بیماری لثه و تشدید بیماری هابیماری لثه منشاء بسیاری از بیماری هاست
تحقیقات روزافزون نشان می دهد بیماری لثه که در صورت درگیری انساج نگهدارنده دندان بیماری پریودونتال نامیده می شود می تواند دسته گسترده ای از بیماری ها را تشدید کند. براساس اعلام موسسه ملی تحقیقات دندانی، جمجمه و صورت، از هر پنج آمریکایی چهار تن به بیماری لثه مبتلا است.
بیماری لثه از طریق جریان خون در بروز بیماری ها نقش دارد. باکتری های دهان وارد گردش خون می شوند و به سایر قسمت های بدن می روند و التهاب گسترده ای ایجاد می کنند. عفونت های دهانی با تحریک دستگاه ایمنی بدن باعث ایجاد التهاب در دیگر قسمت های بدن می شوند. مطالعات اخیر نشانگر افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته در مبتلایان به عفونت های لثه است. هرچه عفونت شدیدتر باشد خطر نیز بیشتر می شود. بیماری لثه مقدار زیادی باکتری تولید می کند. اگر کسی مشکل دریچه قلب داشته باشد باکتری می تواند قلب را گرفتار کند.
اغلب افراد هنگامی که سخن از بهداشت نامناسب دهان و دندان پیش می آید، مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان ها، ناراحتی لثه بوی بد دهان در ذهن آنها خطور می کند.
کارشناسان می گویند دهان پر از باکتری می تواند به بروز انواع بیماری ها در سراسر بدن مانند بیماری قلبی، دیابت، عفونت خونی و حتی تولد نوزادان کم وزن بینجامد و علت بسیاری از آنها بیماری لثه است.
جین کونور بهداشت کار دهان و دندان در کمبریج می گوید: «اغلب مبتلایان به بیماری های لثه به عفونت های مزمن نیز مبتلا هستند و بدین گونه سلامت تمام بدن می تواند به خطر بیافتد.»
همچنین به نظر می رسد بین دیابت و عفونت های لثه ارتباطی وجود داشته باشد.
بیماران دیابتی بیشتر به بیماری های لثه مبتلا می شوند. دیان بومکامپ بهداشت کار دهان و دندان در انجمن بهداشت کاران دهان و دندان آمریکا می گوید:« عفونت خونی ناشی از بیماری لثه حتی می تواند به پس زدن ایمپلنت مصنوعی کمک کند و مفصل تعویضی را نیز از کار بیندازد»
سایر محققان دریافته اند زنانی که بیماری لثه دارند احتمال زایمان زودرس در آنها دو برابر سایر زنان است. مشکلاتی مانند پایین بودن وزن نوزاد هنگام تولد و نقاصی مادرزادی نیز می تواند بروز کند. بیماری لثه در دوران بارداری احتمال بروز مشکلاتی را در دوران بارداری و زایمان افزایش می دهد.
بیماری لثه از شکل شایع و جزیی ژنژیویت (عفونت نسخ نرم لثه) تا اشکال جدی تر پریودونتیت (عفونت نسخ نرم لثه بعلاوه استخوان نگهدارنده دندان و الیاف دور دندانی) را در بر می گیرد.
این بیماری مهمترین علت از دست دادن دندان ها در بزرگسالان است پوسیدگی دندانی عامل اصلی از دست رفتن دندان ها در سنین زیر سی سالگی است و بیماری های لثه و انساج نگهدارنده دندان بعد از سی سالگی عامل اصلی از دست رفتن دندان ها می باشد. در این حالت دندان ممکن است عاری از پوسیدگی باشد ولی بدلیل لق شدن (عفونت لثه و پریودنتیت) بایستی از دهان خارج شود.
مسواک زدن بطور مرتب و کامل و استفاده از نخ دندان اولین اقدام دفاعی در مقابله با بیماری لثه است. تغذیه مناسب عاری از تنقلات و نوشیدنی های قندی راه دیگر مقابله با این بیماری است.
اسید موجود در برخی نوشیدنی های گازدار می تواند به دندان و لثه آسیب برساند.
مصرف روزانه پنج وعده سبزی و میوه های پر الیاف به سلامت دهان و دندان کمک می کند و تأمین مواد معدنی سطح دندان ها در مراحل اولیه پوسیدگی دندان موثر است.
والدین به ویژه کسانی که بیماری لثه دارند نباید با کودکان از یک ظرف غذا بخورند یا آب بنوشند. حتی عمل ساده فوت کردن به غذا برای خنک کردن آن می تواند باکتری های دهان را از والدین به کودک منتقل کند. مصرف آب حاوی فلوراید و استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید نیز حائز اهمیت است. مصرف آب بطری افراد را از یکی از بهترین منابع برای پیشیگری از پوسیدگی دندان محروم می کند.
عدم مصرف دخانیات و مشروبات الکلی نیز نقش مهمی دارد. سیگاریها هفت برابر غیر سیگاریها به بیماری لثه مبتلا می شوند و بالاخره مراجعه مرتب به دندان پزشک می تواند به تشخیص و درمان زودهنگام بیماری های دهان کمک کند.
جعبه متن
دکتر حمید میر شمسی (جراح دندانپزشک)
الهام نومیری (کارشناس اداره نظارت بر درمان)