[Zohreh Gholami]

مصدومیت و آسیب‌دیدگی در ورزش

ورزش، آسیب‌دیدگی و درمانیقیناً یکی از واژه‌هائی که با ورزش عجین است، واژه آسیب‌دیدگی است. در واقع اگر ورزش می‌کنیم خواهی نخواهی باید مصدومیت و آسیب‌دیدگی را نیز از تبعات طبیعی آن دانسته و آن را پذیرا باشیم.


اصول بهداشتی که در فعالیت‌های ورزشی باید رعایت گردند عبارتند از:
▪ سعی کنید در هوای آزاد و بدون آلودگی ورزش نمائید. در صورتی‌که تمرینات ورزشی در مکان‌های سرپوشیده انجام می‌گیرد، تهویه هوای داخلی این‌گونه اماکن الزامی است.
▪ هنگام ورزش از لباس‌های مناسب همان رشته ورزشی استفاده نمائید. هرگز با لباس‌های معمولی و روزانه خود به ورزش نپردازید.
▪ در خرید کفش ورزشی توجه بیشتری نشان دهید و سعی کنید اندازه کفش را مناسب انتخاب نمائید تا پا در آن به‌راحتی قرار گیرد. کفش‌های بزرگتر یا کوچکتر از اندازه پا به هیچ عنوان توصیه نمی‌گردد.
▪ سعی کنید هنگام ورزش از جوراب‌های نایلونی کمتر استفاده نمائید. استفاده از جوراب‌های نخی یا الیاف طبیعی مناسب‌تر است.
▪ در هنگام ورزش کردن در زمین یا سالن‌ها دقیقاً به موانع و خطراتی که امکان دارد پیش بیاید توجه کنید و از برجستگی‌ها و با فرورفتگی‌های محیط بازی اطلاع داشته باشید و سعی کنید برای همنوعان و همبازی‌های خود خطری ایجاد نکنید.
▪ هنگام استفاده از ابزار و وسایل ورزشی هوشیار باشید و چگونگی استفاده آن را بدانید تا از ورزش خود لذت ببرید.
▪ سعی کنید ورزش و تمرینات را با توجه به فصل انجام دهید. اگر در فصل گرما هستید، ورزش‌ها و حرکات را سبک، ملایم و با فاصله انجام دهید و اگر در فصل سرما هستید، حرکات و تمرینات را پی‌درپی و به تندی انجام دهید. ▪ از نوشیدن آب زیاد یا آشامیدنی‌های بسیار سرد در خلال ورزش بپرهیزید.
▪ در فصل تابستان جهت استفاده از استخر و شنا، حتماً قبل از داخل آب شدن، دوش بگیرید تا بدن نسبت به آب سرد عادت نماید.
▪ پس از فعالیت‌های ورزشی در معرض جریان هوای سرد قرار نگیرید زیرا احتمال ابتلاء به امراض مختلف من‌جمله بیماری‌های کلیوی همواره وجود دارد.
▪ پس از ورزش، جهت نظافت بدن، دوش با آب گرم را فراموش ننمائید. ضمناً از حوه مخصوص به خود استفاده کنید.
▪ سعی کنید پس از تمرین و بازی، لباس‌های ورزشی آغشته به عرق بدن، محیط مناسبی برای رشد قارچ‌های بیماری‌زائی است که در صورت استفاده مجدد از آنها می‌توانند انسان را مبتلا نمایند.
▪ بهتر است فاصله مصرف غذا تا شروع تمرینات ورزشی، کم نباشد تا هضم و جذب موادغذائی انجام گرفته و خون به مقدار کافی در دسترس ماهیچه‌ها باشد. ضمناً از نیم ساعت مانده به تمرین تا یک ربع بعد از تمرین از صرف نوشیدنی خیلی سرد باید خودداری شود.
▪ احساس خستگی و کوفتگی در پایان تمرین مخصوصاً در مسابقات ورزشی دست می‌دهد. در این حالت بدن کاملاً به حالت عادی برنگشته و آمادگی هضم معمولی غذا را ندارد و مدنی طول می‌کشد تا پس از فعالیت شدید، اشتها به‌وجود آید. بنابراین بعد از تمرینات و مسابقات، تنها موادغذائی مناسب، نوشیدنی مخصوصاً آب‌میوه است.
▪ پیوسته اصول انسانی و احترام به دیگران را مدنظر داشته و همانند یک ورزشکار واقعی رفتار نمائید.


اقدامات اولیه در هنگام بروز آسیب‌های ورزشی
مهم ترین کارها به ترتیب اولویت عبارتند از:
▪ کنترل هوشیاری و علائم حیاتی شامل کنترل مجاری هوائی، تنفس، ضربان قلب و دستگاه گردش خون
▪ کنترل خونریزی
▪ به حداقل رساندن ضایعات بافتی
▪ اقدام برای پایداری ضایعات ناپایدار مثل آتل‌بندی
▪ به حداقل رساندن آسیب بافت‌ها با رعایت دستورالعمل ساده price 

Price  چیست؟
این کلمه حروف اول وظایف اولیه‌ای است که بایستی در هنگام آسیب‌های حاد انجام گیرد.
P  حروف اول کلمه Protection  به معنی حفاظت است یعنی ورزشکار و مخصوصاً عضو آسیب‌دیده به نوعی حفاظت و مراقبت شود که مجدداً آسیب نبیند و در معرض آسیب بیشتر نباشد. ورزشکار از میدان مسابقه خارج شود و اقدامات حفاظتی آغاز شود.
R  حرف اول کلمه Rest  به معنی استراحت دادن به عضو آسیب‌دیده و عدم استفاده از آن است. هرگونه استفاده از عضو آسیب‌دیده باعث آسیب بیشتر، تأخیر در بهبودی و ازدیاد درد و خونریزی می‌شود. استراحت و بی‌حرکتی عضو ممکن است با استفاده از آتل یا گچ صورت بگیرد.
I  حرف اول ICE  است یعنی از یخ و سرمادرمانی استفاده شود. استفاده از یخ، باعث انقباض مویرگ‌ها و قطع خونریزی می‌شود. بدین‌ترتیب مقدار خون تجمع‌یافته در اطراف محل آسیب، کمتر شده زمان درمان و بهبودی کمتر می‌شود. از قرار دادن یخ به‌طور مستقیم روی پوست پرهیز کنید چرا که ممکن است باعث حساسیت و یا "آیب" مستقیم شود. پس از بیست تا سی دقیقه، کمپرس یخ ده تا پانزده دقیقه برداشته شود تا پوست دوباره گرم شود و گردش خون برقرار شود. استفاده از یخ در چهل و هشت ساعت اولیه آسیب، بسیار بااهمیت است.
C  حرف اول کلمه Compression  به معنی اعمال فشار است. اعمال فشار، خونریزی را کم و متوقف و سبب محدودیت تجمع خون در محل آسیب می‌شود به این ترتیب تورم کم می‌شود.
E  حرف اول کلمه Elevation  است به این معنی که عضو آسیب‌دیده بالا نگهداشته شود تا خون کمتری به آن برسد و خونریزی و تورم و درد کمتر شود.


بهنام پارسا