هواي ديگري دارد. سال‌هاست در روزهاي محرم حال و هوايش عوض مي‌شود، خسته است اما خستگي در صورتش نيست. زير لب چيزي مي‌گويد؛ چشمانش پر مي‌شود، صدايش را نمي‌شنوم اما انگار حرف دلش را مي‌شنوم؛ مثل هميشه عاقبت بخيري و سلامت ميخواهد براي همه و اينکه تا زنده است چراغ اين نذري هم روشن باشد. سال‌هاست که چراغ اين نذري را خودش روشن مي‌کند با همه خستگي‌ها و دردهايش اما امسال حال و هواي ديگري دارد، ميخواهد نذري امسال را براي بچه‌هاي بي‌سرپرست ببرد...
[/b]
شايد شما هم در اين ايام شاهد اين صحنه‌ها باشيد؛ اين نگاه‌ها، اين دعاها و اين خستگي‌ها؛ چرا که اين ايام، ايام محرم است. به مناسبت همين روزها نگاهي داشته‌ايم به مقوله «نذري» هم از جنبه فرهنگي و هم از لحاظ نکات مهم تغذيه‌اي در تهيه غذاي نذري، خوردن نذري و...
40 تـوصـيـه سـازمـان آتـش‌نـشـانـي بـه بـرپـاکـنـنـدگـان تـکايــا1. تکاياي سوگواري بايد در مكان‌هاي مناسب و به گونه‌اي برپا شوند که دسترسي آتش‌نشانان به هنگام حادثه احتمالي امکان‌پذير باشد و باعث سد معبر يا مختل شدن رفت‌و‌آمد خودروها نشود.
2. سازه غير مقاوم بايد تحمل باري که روي آن گذاشته مي‌شود، داشته باشد و به‌وسيله سيم بکسل و وسايل مناسب روي زمين مهار شود طوري که در صورت وزش تند باد، امکان تخريب و واژگوني آن وجود نداشته باشد.
3. در صورت وسيع بودن تکايا (ظرفيت بيش از 50 نفر)، در نظر گرفتن درهاي خروجي متعدد در فواصل مختلف، الزامي است تا در صورت بروز آتشسوزي يا هر حادثه ديگري، امکان خروج سريع سوگواران باشد.
4. بايد به نحوه باز شدن در‌ها و بازشوها توجه ويژه و اطمينان حاصل شود كه حتما تمام در‌ها به سمت بيرون باز مي‌شوند.
5. مسيرها و ساير در‌هايي كه در مساجد و تكايا معمولا در شرايط عادي مسدود هستند، بايد در ايام عزاداري به راحتي قابل تردد باشد و وسيله‌اي مزاحم آمد و شد نباشد.
6. استقرار بناهاي تجمعي در همه موارد بايد طوري باشد که درهاي اصلي ورود و خروج آنها حداقل به يک راه همگاني به طور مستقيم باز شود.
7. براي محل تجمع عزاداران، حتما بايد علاوه بر ورودي اصلي معبر خروج اضطراري پيش‌بيني شود.
8. براي افراد سالخورده و اطفال و بانوان حتما بايد مکاني در نزديک‌ترين نقطه به خروج بي‌خطر پيش‌بيني شود تا در آنجا مستقر شوند.
9. راه‌هاي خروج بايد داراي ظرفيت کافي براي تخليه همزمان کليه متصرفان باشد.
10. در فضاهاي تجمعي پرتراکم مانند زيارتگاه‌ها، مساجد، حسينيه‌ها و نمازخانه‌ها بايد به ازاي 50 تا 300 نفر، 2 در خروجي دور از هم، از 301 تا 1000 نفر، 3 خروجي و بيشتر از 1000 نفر، 4 خروجي پيش‌بيني شود.
11. در قسمت طبخ، حتما بايد محل‌هايي براي خروج سريع خدمه در نظر گرفته شود.
12. قسمت طبخ نذورات لازم است در مکان مناسب و دور از محيط تکايا انتخاب شود.
13. در تمام قسمت‌ها به خصوص محل طبخ غذا، حتما بايد به اندازه کافي کپسول‌هاي آتش‌نشاني سيار موجود باشد و کارکنان با روش استفاده از آنها آشنا باشند.
14. از ورود کودکان به قسمت طبخ غذا جلوگيري شود.
15. دودکش‌ها در ناحيه منتهي به فضاي باز بايد مجهز به کلاهک باشند تا از افتادن اجسام داخل دودکش و همچنين کوران هوا در زمان وزش تند بادها مصون باشند.
