بهای تمام شده موجودی ها

[اکبرزاده]

با سلام


مهمترین عامل در حسابداری موجودی مواد و کالا بدست آوردن بهای تمام شده است
بهای تمام شده شامل :
بهای تمام شده خرید
بهای  تبدیل
مخارج‌ تأمين‌ مالي‌
سایر مخارج

جمع بندی این مجموعه یک موجودی را به عنوان یک ارزش در شناخت فیزیکی جهت بهایابی میرساند.

بهای تمام شده خرید

مخـارج‌ خريـد شامل‌ بهـاي‌ خريـد ، بیمه ، حقوق‌ و عوارض‌ گمركي‌ و حمل‌ است‌ كه‌ مستقيماً به‌ خريد مربوط‌ مي‌گردد.
و تخفيفـات‌ تجـاري‌ از بهاي‌ خريـد كسـر مي‌شود تا بهای خالص خرید بدست آید.


بهای تبدیل

یا هزینه تبدیل شامل : هزینه های دستمزد مستقیم و سربار تولید  می باشد.

هزینه های دستمزد مستقیم
درصد بالایی از هزینه های دستمزد اعم از مستقیم و غیر مستقیم عملا ماهیت ثابت دارند .
مانند یک شرکت تولیدی که کارگران ثابتی دارد و دستمزد آنان صرف نظر از افزایش و یا کاهش تولید پرداخت میگردد.
به همین جهت درصدی از اینگونه هزینه ها در دوره ای که با کاهش تولید روبرو هستیم میتواند به عنوان هزینه ظرفیت
بلا استفاده به سودو زیان منظور گردد.

درنتیجه باید به این امر توجه داشت استفاده از سطح واقعی تولید برای تخصیص هزینه های ثابت تولید تنها زمانی
مجاز است که تولید واقعی به ظرفیت معمول نزدیک باشد.



سربار تولید
باید توجه داشت که در تخصیص سربار تولید به محصولات روش منطقی در نظر گرفته شود .

سربار تولید شامل دو مورد میگردد

سرباز متغیر تولید
سرار ثابت تولید


سربار متغیر تولید
سربار متغير توليد آن‌ بخش‌ از مخارج‌ غيرمستقيم‌ توليد است‌ كه‌ متناسب‌ با تغيير حجم‌ توليد تغيير مي‌يابد، مانند مواد و دستمزد غيرمستقيم‌.


سرار ثابت تولید
سربار ثابت‌ توليد، آن‌ بخش‌ از مخارج‌ غيرمستقيم‌ توليد است‌ كه‌ عليرغم‌ تغيير در حجم‌ توليد نسبتاً ثابت‌ مي‌ماند، مانند استهلاك‌ و مخارج‌ نگهداري‌ ساختمان‌ و تجهيزات‌ كارخانه‌ و مخارج‌ مديريت‌ كارخانه‌.
سربار ثابت‌ توليد برمبناي‌ ظرفيت‌ معمول‌ فعاليت‌ واحد تجاري‌ تخصيص‌ مي‌يابد. ظرفيت‌ معمول‌ بيانگر متوسط‌ محصولي‌ است‌ كه‌ انتظار مي‌رود در شرايط‌ عادي‌ (با در نظر گرفتن‌ توقفات‌ توليد ناشي‌ از تعميرات‌ و نگهداري‌ برنامه‌ريزي‌شده‌) طي‌ چند دوره‌ يا فصل‌، توليد شود.
براي‌ تخصيص‌ هزينه‌هاي‌ سربار ثابت‌ توليد مي‌توان‌ از سطح‌ واقعي‌ توليد استفاده‌ كرد به شرط‌ آنكه‌ سطح‌ مزبور تقريباً نزديك‌ به‌ سطح‌ معمول‌ فعاليت‌ واحد تجاري‌ باشد.
بايد توجه‌ داشت‌ عامل‌ تعيين‌كننده‌ در تخصيص‌ سربار ثابت‌ توليد برمبناي‌ سطح‌ معمول‌ فعاليت‌، اين‌ است‌ كه‌ مخارج‌ مربوط‌ به‌ ظرفيت‌ بلااستفاده‌ بايد در دوره‌ وقوع‌ به عنوان‌ هزينه‌ عملياتي‌ و پس‌ از سود ناخالص‌ در صورت‌ سود و زيان‌ منعكس‌ شود.

برخی مخارج برای رساندن موجودیها به مکان و شرایط فعلی لازم نخواهد بود که در نتیجه جزء بهای تمام شده محسوب نمیگردد
بلکه در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسائی میگردد. برای مثال:

ضایعات غیر عادی
مخارج انبار داری محصولات ساخته شده
مخارج اداری که در رساندن موجودیها به مکان و شرایط فعلی نقشی ندارد.
مخارج فروش


مخارج تامین مالی

استاندارد 13
مخارج‌ تأمين‌ مالي‌ كه‌ مستقيماً قابل‌ انتساب‌ به‌ تحصيل‌ يك‌ دارايي‌ واجد شرايط‌ است‌، آن‌دسته‌ از مخارجي‌ است‌ كه‌ درصورت‌ عدم‌ تحصيل‌ آن‌ دارايي‌، بايد از آن‌ اجتناب‌ مي‌شد. چنانچه‌ يك‌ واحد تجاري‌ مشخصاً به‌ منظور تحصيل‌ يك‌ دارايي‌ واجد شرايط‌ خاص‌، اقدام‌ به‌ اخذ تسهيلات‌ مالي‌ كند، مخارج‌ تأمين‌ مالي‌ را كه‌ مستقيماً به‌ دارايي‌ واجد شرايط‌ مربوط‌ است‌، به‌ راحتي‌ مي‌توان‌ تشخيص‌ داد.

سایر مخارج
ساير مخارج‌ تنها تا ميزاني‌ كه‌ آشكارا به‌ رساندن‌ موجودي‌ مواد و کالا به‌ مكان‌ و شرايط‌ فعلي‌ آن‌ مربوط‌ است‌ به عنوان‌ بخشي‌ از بهاي‌ تمام‌شده‌ موجوديها منظور مي‌شود.