[Zohreh Gholami]

 جامد آمورف, [wiki]Amorphous solid[/wiki]

جامد آمورف یا بی‌ریخت، جامدی است که در آن اجزای تشکیل‌دهنده (اتم‌ها/مولکول‌ها) بر خلاف مواد بلورین نظم بلند دامنه نداشته و فقط نظم کوتاه‌برد دارند.

همه مواد را می‌توان با جلوگیری از تبلورشان بصورت آمورف درآورد، به این صورت که باید سرعت سرمایش برای تبدیل فاز مایع به جامد به قدری بالا باشد که اتم‌ها فرصت حرکت و چیده‌شدن بصورت بلوری در کنار یکدیگر را نداشته‌باشند. از شیشه‌ها می‌توان به عنوان نمونه مناسبی در این زمینه اشاره کرد.

در مواد کریستالی به هنگام گرم‌کردن جامد مستقیما به فاز مایع تبدیل می‌شود، اما در مواد آمورف، در میانه گرمایش، ابتدا جامد ترد تبدیل به جامد نرم می‌شود و سپس با ادامه گرمایش ذوب رخ می‌دهد. دمایی که در آن جامد ترد به نرم تبدیل می‌شود را دمای انتقال شیشه می‌نامند.


دمای انتقال شیشه ( Glass transition temperature (Tg
دمای انتقال شیشه ( Glass transition temperature) (Tg) دمایی است که در آن هنگام گرم کردن، رفتار ماده از حالت الاستیک به حالت ویسکوالاستیک تبدیل می‌شود. این دما با تغییر ناگهانی در ضریب انبساط حرارتی ماده مشخص می‌شود. این دما بویژه در بسپارها مهم است.