[Zohreh Gholami]

تغييرات آب و هوايي و تغییر پوشش گياهي

تغييرات آب و هوايي تركيب پوشش گياهي 49 درصد از سطح خشكي‌هاي زمين را تا پايان قرن حاضر ميلادي تغيير خواهد داد به اين ترتيب اكوسيستم‌هاي موجود در زمين نيز دچار دگرگوني‌هاي زيادي خواهد شد.

محققان ناسا و مركز فناوري دانشگاه كاليفرنيا مي‌گويند تغييرات آب و هوايي 37 درصد اكوسيستم خشكي‌هاي زمين مثل تندرا، جنگل يا علفزار را تا سال 2100 از نوعي به نوعي ديگر تبديل خواهد كرد.

اين تعويض و دگرگوني پوشش گياهي احتمال دارد بر زندگي حشرات و به‌طور كلي جانوراني كه در اين اكوسيستم‌ها زندگي مي‌كنند اثر بگذارد چرا كه اين جانوران به نحوي تكامل پيدا كرده‌اند تا ميان گونه‌هاي گياهي بخصوصي و درون محدوده خاصي از لحاظ ميزان دما و بارش زندگي كنند.

برگن گرن مدير مؤلف مطالعه مي‌گويد: «در صورتي كه گياهاني بتوانند با موفقيت از يك اكوسيستم جابه‌جا شوند، جانوراني كه به آنها وابسته‌اند هم مجبور مي‌شوند به دنبال آنها مهاجرت كنند در غير اين صورت جانوران داخل اكوسيستم مي‌مانند و به گياهاني متمسك مي‌شوند كه براي زنده ماندن تقلا مي‌كنند.» اما همه چيز به سادگي پيش نمي‌رود و موانعي وجود دارد.

محققان مي‌گويند توسعه جوامع انساني كار را پيچيده‌ مي‌كند و در برخي موارد جلوي مهاجرت گياهان و جانوران به زيستگاه‌هاي جديد را سد مي‌كند به اين ترتيب كه وقتي يك گياه يا جانور در صدد مهاجرت برمي‌آيد، به ناچار به داخل يك منطقه كشاورزي يا به داخل يك شهر رانده مي‌شود.

محققان براي انجام مطالعه شان از يك مدل رايانه‌اي استفاده كرده‌اند و فرض را بر اين گذاشته‌اند كه توليد گاز‌هاي گلخانه‌اي تا سال 2100 در جهان دو برابر و سپس تثبيت مي‌شود.

اين مدل نشان مي‌دهد بزرگ‌ترين تغييرات در زندگي گياهي جهان در قرن حاضر ميلادي در بالاترين نقاط نيمكره شمالي، بويژه در جنگل‌هاي شمالي رخ مي‌دهد. لبه‌شمالي اين جنگل‌ها آماده است تا به قطب نزديك‌تر شود و به مناطقي كه حالا تندرا است هجوم برد. همزمان، انتظار مي‌رود علفزارها به سوي شمال و به داخل مناطقي كه حالا به وسيله گوشه جنوبي جنگل‌هاي شمالي پوشيده شده گسترش يابد.

برگن گرن مي‌گويد: «اين تغييرات اغلب آهسته صورت مي‌گيرد چرا كه بسياري از گياهان و درختان مي‌توانند در شرايط سخت زنده بمانند حتي اگر به قدر كافي سالم نمانند تا توليد مثل كنند.» البته همه گونه‌هاي گياهي موجود در يك اكوسيستم به شكلي واحد به تغييرات آب و هوايي واكنش نشان نمي‌دهند بعضي ممكن است نسبت به ديگران بهتر بتوانند با آب و هواي جديد انطباق يابند بعضي هم در زمينه مهاجرت به يك منطقه جديد موفق ترند اما بعضي‌هم از حركت و انطباق ناتوانند و ممكن است به سادگي منقرض شوند.

اين تحقيق نشان مي‌دهد بيشتر خشكي‌هايي كه به وسيله يخ يا بيابان پوشيده نشده‌اند تغييري چشمگير در تركيب گونه‌هاي درختان و گياهان را به خود خواهند ديد.
بعضي از نقاط داغ در روند اين تغييرات هيماليا، فلات تبت و جنوب امريكاي جنوبي است.

جعبه متن

حميده احمديان راد