[Zohreh Gholami]

اهميت تغذيه با شير مادر

تغذيه نوزادان با شير مادر يكي از اهداف عمده مراقبت هاي پس از زايمان محسوب مي شود. طي ساليان متمادي، گونه انسان با شير انسان تغذيه مي شده است. تنها در نيمه دوم قرن بيستم بود كه شير تغيير يافته گاو يا "فورمولا" كه گفته مي شد از نظر تركيبات شباهت بسياري به شير انسان دارد مورد استفاده قرار گرفت. عليرغم اين ادعا، شير گاو از لحاظ كيفي و فقدان فاكتورهاي ايمني بخش با شير تفاوت بسيار دارد. در كشورهاي توسعه يافته، تفاوت ميزان مرگ نوزادان تغذيه شده با شير مادر و نوزادان تغذيه شده با شير مصنوعي، كم است اما همچنان بر مزاياي استفاده از شير مادر براي پيشگيري از مرگ دوران نوزادي و كودكي تاكيد مي شود. در كشورهاي در حال توسعه، تغذيه مصنوعي با درصد بالاي مرگ و مير نوزادان همراه است كه علت عمده آن، افزايش شيوع عفونت و سوء تغذيه در نوزادان تغذيه شده با فورمولاست.

فاكتورهاي ايمني بخش شير مادر منحصر به فرد است. ايمونوگلوبولين آ (IgA) كه از مهم ترين اين عوامل است، طي روزهاي اول پس از تولد در كلستروم موجود است. IgA با نقش پيشگيرانه خود مانع چسبيدن باكتري ها به سطوح سلولهاي اپي تليال روده و قسمت فوقاني دستگاه تنفس مي شود. شير مادر با دارا بودن لنفوسيستهاي T و B، نوزاد را قادر مي سازد كه از تجربيات سيستم ايمني مادر در مواجهه با بيماري ها بهره مند گردد. علاوه بر اين مزايا، شير مادر حاوي آمينواسيد ها و چربي هاي غير اشباع با زنجيره بلند است كه تاثير شگرفي بر رشد مغزي نوزادان شيرمادرخوار داشته و جز در شير مادر، در شير ساير پستانداران وجود ندارد.