[Hooman Ghayouri]

همه چیز درباره هیپوتیروئید یا کم کاری تیروئید

[

هیپو تیروئیدی یا کم کاری تیروئید (غدد تیروئید کم فعال) زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید میزان هورمون تیروئید کمتر از حد طبیعی تولید کند.

نتیجه این اتفاق کاهش بسیاری از فعالیتهای بدن است. گرچه کم کاری تیروئید می تواند موقتی باشد، ولی معمولاً یک وضعیت دائمی است. برخی مطالعات نشان می دهند که ۱۰ درصد زنان و ۳ درصد مردان کم کاری تیروئید دارند.

هیپوتیروئیدسیم حالتی است که با پیشرفت کند کم کاری تیروئیدی مشخص می‌شود. و در انواع مختلف دسته بندی می‌شود.

نوع اول :
بیش از ۹۵ درصد موارد مبتلایان دچار کم کاری اولیه تیروئید هستند که اختلال عملکرد خود غده تیروئید است.

نوع دوم :
کم کاری تیروئید به علت نارسایی هیپوفیز را هیپوتیروئیدی ثانویه گویند.

نوع سوم :
کم کاری تیروئید ناشی از نارسایی هیپوتالاموس را هیپوتیروئیدی ثالثیه گویند.

وجود هیپوتیروئیدی از زمان تولد را کرتینیسم گویند. مادر نیز ممکن است دچار کم کاری تیروئیدی باشد.

تیروئیدیت اتوایمیون (تیروئیدیت هاشیموتو) شایعترین کم کاری تیروئید در بالغین است که غده تیروئید توسط سیستم ایمنی بدن مورد تهاجم قرار می‌گیرد.

کم کاری تیروئید در مبتلایان به پرکاری تیروئید که توسط ید رادیواکتیو ، جراحی یا داروهای ضد تیروئیدی درمان شده‌اند نیز مشاهده می‌شود.


علائم کم کاری غده تیروئید

علائم کم کاری غده تیروئید بسیار کند و در طول ماهها و حتی سالها بروز می کند.

در مراحل ابتدایی ممکن است علائم کمی بروز کند چرا که بدن توانایی جبران نسبی غده تیروئید از کار افتاده را با افزایش تحریک آن دارد. این مسئله بسیار شبیه فشار دادن پدال گاز برای حرکت با سرعت قبلی در وقتی که ماشین از تپه بالا می رود است.

به هرحال به دلیل آنکه تولید هورمون تیروئید کاهش یافته و متابولیسم بدن کند شده است نشانه های مختلفی می تواند بروز کند.


مهمترین علائم این اختلال عبارتند از:

۱- خشکی پوست
۲- شکنندگی ناخن ها
۳- موهای زبر و کم پشت
۴- پوست زرد رنگ و متمایل به زرد
۵- کم تحرکی
۶- عدم توانایی تحمل سرما
۷- احساس ضعف، خستگی و تنبلی
۸-  پوست سرد
۹-  مشکل حافظه، افسردگی و عدم تمرکز
۱۰- یبوست
۱۱- قاعدگی نامنظم و شدید که بیش از ۵ تا ۷ روز طول بکشد


سایر علائم این بیماری که چندان رایج نیست عبارتند از:

۱- بزرگ شدن غده تیروئید
۲- افزایش وزن متوسط
۳- تورم بازو، دست ، پا و پف کردن صورت به خصوص اطراف چشم
۴- صدای گرفته و خشن
۵- درد ماهیچه ای و گرفتگی عضلات

معمولا شدت بروز علائم بستگی به سن، مدت ابتلا به بیماری و شدت آن دارد. بعضی مواقع علائم به قدری ضعیف و جزئی است که به آن توجه نمی شود.  علائم کم کاری غده تیروئید در دوران بارداری و بعد از آن عبارتند از خستگی، کاهش وزن، سرگیجه، افسردگی و مشکلات تمرکز و حافظه و در بعضی زنان غده تیروئید در جلو گردن متورم می شود(غمباد).

بدلیل تنوع علائم این بیماری، بعضی مواقع با افسردگی اشتباه می شود به خصوص در دوران بارداری و بعد از آن.در افراد مسن این بیماری با آلزایمر ، اختلال مشاعر و سایر مشکلات ادراکی اشتباه می شود.

علائم کم کاری غده تیروئید در نوزادان ، بچه ها و نوجوانان

اگر چه وقوع این اختلال در این رده های سنی بسیار نادر است، مهم ترین علائم آن عبارتند از عدم اشتها به غذا و یا انسداد و خفگی ناشی از غذا، پوست خشک  و فلس مانند، مشکلات رفتاری و تغییر در عملکرد مدرسه، فزایش وزن علی رقم رشد کند، تاخیر در بلوغ. این نوجوانان اغلب بسیار جوان تر از سن شان به نظر می رسند.

هیپوتیروئیدی چگونه تشخیص داده می شود؟

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، نشانه های مشخص کننده و علائم فیزیکی که می توانند به وسیله یک پزشک تشخیص داده شوند می توانند نشانه ای از هیپوتیروئیدی باشند. اما به هر حال این وضعیت می تواند بسیار کند پیش برود تا جایی که بسیاری از بیماران متوجه نمی شوند که بدنشان تغییر کرده است و بنابراین انجام تستهای آزمایشگاهی به شدت برای تأیید تشخیص و تعیین علت هیپوتیروئیدی اهمیت دارد.

آزمایش هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH)

سطح افزایش یافته هورمون TSH در خون تقریباً یک نشانگر دقیق از هیپو تیروئیدی اولیه (غیر هیپوفیزی). تولید این هورمون هیپوفیزی زمانی که تولید هورمون غده تیروئید حتی به میزان جزیی کم شده باشد افزایش می یابد.

سایر آزمایشات

T4 آزاد (تیروکسین) هورمون تیروئید فعال در خون. بسیار مهم است که به خاطر داشته باشید که در خون افراد طبیعی دامنه ای از هورمون T4  درست مثل دامنه قد و وزن وجود دارد که محدوده طبیعی تلقی می شود و مقدار هورمون تیروئید برای جمعیت عمومی امکان دارد که برای یک فرد خاص مناسب نباشد.

پادتن های ضد تیروئید ? احتمال وجود التهاب تیروئید خود ایمنی را که می تواند عامل هیپوتیروئیدی باشد نشان می دهند.

یک پزشک عمومی می تواند تشخیص هیپوتیروئیدی را بگذارد اما غالباً به کمک یک متخصص غدد، پزشکی که در بیماریهای تیروئید تخصص دارد، نیاز می شود.

تیروئید، هیپوتیروئئید، کم کاری تیروئید، علایم هیپوتیروئید، علائم کم کاری تیروئید، انواع هیپو تیروئید