رابطه سلامت روان و خوش رفتاری با حیوانات
طبق بررسيهاي روانشناختي، در تاريخچه زندگي اكثر بزهكاران، مجرمان و تبهكاران سابقه آزار جانوران وجود دارد. در مورد جنايتكاران سريالي سالهاي اخير در ايران نيز اين موضوع ملاحظه شد و بهخصوص زجردادن و شكنجه و قتل جانوران، از قورباغه گرفته تا سگ توسط «بيجه» از ويژگيهاي رفتاري اين جنايتكار بود كه بهعلت تجاوز، شكنجه و قتل حدود 20 پسر بچه در پاكدشت ورامين دستگير و اعدام شد. آزردن جانوران اعم از اهلي يا غيراهلي و حتي نمايش فيلم آزار جانوران باعث اختلال استرس بهدنبال سانحه در انسانها و عوارض شديد رواني آن ميشود اما اگر اين رفتارها و نمايش آنها تكرار شود، باعث بدآموزي، عادي شدن رفتارهاي خشونتآميز نسبت به جانوران و سپس انسانها ميشود و در كودكان و نوجوانان زمينهاي براي اختلال سلوك و سپس شخصيت ضداجتماعي مهيا ميكند. شخصيتهاي ضداجتماعي همان قاتلان و تبهكاران هستند. در مقابل، ديده شده كه آشناكردن كودكان به محبت به جانوران باعث تقويت رفتارهاي محبتآميز در آنها و از جمله احساس مهرباني به انسانهاي ديگر ميشود. طبق پژوهشها، مراقبت از برخي جانوران خانگي باعث احساس آرامش و رفع افسردگي در بزرگسالان ميشود و كودكان را نيز با مفهوم محبت و احساس مسووليت نسبت به موجودات جاندار آشنا ميكند. كساني كه در كودكي با جانوران مهربان بودهاند، نسبت به انسانها نيز مهربان خواهند بود...
اين نكته مهمي است كه همه بزرگان علم، ادب، دين و فلسفه نسبت به جانوران مهربان و مشفق بودهاند. عاليترين نمونه در اين زمينه حضرت محمد(ص) هستند كه روايتهاي متعددي از رفتارهاي مهرآميز آن حضرت نسبت به جانوران نقل شده است كه من فقط به 2 مورد آن اشاره ميكنم:
روزي گربهاي بر دامان پرمهر رسول اكرم(ص) آرام گرفت و خوابيد. زماني كه حضرت ميخواستند برخيزند براي اينكه خواب گربه آشفته نشود آن قسمت از عباي خود را كه گربه روي آن آرميده بود با خنجر بريدند تا خواب وي آشفته نشود. همينطور نقل شده است كه حضرت محمد(ص) قصد وضوگرفتن داشتند. گربهاي آمد و از ظرفي كه در آن آب براي وضو بود شروع به آب خوردن كرد. رسول گرامي صبر فرمودند تا تشنگي گربه برطرف شد و سپس با آب آن ظرف وضو ساختند.
برحسب خاطرات اهل بيت امام خميني(ره)، ايشان توجه و محبتي به گربهاي كه در بيت ايشان پناه گزيده بودند، داشتند و اين مرد كه رهبران دنيا را بههيچ ميانگاشت و اهميتي براي اين قدرتهاي پوشالي اعم از شرق و غرب قائل نبود، با چنان مهر و شفقتي با اين جاندار بيگناه رفتار ميكردند كه جا دارد سرمشق مربيان قرار گيرد.
امروز انسان دريافته است كه حيات او وابسته به حيات همه موجودات زيست – سپهر (بيوسفر) است. تخريب محيط زيست، از بين بردن گياهان و جانوران و تعدي به حقوق جانوران و تنگكردن جا براي آنها بهطور مستقيم به ضرر خود انسان خواهد بود. خشونت و ساديسم نسبت به جانوران كه متاسفانه نمونههاي فجيعي از آن اخيرا در ايران ملاحظه شد؛ ازجمله قتل ماده خرس و دو توله او با زجر و شكنجه و نيز شكنجهكردن و قتل گرگي كه از روي غريزه شكار و بهعلت تنگ شدن جايگاه زندگي و محدوده طبيعي شكار خود توسط دامداران به گوسفندي حمله كرده بود بايد متوقف شود. آنكس كه چنين ساديسمي به جانوران نشان ميدهد بالقوه نيز ميتواند در برابر انسانها نيز با خشم و خشونت كور رفتار كند.
انشاا... با آموختن مهرباني و گذشت، زندگي همه انسانها و همه آفريدههاي خداوند بهتر خواهد شد.