16. ايجاد شبکه آبرساني آتش‌نشاني در مساجد و حسينيه‌ها ضروري است و بايد به نحوي طراحي و نصب شود که امکان پوشش‌دهي لازم را به تمام نقاط داشته باشد و ظرفيت مخازن آن با توجه به فاصله ايستگاه آتش‌نشاني محل، تعيين و حداقل براي مدت زمان 15 دقيقه در نظر گرفته شود.
17. از دود کردن اسپند و عود و... با استفاده از زغال و منقل در داخل هيات و تکايا بپرهيزيد.
18. از استعمال دخانيات در داخل تکايا جلوگيري شود.
19. حريم چادرهاي تکايا بايد براي جلوگيري از تردد افراد غيرمسوول يا احتمال انتقال آتشسوزي از بيرون کنترل شود.
20. نصب سيستم اعلام حريق اتوماتيک در مساجد و حسينيه‌ها به صورت دائم، الزامي است.
21. در صورت بروز آتشسوزي در اين گونه اماکن مقدس، توصيه مي‌شود خونسردي خود را حفظ کرده و در وهله اول براي خاموش‌كردن حريق در صورت وسعت کم، با بستن شير بخاري نفتي يا گازي و با استفاده از خاموش‌کننده دستي اقدام كنيد و همزمان با سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني که به صورت شبانه‌روزي آماده عرضه خدمت به شهروندان گرامي است، از طريق شماره تلفن 125، ستاد فرماندهي، تماس بگيريد و نشاني و مشخصات کامل را به آنها اطلاع دهيد.
22. لازم است تمام مديران، مسوولان و خدمه مساجد و حسينيه‌ها با مراجعه به نزديک‌ترين ايستگاه آتش‌نشاني محل، مسايل ايمني و نحوه مقابله با حريق‌‌ها و حوادث را آموزش ببينند.
23. برپايي تکايا نبايد زير تيرهاي چراغ برق يا در مجاورت منازل مسکوني باشد زيرا در صورت بروز هرگونه آتشسوزي، احتمالي امکان گسترش آتش به منازل مسکوني همجوار وجود دارد.
24. با توجه به اينکه بيشتر تکايا براي تامين برق محيط خود از تيرهاي برق شهري استفاده مي‌کنند، حتي‌المقدور بايد از اماکن مسکوني و تجاري که سيستم استاندارد دارند، استفاده شود و سيستم برق‌رساني را حتما به فيوز متناسب با آمپر مصرفي مجهز کنند.
25. از سيم‌هاي روکار پلاستيکي و غيرمقاوم (سيم زير گچي) که قادر به تحمل آمپر بالا نيستند استفاده نشود زيرا در صورت مصرف بيش از ظرفيت سيم يا کابل برق، روکش آنها در اثر عبور جريان بالا داغ و شعله‌ور مي‌شود و باعث بروز آتشسوزي خواهد شد.
26. براي جلوگيري از اتصال کوتاه در اين‌گونه اماکن، از اتصال سيم‌ها و کابل‌ها به صورت دست‌پيچ خودداري و از ترمينال مناسب (چيني) استفاده شود.
27. از عبور سيم‌ها و کابل‌هاي بدون روکش از لابه‌لاي کفراژهاي فلزي و چادرهاي برزنتي جدا خودداري شود زيرا کوچک‌ترين اتصال کوتاه، بروز آتشسوزي را در پي دارد.
28. رعايت فاصله مناسب سيم، اتصالات و ادوات برقي از مواد و مصالح قابل اشتعال (پرده4/1، فرش 4/1، تابلو و...) الزامي است.
29. هر فيوز برق بايد استاندارد باشد و نبايد از فيوزهاي تقويت شده و غيراستاندارد استفاده شود. اخذ انشعابات متعدد از يک پريز برق ممنوع است.
30. استفاده از لامپ‌هاي برق ولتاژ بالا و بدون حباب و حفاظ ممنوع است.
31. از نشت نشدن گاز در محل اتصالات شيلنگ گاز به بخاري‌هاي گازسوز و وسايل مورد استفاده در طبخ غذا مطمئن شويد.
32. روشن‌کردن هرگونه شعله روباز در کنار چادر تکايا براي پخت غذا يا چاي و... خطرناک است، بنابراين توصيه مي‌شود مکان مناسبي در نقطه ديگري دور از محيط تکايا به اين امر اختصاص داده شود.
33. با توجه به فصل زمستان، گاهي براي گرمايش اين‌گونه اماکن از بخاري‌هاي نفتي يا هيترهاي برقي استفاده مي‌شود که هر کدام به نوبه خود خطرآفرين هستند. بايد در صورت استفاده از بخاري‌هاي نفتي، براي گرمايش به اين نكات توجه شود.
