سوالی از حسابرسان
گارو هوانسیان فر*
مخاطبین این نوشتار حسابرسان ارشد و سرپرستان در موسسات حسابرسی معتبر هستند.
صورت‌های مالی شرکت آلفا برای سال مالی منتهی به 29 اسفند ماه 1390 توسط یک موسسه حسابرسی معتبر مورد رسیدگی قرار گرفته و حسابرس اظهار‌نظر خود را در خرداد ماه 1391 تقدیم شرکت آلفا كرده است. مجمع عمومی عادی سالانه شرکت آلفا در اوایل تیرماه 1391 تشکیل شد.
دفاتر قانونی شرکت آلفا به روز نوشته شده و حسابرس آن‌را بررسی کرده که با صورت‌های مالی حسابرسی شده مطابقت دارد.
اظهار نامه مالیاتی شرکت در روزهای آخر تیرماه 1391 تهیه و به سازمان امور مالیاتی کشور تقدیم شده است. حسابرس در این زمان شرکت آلفا را ترک کرده بوده است. اظهارنامه شرکت که توسط امور مالی شرکت آلفا تهیه شده، دارای اشکالات متعدد و با اهمیتی است و در مواردی هم با سرفصل‌ها یا مبالغ دفاتر قانونی شرکت مطابقت ندارد. البته این موضوع توسط کادر شرکت، پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور کشف شده است.
1- شرکت آلفا در این مورد چه اقدامی را باید به عمل آورد؟
2- آیا حسابرس مستقل وظیفه دارد که اظهارنامه مالیاتی شرکت را قبل از ارائه گزارش حسابرسی بررسی و از صحت کلیه مطالب و موارد آن مطمئن شود؟
البته به این سوال در دو حالت پاسخ دهید: الف- اظهارنامه مالیاتی شرکت در زمان تهیه گزارش حسابرسی آماده بوده و حسابرس می‌توانسته به آن دسترسی داشته باشد.
ب- اظهارنامه مالیاتی شرکت پس از ارائه گزارش حسابرس و تشکیل مجمع عمومی عادی سالانه شرکت تهیه شده است.
3- آیا حسابرس وظیفه دارد که اظهارنامه مالیاتی شرکت مورد رسیدگی را از نظر مطابقت با دفاتر قانونی و صورت‌های مالی رسیدگی شده مطابقت دهد؟ در صورتی که پاسخ مثبت است، این کار در چه زمانی باید انجام شود؟ منظور این است که آیا این کار باید قبل از ارائه اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور برای سال مالی مورد رسیدگی انجام شود یا بعد از آن؟
4- درصورتی‌که حسابرس شرکت، اظهارنامه مالیاتی سال مالی قبل را در سال مالی قبل بررسی نکرده باشد، آیا در حسابرسی سال مالی بعد این وظیفه را دارد که کپی اظهارنامه مالیاتی سال مالی قبل را اخذ و از مطابقت آن با دفاتر قانونی و صورت‌های مالی مطمئن شود؟
* عضو پیوسته انجمن حسابداران خبره مدیریت انگلستان