[Zohreh Gholami]

ضعف عمده فلسفه

استاد بازنشسته فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه فلسفه باید با واقعیت ها درگیر باشد، گفت: فلسفه‎ای که متکی بر علم و تجربیات انسان ها بوده و با واقعیت درگیر باشد و نه با مفاهیم ذهنی، آن فلسفه زنده است.

دکتر سید یحیی یثربی درمورد فلسفه غرب در دنیای امروز گفت: فلسفه شرق و غرب ندارد، فلسفه مانند علم، فیزیک و شیمی غرب و  شرق ندارد. فلسفه یک نگره و تلاش انسانی برای فهم فراگیر و عمیق به جهان است. این تلاش برای فهم فراگیر و عمیق به شرق و غرب اختصاص ندارد. اما سؤالی از سالها پیش مطرح بوده این است که انسان چقدر می‎تواند با تلاش و فهم انسانی به عمق فهم جهان و فهم فراگیر دست پیدا کند.

استاد بازنشسته فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: در گذشته ذهن انسان را خیلی توانا می‎پنداشتند و می‎گفتند ذهن یک فیلسوف برابر جهان است یعنی هرچیز که در عالم است فیلسوف می‎فهمد. الان به این رسیده‎اند که ذهن انسان خیلی کم از خارج می‎تواند چیزی را دریابد. ولی من معتقدم چنین فهمی از جهان هرچند دشوار است ولی با روش درست و با استفاده از علوم، با یک فهم فلسفی از جهان ممکن است.

یثربی در مورد اینکه آیا فلسفه غرب قادر به پاسخگویی و استدلال لازم در همه امور است یا نه اظهار داشت: کانت دویست و اندی سال پیش گفت فلسفه مرده است یعنی بشر به چنین دانشی برای فهم جهان دست نمی‏‎یابد، بتازگی فیلسوف غربی استفان هاوکینگ هم اینرا اعلام کرد من با ایندو موافقم اما باید گفت که فلسفه مرده فلسفه قرون وسطایی و فلسفه انتزاعی‏ است . اما اگر فلسفه کارآمد و کارایی داشته باشد و به روز باشد می‎تواند قافله تمدن بشری را پیش ببرد و در فکر او رشد ایجاد کند. بایستی کوشش کنیم به چنین فلسفه‏ای دست یازیم و این محال نیست.

این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه و عرفان اسلامی در مورد ضعف عمده فلسفه غرب نیز تصریح کرد: فلسفه بطورکلی یک ضعف عمده دارد و آن این است که با مفاهیم انتزاعی سرو کار دارد و این زمینه خودکامگی ذهن انسان را فراهم می‎آورد. یعنی هرکس می‎تواند هر طور که بخواهد فکر کند و هیچکس محکوم نمی‎شود و معلوم هم نمی‎شود که چه کسی درست می‎گوید.

یثربی یادآور شد: فلسفه‎ای که متکی بر علم و تجربیات انسان ها باشد و با واقعیت درگیر باشد و نه با مفاهیم ذهنی آن فلسفه زنده است اگرچه کامل نیست ولی در آینده کامل خواهد شد.