34. نصب وسايل گرمازايي که براي اولين بار مورد استفاده قرار مي‌گيرند، به نمايندگي‌ها بسپاريد.
35. قبل از نصب بخاري‌ها، براي سرويس و رفع نقايص احتمالي آنها به خصوص در ناحيه سيستم سوخت‌رساني (کاربراتور) دستگاه اقدام کنيد.
36. کوره بخاري‌ها و دستگاه‌هاي گرماساز را قبل از استفاده حتما نظافت کنيد.
37. حتي‌الامکان وسايل گرمازا را در فاصله يک متري از دودکش مربوط نصب كنيد.
38. از بخاري‌هاي بدون دودکش و غيراستاندارد استفاده نكنيد و در صورت استفاده کردن از بخاري‌هاي مجهز به دودکش، از عبور دادن لوله‌هاي فلزي دودکش‌ها از ميان چادرهاي برزنتي و پلاستيکي جدا خودداري كنيد، زيرا علت بروز اغلب آتش‌سوزي‌ها در اين‌گونه اماکن همين اقدام است.
39. وسايل گرمازا مانند بخاري‌ها را در نزديکي و در تماس نزديک با پرده‌ها و ساير اجسام قابل اشتعال قرار ندهيد.
40. بخاري‌هاي نفتي را حتما روي سيني مخصوص قرار دهيد تا در صورت نشت احتمالي نفت، محيط آلوده و مستعد آتشسوزي نشود.
5 نکته درباره نذري خوردن1. معمولا غذاهاي نذري، چرب هستند و احساس سنگيني و پري پس از خوردن آنها به ما دست مي‌دهد، بنابراين در خوردن اين غذاها زياده‌روي نکنيد و در صورت امکان، يک عدد ليمو همراه خود داشته باشيد تا آن را روي غذايتان بچکانيد.
2. نوشيدن يک ليوان چاي رقيق يا يک ليوان آبميوه حاوي ويتامين C، مانند آب‌پرتقال يا ليموشيرين، 20 دقيقه پس از خوردن غذاي نذري يا به محض رسيدن به منزل، مي‌تواند احساس پري و سنگيني را از بين ببرد و تا حدي هم آثار مخرب مصرف غذاي چرب را در بدنتان خنثي کند.
3. در صورت امکان در کنار غذاي نذري، از خوردن سالاد يا سبزي‌هاي تازه هم غافل نمانيد.
4. غذاهاي نذري، چرب و گاهي شور هستند و در بيشتر مواقع با روغن‌هاي جامد و مضر طبخ مي‌شوند. مصرف بيش از اندازه اين غذاها مي‌تواند سلامت قلب را به خطر بيندازد و باعث بالا رفتن فشار خونمان هم بشود بنابراين فقط به اندازه نياز يک وعده غذايي خود يا خانواده‌تان، غذاي نذري بگيريد و از انبار کردن آن داخل يخچال، خودداري کنيد.
5. اگر غذاي نذري‌تان زياد آمد، مي‌توانيد آن را حداقل يک تا دو روز داخل يخچال يا 4-3 روز داخل فريزر نگهداري کنيد. نگه داشتن بيشتر از اين مدت غذاي نذري باعث بدطعم شدن آن مي‌شود.
2 نکتـه درباره نذري گرفتن 1. براي حفظ سلامت خود، خانواده و محيط‌زيست هم که شده، براي گرفتن غذاي نذري، يک ظرف مناسب همراه خود ببريد تا مجبور به دريافت غذا با ظرف‌هاي يکبار مصرف پلاستيکي نشويد.
2. براي اينکه با قاشق‌هاي پلاستيکي يکبار مصرف، غذاي داغ نذري را نخوريد و امکان ابتلا به سرطان يا آسيب رساندن به محيط‌زيست را افزايش ندهيد، قاشق و چنگال استيل سبک داخل کيفتان بگذاريد و براي خوردن غذا از آنها استفاده کنيد.
12 نـکـتـه دربـاره نـذري دادن1. اگر قصد داريد به بيشتر از 50 نفر نذري بدهيد، به طور حتم خودتان از پس پختن غذا برنمي‌آييد و بايد از يک آشپز ماهر کمک بخواهيد. اين آشپز بايد پروانه بهداشت کاري داشته باشد و سلامت باشد. کمک گرفتن از آشپزي که سرما خورده يا به بيماري‌هاي عفوني و ويروسي خاصي مبتلاست، کار عاقلانه‌اي نيست. در غير اين صورت امکان انتقال اين بيماري‌هاي واگير به افرادي که از غذاي نذري شما مي‌خورند، دور از انتظار نيست.
