سلام
در رابطه با ماده 17 آئين نامه نحوه تنظيم و تحرير دفاتر قانوني در رابطه با ارائه تراز 3 ماهه به مميز مالياتي جهت ثبت گردشي دفاتر آيا عدم ارائه تراز باعث رد دفاتر ميشود ؟ و آيا بخشنامه اي مبني بر لغو ارائه تراز 3 ماهه وجود دارد ؟ ( البته قسمت اول سئوال طبق آئين نامه باعث رد دفاتر ميشود ...به جهت ياد آوري در سئوال ذكر شده است . )
با احترام
با سلام
ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﺎده 17- ﻣﻮدﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ، ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ ﺣﺪاﻗﻞ
ﻣﺎﻫﻲ ﻳﻚ ﺑﺎر ﺧﻼﺻﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت داده ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ را در دﻓﺘﺮ روزﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺣﺴﺐ
ﻣﻮرد ﺛﺒﺖ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻇﺮف ﻣﻬﻠﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در ﻣﺎده 14 اﻳﻦ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﻛﻞ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪ، ﻋﻼوه
ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺴﻬﻴﻞ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ آﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي ﻛﺎر ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي آن و
ﻧﺤﻮه ﻛﺎر ﺑﺎ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده را در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎﻣﻮران رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ.
بله باعث رد دفاتر میشود.
بنده تاکنون بخشنامه ای در این خصوص مشاهده نکرده ام
با احترام
«رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری»
شماره: 813 / 814
تاریخ: 1387 / 11 / 20
پیوست: ندارد
خلاصه موضوع: ابطال قسمت اخیر ماده 17 و قسمت اخیر بند 12 ماده 20 آئیننامه تحریر دفاتر موضوع تبصره 2 ماده 95 ق. م. م. در خصوص تکلیف تسلیم خلاصه عملیات 3 ماهه توسط مؤدیانی که از سیستمهای الکترونیکی استفاده میکنند
کلاسه پرونده: 87/414، 455
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شکات: شرکتهای سرمایه و دانش، جهان سیم، دنیای نوین، بورس ابزار
موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمت اخیر از ماده 17 و قسمت اخیر بند 12 ماده 20 آئیننامه تبصره 2 ماده 95 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم
مقدمه:
شکات در دادخواستهای تقدیمی اعلام داشتهاند، وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی خارج از اختیارات قانونی در قسمت اخیر ماده 17 آئیننامه موضوع تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم حداقل دو تکلیف اضافی را برای مؤدیانی که از سیستمهای الکترونیکی استفاده مینمایند، تعیین کرده است که در نتیجه تعیین این تکلیفهای غیر قانونی دفاتر گروهی از مؤدیان به موجب اقدام غیر قانونی دیگر، مشمول قسمت اخیر بند 12 از ماده 20 همان آئیننامه شده و موجب رد دفاتر قانونی این گروه از مؤدیان مالیاتی گردیده است و نهایت موجب تشخیص درآمد مشمول مالیات غیر واقعی (علیالرأس) و تعیین جریمه رد دفاتر از همه مهمتر موجب سلب اعتماد مؤدی در تسلیم اظهارنامه واقعی گردیده است. برای روشن شدن موضوع، تبصره 2 قانون مالیاتهای مستقیم قابل توجه است؛
1- آئیننامه مربوط به روشهای نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی
2- آئیننامه مربوط به چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهایی... به موجب ماده 106 قانون مالیاتهای مستقیم درآمد مشمول مالیات در مورد اشخاص حقوقی از طریق رسیدگی به دفاتر قانونی بر طبق مقررات ماده 94 و بند (الف) ماده 95 این قانون و در موارد مذکور در ماده 97 این قانون به طور علیالرأس تشخیص میگردد. وزیر با اضافه کردن تکالیفی خارج از اختیارات قانونی یعنی اینکه هر سه ماه یک بار خلاصه عملیات داده شده به ماشینهای الکترونیکی را حداکثر تا... روز پس از پایان سه ماه به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نماید موجب رد دفاتر و تعیین درآمد مشمول مالیات غیر واقعی و جریمه برای این شرکتها گردیده است. در صورتی که در آئیننامه یاد شده برابر تصریح تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم مربوط به روشهای نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهایی... بوده است و در قانون مالیاتهای مستقیم، تنها در ماده 100 مؤدیان مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی یک ساله آن هم تا چهار ماه بعد از اتمام سال مالی شدهاند و در مورد رسیدگی به اسناد و مدارک و دفاتر مستندات اظهارنامه نیز اداره امور مالیاتی مکلف است با تسلیم درخواست کتبی در محل کار مؤدی حاضر و رسیدگی نماید و مؤدی در قانون مالیاتهای مستقیم مکلف به تسلیم خلاصه عملیات غیر سالانه به ادارات امور مالیاتی نیستند و مسئولین دستگاههای اجرایی حق تعیین تکلیف اضافی و مطالبه مالیات غیر واقعی و تعیین جریمه از مؤدیان را ندارند؛ لذا تقاضای رسیدگی و ابطال آئیننامه فوقالذکر در قسمتهای مورد شکایت را دارد.
مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور مالیاتی کشور در پاسخ به شکایت شکات طی نامه شماره 96139/212 مورخ 23/9/1387 اعلام داشته است، آئیننامه مربوط به روش نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورتهای مالی و نهایی موضوع تبصره 2 ماده 95 اصلاحی مصوب 27/11/1380 قانون مالیاتهای مستقیم در اجرای وظایف و اختیارات قانونی سازمان امور مالیاتی کشور که قانونگذار بر عهده این سازمان گذارده و به تصویب وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی رسیده است ماده 17 آئیننامه مورد بحث برای رعایت حال مؤدیان و به دلیل اینکه برای تسلیم خلاصه عملیات سه ماهه آخر سال مدت زمان 10 روزه مصادف با ایام تعطیلات نوروزی و اصلاح حسابها طبق نظر مجمع عمومی صاحبان سهام میباشد و برای آنکه موجب بروز مشکلاتی در ارسال خلاصه عملیات برای مؤدیان شده بود طی پیشنهاد شماره 59651 مورخ 1/7/1386 که به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی رسیده به شرح ذیل اصلاح گردیده، «ضمناً مؤدیان مذکور مکلفند خلاصه عملیات داده شده به ماشینهای الکترونیکی را برای هر یک از سه ماهه اول تا سوم هر سال حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از پایان سه ماهه و برای سه ماهه چهارم تا تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه به ادارات امور مالیاتی مربوطه تسلیم نمایند» بر اساس ماده 7 و 8 قانون تجارت که ناظر بر سایر قوانین مالی و تجاری است، قانونگذار بیان داشته تاجر همه روزه مطالبات دیون و داد و ستد تجاری و معاملات راجع به اوراق تجاری... در آن دفتر ثبت نماید و متعاقباً تاجر باید کلیه معاملات را حداقل هفتهای یک بار از دفتر روزنامه استخراج و در دفتر کل ثبت کند، چون آئیننامه موضوع تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم علاوه بر روش نگهداری دفاتر، بر اسناد و مدارک و چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهایی تصریح دارد.
ماده 17 آئیننامه به دلیل اینکه اطلاعات رایانهای یک اطلاعات مجازی میباشد و در آن واحد قابل از بین بردن و تغییر هستند، سازمان امور مالیاتی به منظور ایجاد یک ابزار کنترل و دسترسی آسان جهت تطبیق اطلاعات رایانهای با دفاتر ارائه شده و داشتن اطلاعات کافی و وافی از عملکرد شرکتها در طول مدت کارکرد و رعایت عدالت مالیاتی و حقوق حقه دولت در حدود اختیارات قانونی اقدام به پیشنهاد و تصویب این آئیننامه نموده است، قسمت اخیر ماده 17 آئیننامه موصوف هیچگونه تکلیف اضافی برای مؤدیان ایجاد ننموده و شامل کلیه مؤدیانی که از سیستمهای الکترونیکی استفاده مینمایند، میشود و مختص شرکتهای شاکی نمیباشد، همچنین با عنایت به صدر ماده 17 مذکور هدف تصویبکننده صرفاً انتقال اطلاعات و عملیات ماشینهای الکترونیکی به دفاتر تجاری بوده است.
هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل در تاریخ فوق تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آرا به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
الف - قانونگذار به شرح ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم، مؤدیان مالیاتی مشمول ماده مذکور را مکلف کرده است که اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیتهای شغلی خود را در سال مالیاتی برای هر واحد شغلی با رعایت مقررات تنظیم و تا آخر تیر ماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل شغل خود تسلیم و نسبت به پرداخت مالیات متعلقه طبق قانون اقدام نمایند. نظر به اینکه تبصره 2 ماده 95 قانون مزبور متضمن جواز تنظیم و تصویب آئیننامه مربوط به روشهای نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی در دفاتر تجاری است و ملازمهای با وضع قاعده آمره مبنی بر ایجاد تکلیف برای مؤدیانی که به منظور ثبت و نگهداری عملیات معاملاتی از سیستمهای الکترونیکی استفاده میکنند به تسلیم خلاصه عملیات مذکور هر سه ماه یک بار به اداره امور مالیاتی ندارد، بنابراین قسمت اخیر ماده 17 آئیننامه اصلاحی موضوع تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم در این خصوص خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات وزیر امور اقتصادی و دارایی در وضع مقررات دولتی است.
ب - در مورد ماده 95 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم، صاحبان مشاغل مشمول پرداخت مالیات موظف به تهیه و تنظیم و نگهداری اسناد و مدارک و دفاتر تجاری مربوط به منظور ثبت فعالیتهای تجاری و تشخیص درآمد مشمول مالیات بر اساس شرایط و ضوابط مقرر در آئیننامه موضوع تبصره 2 ماده مذکور شدهاند و به شرح ماده 97 قانون و تبصره 2 آن موارد تشخیص درآمد مشمول پرداخت مالیات به طور علیالرأس به واسطه رد دفاتر قانونی معتبر تعیین گردیده است.
بنابراین بند 12 ماده 20 آئیننامه مورد اعتراض که عدم تسلیم خلاصه عملیات موضوع ماده 17 در مهلت مقرر در آن ماده را از موجبات رد دفاتر مؤدی مالیاتی اعلام داشته است و نتیجتاً سبب تشخیص درآمد مشمول مالیات به طور علیالرأس میگردد. خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات وزیر امور اقتصادی و دارایی میباشد لذا قسمت اخیر ماده 17 و بند 12 ماده 20 آئیننامه مورد اعتراض مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میشود.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضایی