[Amir Shahbazzadeh]

زبان انگلیسی زبانی از شاخه ژرمنی غربی می‌باشد که در انگلستان و در جنوب شرقی اسکاتلند تکامل یافته است. با توجه به اثر گذاری بالای بریتانیا بر جهان از قرن هجدهم از لحاظ نظامی، اقتصادی، علمی، سیاسی، فرهنگی و ایالات متحده آمریکا از قرن بیستم این زبان در جهان گسترش یافت. زبان انگلیسی به شکلی گسترده به عنوان زبان دوم، زبان میانجی و زبان اداری کاربرد دارد. زبان انگلیسی یکی از زبان‌های هندواروپایی از شاخه ژرمنی است. از دیگر زبان‌های شاخه ژرمنی می‌توان از آلمانی، هلندی، دانمارکی، سوئدی و نروژی نام برد. خود شاخه ژرمنی به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌شود که انگلیسی به ژرمنی غربی تعلق دارد. امروزه حدود نیمی از مجموعه واژگان زبان انگلیسی و دستور آن زبان از همان ریشه ژرمنی است ولی نیم دیگر را وامواژه‌ها تشکیل می‌دهند. بیشتر این وامواژه‌ها از زبان‌های لاتین و فرانسوی و بخشی دیگر از یونانی و دیگر زبان‌ها به انگلیسی وارد شده‌اند.

زبان انگلیسی به عنوان زبان مادری در کشورهای انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا، ایرلند، نیوزلند، آفریقای جنوبی، غنا و بسیاری کشورهای دیگر تکلم می‌شود. انگلیسی امروزه از نظر تعداد گویشوَر، پس از چینی، اسپانیایی و هندی، چهارمین زبان جهانست. تعداد کسانی که زبان مادری‌شان انگلیسی است امروزه ۳۸۰ میلیون نفر است. انگلیسی در بسیاری از کشورها زبان میانجی است و مهم‌ترین زبان دنیا در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی، صنعتی، فرهنگی و علمی در روابط بین‌الملل به شمار می‌آید.

1-زبان انگلیسی کهن (1100-449)
۲ -زبان انگلیسی میانه

زبان انگلیسی کهن (1100-449)

در قرنِ پنجم میلادی، مردمانی از سه قبیله "جوت"، "انگِل" و "ساکسون" که در "آلمان" و "دانمارک" کنونی ساکن بودند، به کشور انگلستان حمله ور شده و آن سرزمین، که مردمی سِلتیک-زبان داشت را تصرف می کنند. جوتها در جنوبِ شرقی ساکن شده و در تعامل با زبانهای محلی، لهجه "کِنتی" را بوجود آوردند. ساکسون ها هم که در جنوب و جنوبِ غربی سکنی گزیدند، لحجه "ساکسونِ غربی" را خلق کردند. اما انگل هایی که در شمال و مرکزِ انگلستان اقامت گزیده بودند، به ترتیب، لهجه های "آمبِریای شمالی" و "مِرسیایی" را بوجود آوردند. از قرنِ نهمِ میلادی، لهجه ساکسونی، شاید به دلیلِ سلطه پادشاه آلفرد (نخستین شاهِ انگلستان که فردی از قبیله ساکسون بود)، بر سایر لحجه ها برتری یافته و به عنوان زبان رسمی این کشور شناخته شد.

زبان انگلیسی کهن، از نظر لهجه، بسیار متفاوت از انگلیسی امروزین است. برای نمونه، واژه های light و drought، به ترتیب بصورت «لیخت» و «دراخت» تلفظ می شده و یا جمله Will you give me your jacket, good man?، اینگونه ادا می شده: Wilt ðu sellan me ðin clæð, godman min? تعداد معدودی واژه قرضی در این دوره، از زبان لاتین، وارد انگلیسی شد. واژگانی چون: altar, mass, priest, psalm, temple, kitchen, palm, pear, ... از آنجمله اند. تعداد کمتری واژه هم از زبان اسکاندیناوی، بوسیله وایکینگ ها که از اواخر قرن هشتم به بعد، به تدریج حمله هایی به انگلستان نموده و بخش هایی را متصرف شده بودند، وارد این زبان شد. از جمله این واژگان، می توان به law, take, cut, both, ill, ugly، اشاره کرد. انگلیسیِ کهن، گنجینه واژگانی غنی نداشت اما، همچون سایر زبانهای هند و اروپایی، دستور پیچیده ای داشت. برای شناخت بهتر این دستور، به جدول های زیر توجه کنید:

جدول صرف اسم در زبان انگلیسی (توضیح: اسم در زبان انگلیسی کهن، جنسیت داشت. یعنی مونث، مذکر یا خنثی بود. اسم مذکر، می توانست با قاعده یا بی قاعده باشد)

زبان انگلیسی میانه

پس از تصرفِ انگلستان به وسیلهٔ نورمن‌ها که در سال ۱۰۶۶ صورت گرفت، به تدریج، تحول شگرفی در زبان انگلیسی پدید آمد. چون زبان فرانسوی - به واسطهٔ حکومتِ نورمن‌ها - زبانِ کهبدان و بلندپایگانِ جامعه، و انگلیسیِ کهن، زبانِ عوام و دونپایگان به‌شمار می رفت، زبان فرانسوی اثری چشمگیر بر انگلیسی گذاشت. تا پیش از سال ۱۲۵۰، تنها ۹۵۰ واژهٔ نو، بیشتر به دلیل ارتباط انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها، وارد زبان انگلیسی شد. اما ناگهان، چون فرانسویان شروع به یادگیری زبان انگلیسی نموده و واژگانی از زبان خود را وارد زبان مقصد کردند، تعداد بی‌شماری واژه از زبان فرانسوی قرض گرفته شد؛ به طوری که اکنون یک سوم واژگان زبان انگلیسی، ریشهٔ فرانسوی دارند. گویش midland، از قرن چهاردهم، یعنی زمانی که مناطق زیر پوشش این گویش، به مراکز توسعهٔ دانشگاهی، پیشرفت اقتصادی و زندگی اشرافی در انگلستان تبدیل شد، جای خود را به عنوان مهمترین گویش در این دوره، باز کرد. میدلند شرقی، در این زمان، گویش مسلط شهر لندن شده و چند دلیل عمده موجب برتری مطلق این گویش گردید؛ به گونه‌ای که انگلیسی امروزی، تقریباً شکل تکامل یافتهٔ میدلند شرقی است. این عوامل عبارتند از:

نفوذ این گویش به دستگاه‌های حکومتی و مکاتبه‌های دولتی.
آثار بزرگانی چون ...

زبان‌های ژرمنی امروزی

زبان‌های رسمی اتحادیه اروپا

جعبه متن

    سایت آموزش زبان انگلیسی ezaban.com
    واژه‌های فارسی در زبان انگلیسی
    واژگان فارسی در انگلیسی: تبادل فرهنگها و زبانها، مؤلف: احمد میرفضائلیان، فرهنگ معاصر، 1385.
    ولفرم آلفا