معمای حق بیمه سهام Equity Premium Puzzle

معمای حق بیمه سهام (EPP) به عملکرد تاریخی بسیار بالای سهام نسبت به اوراق خزانه اشاره دارد که توضیح آن دشوار است. حق بیمه ریسک سهام، که معمولاً به عنوان بازده سهام منهای بازده اوراق خزانه تعریف می‌شود، در ایالات متحده بین 5 تا 8 درصد تخمین زده می‌شود.

معمای حق بیمه سهام (EPP) چیست؟

قرار است این حق بیمه، ریسک نسبی سهام را در مقایسه با اوراق بهادار دولتی "بدون ریسک" منعکس کند. با این حال، این معما به این دلیل مطرح می‌شود که این درصد غیرمنتظره بزرگ، نشان‌دهنده سطح غیرمنطقی بالای ریسک‌ گریزی در بین سرمایه‌ گذاران است.

معمای حق بیمه سهام (Equity Premium Puzzle) یکی از مسائل شناخته‌شده در اقتصاد مالی است که توسط میئر و پرسکات (Mehra & Prescott) در سال ۱۹۸۵ مطرح شد. این معما به تفاوت غیرمنتظره و بزرگ بین بازده سهام و اوراق قرضه بدون ریسک در دنیای واقعی اشاره دارد.

تعریف ساده معما:

در دنیای واقعی، سهام به طور متوسط بازدهی بسیار بالاتری نسبت به اوراق قرضه بدون ریسک دارند (مثلاً ۶٪ بیشتر در سال). اما مدل‌های اقتصادی استاندارد (مثل مدل مصرف بین‌دوره‌ای) نمی‌توانند این اختلاف بزرگ را با فرضیات منطقی درباره ریسک‌گریزی توضیح دهند.

مثال عددی ساده:

فرض کنید در یک دوره ۵۰ ساله:

• میانگین بازده سالانه سهام: ۷٪
• میانگین بازده سالانه اوراق قرضه دولتی بدون ریسک: ۱٪
• حق بیمه سهام (Equity Premium):

7%−1%=6%

مدل‌های اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که اگر مردم نسبت به ریسک منطقی رفتار کنند، این اختلاف باید حدود ۱٪ تا ۲٪ باشد، نه ۶٪. این اختلاف بزرگ، همان معما است.

چرا این موضوع مهم است؟

• نشان می‌دهد که مدل‌های کلاسیک ممکن است در توضیح رفتار واقعی سرمایه‌گذاران ناکارآمد باشند.
• بر تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری، سیاست‌گذاری مالی و طراحی محصولات مالی تأثیر می‌گذارد.

نکات کلیدی

• معمای حق بیمه سهام (EPP) به عملکرد تاریخی بسیار بالای سهام نسبت به اوراق خزانه اشاره دارد که توضیح آن دشوار است.
• از نظر تئوری، حق بیمه در واقع باید بسیار کمتر از میانگین تاریخی بین 5 تا 8 درصد باشد.
• نظریه چشم‌انداز توسط دانیل کانمن و آموس تورسکی، نقش بدهی شخصی، اهمیت نقدینگی، تأثیر مقررات دولتی و ملاحظات مالیاتی در این معما اعمال شده است.
• کمبود دانش قبلی، کاهش ارزش دلار آمریکا نسبت به طلا، مزایای تنوع‌بخشی و رشد جمعیت، همگی راه‌حل‌های ممکن برای معمای صرف سهام هستند.