هزینه یابی سفارشات

هزینه یابی سفارش کار :

هزینه یابی سفارش کار روشی از هزینه یابی است که براساس آن بهای تمام شده هر سفارش بطور مجزا محاسبه می شود . و این امر زمانی مناسب خواهد بود که تولید محصول با توجه به سلیقه مشتری تغییر یابد .
در این روش ، از هزینه های عادی یا نرمال ( مواد واقعی ، دستمزد واقعی ، سربار جذب شده ) برای تعیین قیمت تمام شده محصول استفاده می شود .
در هزینه یابی سفارش کار از نظام دائمی نگهداری حساب موجودیهای جنسی ( مواد ، کالای در جریان ساخت و کالای ساخته شده ) استفاده می شود .


حساب کالای در جریان ساخت در این روش از هزینه یابی , یک حساب کنترل است و بهای تمام شده هر سفارش بطور مجزا در دفتر معین کالای در جریان ساخت (دفتر معین سفارشات ) مشخص می شود .

در این روش از هزینه یابی , معمولا در ابتدای هر دوره مالی ، کل هزینه های سربار ثابت و متغیر دوره مالی برآورده می شود . سپس مبنای منطقی جذب سربار (تخصیص سربار) از بین مبانی مختلف (میزان تولید ، ساعات کار مستقیم ، ساعات کار ماشین ، مواد مستقیم ، دستمزد مستقیم و یا هزینه های مستقیم ) انتخاب و میزان آن برای کل دوره مالی تعیین می گردد . از تقسیم هزینه های سربار برآوردی بر مبنای برآوردی جذب سربار ، نرخ جذب سربار مشخص می شود . در طول دوره مالی براساس مبنای واقعی جذب سربار ، سهم هر سفارش از هزینه های سربار واقعی مشخص شده و ثبت لازم جهت جذب سربار در دفاتر منعکس می شود . و به این ترتیب بهای تمام شده سفارش مشخص می گردد .


به هنگام تولید کالای مورد سفارش گاه ضایعاتی در جریان تولید پیش می آید که موجب به هدر رفتن مواد مصرف شده ، دستمزد پرداخت شده و انواع هزینه های عمومی کارخانه می شود .

در هر حال وقوع این ضایعات در صورتی که عادی تلقی شود و ناشی از اشکال منحصر به فرد و یا استثنائی در روند تولید محصول نباشد ، موجب افزایش بهای تمام شده سفارش یا سفارات در دست اقدام می شود . طبعا بهای تمام شده مواد ، دستمزد و سربار موجود در کالای ضایع شده به طور عادی در طرف راست حساب کار در جریان منظور شده و در بهای تمام شده سفارش یا سفارشات مربوط منظور گردیده  اما به هنگام ارسال کالای تکمیل شده به انبار و لزوم تعیین بهای تمام شده سفارش تکمیل شده ، دو حالت محتمل الوقوع است :


حالت اول

کالای ضایع شده و منظور شده به بدهکار حساب کار در جریان کلا از بین رفته تلقی می شود و هیچ گونه ارزش قابل بازیافتی ندارد .

در  این حالت جمع کل ارقام بدهکار شده به حساب سفارش ، تشکیل دهنده بهای تمام شده آن سفارش است و به روشهای ذکر شده قبلی باید از این حساب خارج و به حساب موجودی کالای ساخته شده منظور گردد .


حالت دوم

کالای ضایع شده دارای ارزش قابل بازیافت می باشد و به عبارت دیگر می توان آن را به فروش رساند .

در این حالت بهای قابل بازیافت این کالاها (هرچند تخمینی ) باید از بهای تمام شده سفارش خارج شده و به عنوان یک دارائی تا هنگام فروش آنها نگهداری شود (مثلا در حسابی با عنوان موجودی ضایعات قابل فروش ) . ثبتهای لازم به هنگام انتقال کالای تکمیل شده به انبار و فروش ضایعات مربوطه در روزها یا ماههای بعد به صورت زیر خواهد بود :


موجودی کالای ساخته شده          900
ضایعات قابل دریافت                         50
کار در جریان ساخت _ سفارش X                950

ثبت انتقال کالای ساخته شده (سفارش تکمیل شده به انبار و تشخیص 50 ریال کالای ضایع شده قابل بازیافت )

  بانک                      70
ضایعات قابل بازیافت          50
درآمدهای متفرقه                20
ثبت فروش ضایعات به 20 ریال بیش از ارزش قابل بازیافت تخمینی