[Zohreh Gholami]

تعریف آب سخت و ناخالص

آبي که در طبيعت وجود دارد، تقريبا سخت و ناخالص است. آب سخت، آبي است كه اغلب گچ، آهک، نمک طعام، ترکيب‌هاي منيزيم، آهن، اکسيژن و ازت، انيدريد کربنيک، ترکيبات آلي و... دارد.

[/b]

به مجموعه املاح كلسيم و منيزيم موجود در آب بر حسب ميلي‌گرم بر ليتر، سختي آب مي‌گويند. با سرازيرشدن آب از كوه، كلسيم و منيزيم در اين آب‌ها حل و باعث سختي آن مي‌شوند. تجربه نشان داد آب‌هاي سخت در صورت حرارت ديدن در گرم‌كن و شوفاژهاي خانگي يا جداره تاسيسات حرارتي باعث ايجاد رسوب‌هاي كربناتي مي‌شوند. وجود اين رسوبات، نه تنها باعث هدر رفتن گرما مي‌شود بلكه باعث خسارت ديدن جدار تاسيسات نيز خواهد شد. همچنين استفاده از آب سخت در تهيه غذا، باعث تغيير طعم غذا (طعمي نامطلوب) مي‌شود. كارخانه‌هاي نوشابه‌سازي براي تهيه محصولات خود، سختي آب را مي‌گيرند يا از آبي كه سختي كمي دارد، استفاده مي‌كنند.

برخلاف اين تصور كه مصرف آب سخت، باعث تشكيل سنگ كليه مي‌شود بايد گفت در حال حاضر هيچ‌گونه رابطه‌اي ميان پيدايش سنگ كليه و سختي آب گزارش نشده است. نوشيدن اين نوع آب‌ها، نه‌تنها از نظر سلامت براي بدن ضرري ندارد بلكه مفيد هم هست. آب سخت به دليل املاح كلسيمي كه دارد به اگزالات وصل و مانع جذب آن به وسيله خون مي‌شود. البته اگزالات باعث تشكيل سنگ كليه مي‌شود بنابراين تنها افراد مبتلا به سنگ كليه كه در مناطق كويري مانند قم، اصفهان و... زندگي مي‌كنند، بايد نوشيدن آب سخت برايشان نگران‌كننده باشد.

با توجه به اينكه بدن روزانه تقريبا به 1000 ميلي‌گرم كلسيم نياز دارد، بسياري از افراد با مصرف غذا هم نمي‌توانند اين مقدار كلسيم موردنياز را تامين كنند. آب سخت متوسط ‌حدود 100 تا 150 ميلي‌گرم در ليتر كلسيم دارد، بنابراين اگر روزي 2 ليتر آب نوشيده شود، مقداري از كلسيم مورد نياز از اين طريق تامين خواهد شد. البته سختي آب در مناطق مختلف متفاوت است و عدد ثابتي نمي‌توان براي آن مشخص كرد اما به طور متوسط در آب سخت، 100 تا 150 ميلي‌گرم كلسيم وجود دارد. نوشيدن اين آب‌ها در پيشگيري از پوكي استخوان موثر است و باعث بهبود تراكم استخوان مي‌شود. حتي كلسيم دريافت‌شده از مصرف آب سخت در مبتلايان به فشارخون باعث كاهش فشارخون مي‌شود. البته در دوسوم افراد مبتلا به فشارخون، دريافت 1000 ميلي‌گرم كلسيم از طريق آب و غذا مي‌تواند در كاهش فشارخون نقش داشته باشد.