2. اگر مي‌خواهيد از آشپزهاي تجربي يا آشنايان خود براي پخت‌و‌پز کمک بگيريد، از آنها بخواهيد تمام اصول بهداشتي پخت غذا را رعايت کنند. اين اصول مي‌توانند شامل شستن دست‌ها پيش از شروع کار، پوشيدن دستکش، پيش‌بند و کلاه (يا روسري) مناسب و استفاده از ماسک در هنگام پخت غذا باشد.
3. اگر قرار است ظرف‌هاي بزرگ را بعد از يک سال از انباري بيرون بياوريد و غذاي نذري را داخل آنها بپزيد، حتما اين ظروف را پيش از استفاده با آب و مواد شوينده به خوبي بشوييد. احتمال آلوده شدن ظروفي که يک سال در انباري مانده‌اند با گردو‌خاک، آلودگي‌هاي محيطي و حتي ترشحات بدن حشرات مختلفي مانند سوسک وجود دارد.
4. از آنجا که غذاي نذري در حجم بالايي پخته مي‌شود و امکان نگهداري صحيح آن داخل يخچال وجود ندارد، بهتر است کار پخت‌و‌پز ناهار نذري را از صبح همان روز و شام نذري را از عصر همان روز شروع کنيد.
5. تا لحظه‌اي که مي‌توانيد، غذا را از روي حرارت برنداريد و در آخرين زمان ممکن، آنها را داخل ظروفي که مي‌خواهيد پخش کنيد، بريزيد. با اين کار، احتمال فساد غذا را کم مي‌کنيد و حتي اگر آنها را به موقع به دست مردم برسانيد و مردم هم همان موقع غذا را بخورند يا به درستي در يخچال نگهداري کنند، اين احتمال به صفر خواهد رسيد.
6. اگر غذاي نذري اضافه آمد، آن را بين خانواده‌هاي محله‌هايي که افراد نيازمند بيشتري در آنها زندگي مي‌کنند يا در آسايشگاه‌هاي سالمندان و مراکز بهزيستي پخش کنيد. نگهداري غذا در حياط منزل، حتي در اين روزهاي سرد سال هم کار معقولي نيست چون اگر دماي غذا براي مدت بيشتر از 2 ساعت بين 15 تا 30 درجه سانتي‌گراد باقي بماند، امکان فساد مواد موجود در آن و نفوذ آلودگي‌هاي ميکروبي و باکتريايي وجود خواهدداشت. از طرف ديگر، مصرف غذايي که داخل يخچال نگهداري نشده است مي‌تواند باعث ابتلا به مسموميت غذايي، به‌خصوص در بين بچه‌ها، سالمندان و خانم‌هاي باردار شود.
7. حتما پياز يا سيب‌زميني غذاي نذري را هم به جاي روغن جامد يا روغن مايع معمولي با روغن مايع مخصوص سرخ کردن، تفت بدهيد و سرخ کنيد. استفاده از روغن‌هاي مايع هم به جاي روغن‌هاي جامد، براي طبخ برنج بهتر و سالم‌تر است.
8. اگر پياز يا سيب‌زميني غذاي نذري را از چند روز قبل سرخ کرده‌ايد، حتما آنها را تا روزي که قرار است غذا را بپزيد، در شرايط مناسب فريز کنيد و نگه داريد. البته بهتر است که اين کار را در روز پخت غذا انجام دهيد تا اکسيداسيون روغن در اثر فريز شدن و دوباره سرخ شدن، پيش نيايد.
9. براي پخش کردن غذاي نذري به جاي ظروف يکبار مصرف پلاستيکي، از ظروف يکبار مصرف گياهي يا فومي استفاده کنيد تا آسيب کمتري به محيط‌زيست برسانيد.
10. اگر با دوستان و اطرافيان خود رودربايستي نداريد، از آنها بخواهيد براي بردن غذاي نذري، با خودشان از منزل ظرف بياورند تا استفاده از ظروف يکبار مصرف را به حداقل برسانيد.
11. اگر مي‌خواهيد غذاي نذري را در بين خانواده‌هاي کم‌درآمد، ساکنان بهزيستي‌ها، آسايشگاه‌هاي سالمندان يا حتي شيرخوارگاه‌ها پخش کنيد، بهتر است آن را در دو ظرف بزرگ برنج و خورش داخل ماشين بگذاريد و از خانواده‌ها يا مسوولان مراکز مختلف بخواهيد ظروف غذاخوري را براي دريافت غذا بياورند. به اين ترتيب، استفاده از ظرف‌هاي يکبار مصرف و آسيب به محيط‌زيست کاهش مي‌يابد.
12. از دوغ يا حتي آب به جاي نوشابه‌هاي گازدار، به عنوان نوشيدني در کنار غذا استفاده کنيد.