[Zohreh Gholami]

چه خبر از اینترنت پاک؟

فاز صفر پروژه پر از ابهام شبكه ملی اطلاعات در زمان مقرر افتتاح نشد و افكار را به سمت بهره بردای از آن در هفته دولت سوق داده است. به گزارش ایسنا، سال ۸۴ نخستین سالی بود كه عنوان اینترنت ملی تا حدی موجب اظهار نظرات متعدد حول آن شد.

این عنوان كه بعد از فرو نشستن اظهارات متعدد كنار گذاشته شده بود، هر از چندگاهی گریزی به آن زده می شد تا فعالان و مردم گمان نكنند این طرح كنار گذاشته شده است اما در عمل مردم چندان به آن پرداخته نشد تا جاییكه با دیدن مجدد آن در مواد لایحه قانون برنامه پنجم توسعه و تصویب آن ها توسط مجلس باز مجددا طوفان عقایدی در این حوزه شكل گرفت.

در میان اظهاراتی كه توأمان با انتقادات فراوان بود، مشخص بود كه هیچ تعریف واحد و مشخصی از اجرای چنین طرحی در ذهن مردم وجود ندارد و هركه با توجه به استدلال شخصی اش از لفظ اینترنت ملی دست به نظریه پردازی زده است.

جالب اینجاست كه خود مسوولان نیز بدون توافق بر سر نام گذاری چنین طرحی آن را اعلام كردند و هیچ توجهی به عناوین انتخابی خود نكردند و به همین منظور بعضا نام های اینترنت ملی، شبكه ملی اطلاعات، شبكه ملی اینترنت و بعضا اینترانت داخلی هم به آن اطلاق شد.


پس از آن از سوی وزیرو دیگر مسوولان در مراسم ها، سمینار ها، سمپوزیوم ها و نشست های خبری سعی شد كه با اشاره ای به این طرح، عنوان "شبكه ملی اطلاعات" را جا بیندازد و پس از توافق بر سر نام این شبكه، این موضوع مطرح شد كه اساسا این شبكه قرار است چه كاری انجام دهد؟

برخی گفتند قرار است سرعت اینترنت بیش تر شود، برخی دیگر معتقد بودند كه قرار است از اینترنت جهانی جدا شویم و عده دیگری نیز گمان می كردند ما می خواهیم اینترنت جدیدی را تنها برای ایران به وجود آوریم كه خوشبختانه این بار مسوولان این طرح و صاحب نظران سریع تر اقدام كردند و گفتند كه این شبكه ای است داخلی متكی بر زیرساخت های داخلی كشور كه بر اساس محتوای داخل ایفای نقش خواهد كرد و برروی آن ارائه خدمات نوینی همچون تلویزیون اینترنتی محقق خواهد شد.

افزایش سرعت دسترسی ها و كاهش قیمت ها از جمله شعارهای اساسی این طرح تلقی می شود كه اقبال عمومی را می تواند به دنبال خود داشته باشد اما در صورتی كه مجددا شاهد محدودیت در دسترسی ها و یا حتی استفاده از پهنای باند نباشیم كه البته انتظار می رود با وجود چنین شبكه ای دیگر نیاز به موضوعاتی هم چون فیلترینگ نداشته باشیم زیرا نظارت بر این شبكه توسط سازمان های داخلی صورت خواهد گرفت و بر مبنای آن سرعت ارتقا خواهد یافت.

متولیانی كه معتقد هستند با وجود چنین شبكه ای سرویس هایی از قبیل موتور جست وجوی ملی، ای میل ملی و دیتاسنترهای ملی به راحتی قابل راه اندازی هستند، درصددند كه با استقرار و ساماندهی IP آدرس ها، نظارت ها را نیز گسترش دهند و مفهومی كه به تازگی تحت عنوان "اینترنت پاك" مطرح شده است را نیز بر روی چنین شبكه ای عملی كنند.

اگر در این جا فرض را بر این بگذاریم كه اینترنت جهانی كثیف و آلوده است و یا در كل ایجاد محتوا برروی آن به راحتی صورت می گیرد، اینترنت پاك درصدد آن خواهد بود كه ناپاكی ها را از بین ببرد كه البته در بسیاری از كشورها همچون كره جنوبی، چین و حتی آمریكا این امر توسط راه اندازی شبكه ای داخلی همچون شبكه ملی اطلاعات محقق شده است.

پس وجود چنین ایده ای در كنار شبكه ملی اطلاعات در وهله اول یاد آور این است كه علاوه بر شبكه داخلی كه نیازی به دسترسی به اینترنت ندارد، نوعی اعمال نظر بین شبكه داخلی و اینترنت جهانی صورت می گیرد كه كاربران خواهان استفاده از اینترنت باید از این بستر عبور كنند تا به محتوا و اطلاعات مفید و پاك شده جهانی دسترسی داشته باشند كه برخی آن را SISP به عنوان سرویس دهنده اینترنت امن لقب داده اند.

ابهام دیگری كه مطرح شده این است كه آیا اینترنت پاكی كه وزیر ارتباطات در مقابل آن از عنوان لکه سیاه اینترنتی استفاده كرده است همان شبكه ملی اطلاعات است یا خیر؟ كه برخی كارشناسان در پاسخ گفتند كه ظاهر قضیه نشان می دهد كه شبكه ملی اطلاعات می تواند با دسترسی های داخلی كه ایجاد می كند موجب پاك سازی شود اما اگر فرضا هم این موضوع درست باشد پس چه نیازی بود كه دوباره اینترنتی تحت عنوان پاك یا حلال مطرح شود؟!

اما وزیر ارتباطات در اول تیرماه سال جاری از افتتاح فاز صفر شبكه ملی اطلاعات تا یكی دو هفته آینده خبر داد اما احتمال می رود كه این شبكه در اوایل شهریورماه و هم زمان با آغاز هفته دولت افتتاح شود.

در هر حال این امیدواری وجود دارد كه راه اندازی چنین شبكه ای هرچند با وجود اما و اگر های بسیار، سرانجام موجب رونق اقتصادی و طبق مصوبات قانون برنامه پنجم توسعه موجب اختصاص سهم دو درصدی از تولید ناخالص داخلی به صنعت فن آوری اطلاعات شود. 
           
 

جعبه متن

منبع: ايسنا