فاکتورهای صوری و کد فروش

فاکتور صوری نوعی ابزار غیرقانونی برای عملیات حساب سازی است. ماهیت آن با چهره قانونی یعنی صدور فاکتور رسمی اجرا می شود ولی نوع استفاده و کاربری تغییر می کند. این فاکتورهایی با شکل مورد قبول سازمان امور مالیاتی می باشند که ظاهرا بابت ارائه خدمات و یا انجام معامله صادر شده اند اما در حقیقت به صورت صوری بوده و مبتنی بر هیچ معامله یا ارائه خدماتی نیستند و تنها خود فاکتور خرید و فروش می شود. فروشندگان این نوع فاکتورها بر اساس مبلغ و نوع کالا یا خدمات درخواستی مبلغی را از خریدار دریافت کرده و در عوض فاکتورهای مورد نظر خریدار را صادر می کنند. مودیان، وقتی کالا خرید می‌کنند، مالیات می‌دهند و وقتی هم کالایی را می‌فروشند، مالیات آن را می‌پردازند; در این شرایط این شرکت‌ها فاکتور صوری می‌دهند تا بگویند مالیات خرید پرداخت شده است تا به عنوان اعتبار در زمان فروش منظور شود.
در گذشته به هر شناسنامه یک کد اقتصادی داده می شد که برخی از افراد از این کدها سوءاستفاده کردند و به نام یک فرد بی سواد و بی خبر از فعالیت های اقتصادی یا حتی شخص مرده یک کد اقتصادی دریافت می کردند تا از پرداخت مالیات معاف شوند. همچنین برخی از افراد، کارت بازرگانی گرفته و شرکتی را به نام خود ثبت می‌کنند و بنا به شرایط و زد و‌ بندی که دارند، فاکتورهایی تهیه کرده و آن را به متقاضیان می‌فروشند، در حالی که خود برای آن پولی پرداخت نکرده‌اند. خریداران هم فروشندگانی هستند که یا کد اقتصادی ندارند، یا از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده فراری‌اند، و این در حالی است که آنان این مالیات را از مشتریان به دلیل فروش کالا دریافت، و تنها از پرداخت مالیات به دولت امتناع می‌کنند.
سازمان امور مالیاتی برای جلوگیری از فاکتورهای صوری و کدفروشی در سالهای گذشته تلاش های فراوانی را انجام داده است و با راه اندازی طرح جامع مالیاتی توانسته است اطلاعات جامعی از فروشندگان و خریداران کالاها به دست بیاورد و در زمان رسیدگی به پرونده مودیان مالیاتی با دقت بیشتری با کنترل موارد زیر تا حدودی از فاکتورهای صوری و کدفروشی جلوگیری کند.
۱- کنترل اینکه ارائه کننده کالا و خدمات کد فروش، فاکتور فروش یا شرکت صوری و کاغذی نباشد.
۲- کنترل اینکه فروشنده کالا و خدمات از شرکت منحل شده یا غیر فعال اقدام به صدور فاکتور ننموده و شناسه ملی خود را به درستی اعلام کرده است.
۳- کنترل اعتبار گواهی ارزش افزوده.
۴- کنترل نوع و متناسب بودن فعالیت صادر کننده فاکتور با کالا و خدمات مندرج در فاکتور.
۵- کنترل مستندات حمل شامل بارنامه جاده ای و بیجک و...
۶- کنترل مستندات پرداخت شامل کپی چک های بانکی شرکت یا فیش های واریزی