آب‌تره "Watercress"16.jpg
Nasturtium microphyllum، گونه‌ای آب‌تره
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
شاخه: گیاهان گلدار
رده: دولپه‌ای‌ها
راسته: براسیکال
تیره: شب‌بوها
سرده: Nasturtium
گونه‌ها:
Nasturtium nasturtium-aquaticum L.
Nasturtium microphyllum Boenn ex Rchb
آب‌تَره، (نام‌های دیگر:
بولاغ اوتی،
علف چشمه،
شاهی آبی،
ترتیزک آبی) (نام علمی:
Nasturtium nasturtium-aquaticum,
N. microphyllum) گیاهی دارویی از تیرهٔ شب‌بوها به ارتفاع ۱۰ تا ۶۰ سانتی متر با برگ‌های کوچک به رنگ سبز تیره و گل‌های خوشه‌ای کوچک سفید و ساقه‌های خزنده است که از نقاط مختلف آن ریشه‌های کوچک و سفید خارج می‌شود و معمولاً در کنار جوی‌ها و باتلاق‌ها می‌روید. این گیاه مقدار قابل توجهی آهن، کلسیم و اسید فولیک و کمی هم ویتامین‌های ث و آ دارد.
آهن قابل جذب آب‌تره از اسفناج هم بیشتر است و به همین جهت می‌تواند در بهبود کم‌خونی مؤثر باشد. کلسیم آن نیز بیشتر از شیر و ویتامین ث آن از پرتقال بیشتر است.
[/b]
تاریخچهآبتره به صورت وحشی در بسیاری از نقاط آسیا و اروپا می‌روید و انسان‌ها از دوران باستان با آن آشنا بوده و خاصیت‌های درمانی گوناگونی را به آن نسبت می‌دادند. این گیاه هم به خاطر این خاصیت‌های دارویی و هم مزهٔ تند خوش‌گوار آن مورد علاقهٔ بسیاری بوده است. کسنوفون فرماندهٔ جنگی و مورخ یونانی از سربازانش می‌خواسته برای تقویت نیروی خود آب‌تره بخورند. وی همچنین در کتاب کورش‌نامه خود در توضیح زندگی پارسیان در مراکز تربیتی آن‌ها به این نکته اشاره می‌کند که آب‌تره از غذاهای اصلی آنان بوده‌است. در مورد کودکان می‌نویسد؛ «غذای عمدهٔ آن‌ها نان و بولاغ اوتی است، که از خانه با خود می‌آورند و فنجانی دارند، که با آن از رودخانه آب می‌آشامند.» و در مورد نوجوانان؛ «غذای دیگر این نوجوانان، جز آنکه ذکر شد، فقط گوشت شکار است یا بولاغ اوتی.» یونانیان و انگلوساکسون‌ها آب‌تره را برای درمان طاسی مصرف می‌کرده‌اند. جرارد (۱۶۳۳) آن را برای درمان یرقان سفید دختران جوان توصیه می‌کرده‌است. فرانسیس بیکن هم خاصیت‌های جادویی همچون جوان کردن زنان سالخورده را به آب‌تره نسبت داده‌است. ایرلندی‌ها هم ارزش خاصی برای آب‌تره قائل بوده و آن را غذای دانایان و فرزانگان می‌دانسته‌اند.
اثر درمانیتحقیقات متعددی از اثر ضدسرطانی آب تره حکایت داشته‌است.
در سال ۲۰۱۰ تحقیق در دانشگاه ساوتمپتون نشان داد که تنها پس از چند ساعت از گذشت مصرف حدود ۸۰ گرم آب‌تره، میزان مولکول‌های ضدسرطانی در خون افزایش یافته و از رشد سلول‌های سرطان پستان جلوگیری می‌شود. به این ترتیب این گیاه هم در جلوگیری از رشد سرطان پستان و هم در کمک به بهبودی مبتلایان به این بیماری و جلوگیری از عود آن مؤثر است.
مطالعه‌ای که در ژورنال «همه‌گیرشناسی سرطان» در سال ۱۹۹۵ به چاپ رسید از کاهش پیشرفت سرطان ریه در افراد سیگاری با مصرف منظم روزانه ۵۷ گرم آب‌تره حکایت داشت. مطالعه دیگری در دانشگاه اولستر که در «ژورنال آمریکایی تغذیه بالینی» در سال ۲۰۰۷ به چاپ رسید نشان داده که مصرف ۸۵ گرم آب‌تره در روز به مدت ۸ هفته حدود ٪۲۳ تخریب دی‌ان‌ای گلبول‌های سفید بر اثر سرطان را کاهش می‌دهد. اثر مثبت آب‌تره در افراد سیگاری چشمگیرتر است که این احتمالاً به کمبود آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن سیگاری‌ها مربوط می‌شود.
همچنین مقدار بالای ید در این گیاه آن را برای بهبود فعالیت غدهٔ تیروئید و درمان بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید سودمند ساخته‌است.
[/b]
از ویژگی‌های دیگر این گیاه مدر بودن، خلط آوری (که آن را برای بهبود سرفه و گلودرد مفید می‌سازد) و داشتن اسیدهای گوارشی (کمک به هضم غذا) است.
[/b]
نام این گیاه در گویش لری استان فارس(منطقه کامفیروز) «بکلو» می‌باشد و برای بیماری هایی مثل زردی نوزاد استفاده می‌شود.