[Zohreh Gholami]

جهانی شدن ابتکار پزشک ایرانی در درمان «فتق ديسك كمر»

درمان‌هاي رايج ضايعات ديسك كمر طي سال‌هاي گذشته، شاهد تحولات شگرفي بوده است؛ به طوري كه از شكافتن كمر بيمار در حين جراحي به ايجاد تنها يك سوراخ چند ميلي‌متري براي درمان ديسك كمر رسيده است.

اكنون متخصصان ايراني هم، موفق به اجراي جديد‌ترين روش درمان‌ ضايعات ديسك كمر شده‌اند. اين روش درماني كه به نوعي اولين عمل جراحي ديسك كمر به روش فورامينوسكوپي در كشور محسوب مي‌شود، در بيمارستان دانشگاه علوم پزشكي ارتش توسط دكتر بصام پور، عضو هيات علمي اين دانشگاه انجام شده است.

در اين روش بر خلاف شيوه‌هاي معمول كه با ايجاد يك شكاف از پشت با انجام جراحي نسبت به درمان عارضه اقدام مي‌شود، براي رسيدن به ديسك تنها سه ميلي‌متر برش از ناحيه پهلو ايجاد مي‌شود و محل ورود به فضاي نخاع، همان محل خروج عصب ( فورامن) است. البته در كتاب‌هاي كلاسيك جراحي از اين ناحيه به عنوان منطقه ممنوعه نام مي‌برند؛ چرا كه با ورود به اين ناحيه، خون‌ريزي شديدي آغاز مي‌شود كه به عقيده دكتر بصام‌پور دليل عدم خونريزي در این نوع از جراحي استفاده از دستگاه اندوسكوپ به جاي روش‌هاي جراحي مرسوم است.

دكتر عليرضا بصام‌پور، متخصص ارتوپد و فوق تخصص جراحي ستون فقرات كه مجري اين روش درماني جديد است گفت: هر انسان معمولاً ۲۶ مهره در ستون فقرات دارد. مهره‌ها به وسيله صفحات انعطاف پذيري به نام ديسك بين مهره‌يي از يكديگر جدا مي شوند. در واقع هر فرد در حالت طبيعي داراي پنج ديسك در ناحيه كمر است، بنابراين وجود ديسك كمر بيماري محسوب نمي‌شود. در ديسك كمر جداري به نام «آنالوس» وجود دارد. زماني كه آنالوس ضعيف شده و محتويات داخل ديسك به نام «نوكلئوس» به سمت بيرون بيايد با تحريك شيميايي يا فشار مستقيم ريشه‌هاي عصبي دردناك شده و بيمار در پا و كمر احساس درد مي‌كند؛ بنابراين وقتي جدار ديسك ضعيف شود مردم به اصطلاح مي‌گويند كه اين فرد ديسك دارد اما به طور علمي ديسك اين افراد آسيب ديده و خراب شده است.

اين متخصص با بيان اينكه در اين جراحي‌ها، بيمار در بيهوشي كامل به سر مي‌برد، اظهار كرد: نبايد از عوارض زياد اين جراحي غافل شد كه يكي از مهمترين اين عوارض فلج شدن بيماران بود. البته ضعف‌هاي عضلاني و دردهاي عصبي تا پايان عمر از ديگر عوارض اين روش محسوب مي شود. ضمن اين كه در اين جراحي بيمار پس از عمل بايد مدت‌ها استراحت مي‌كرد.

بصام‌پور تصريح كرد: در اين روش كه با ايجاد يك سوراخ كوچك در پهلوي بيمار انجام مي‌شود، ديگر نيازي به بيهوشي كامل بيمار نيست و تنها با يك بي‌حسي موضعي عمل انجام مي‌شود، در نتيجه بيمار مي‌تواند در هر مرحله‌ از جراحي عكس‌العملي نشان دهد تا از عوارض جانبي عمل جلوگيري شود و مضافأ اينكه بيمار در حين جراحي، ميزان درد پا و يا بي حسي اندام خود را اعلام مي‌كند و در حقيقت خود بيمار زمان ختم عمل را با توجه به كاهش درد مشخص مي‌كند.

وي با بيان اين كه تقريبا ۳۰ سال است كه استفاده از اين روش در دنيا آغاز شده است، تصريح كرد: ابتدا جراحي ايراني به نام دكتر پرويز كامبين در آمريكا با آندوسكوپ‌هاي اوليه كه بزرگ هم بودند اين روش را ابداع كرد. سپس اروپايي‌ها و به خصوص آلماني‌ها به خصوص افرادي به نام پروفسور روتهام، پروفسورگور و پروفسوريونگ اين روش را توسعه داده و تجهيزات خاصي را ابداع كردند. "


وي كه اين جراحي را تا به حال روي دو بيمار انجام داده خاطرنشان كرد: هر دوي بيماران مرد و حدود ۲۵ سال سن داشته اند. يكي از آنها جودوكار و ديگري از پرسنل كادر ارتش ایران بود که به صورت سرپايي جراحي و بعد از اتمام جراحي مرخص شده‌اند.

بصام پور تصريح كرد: فرد جودوکار دچار پارگي ديسک بين مهره‌يي ۱-۲ L حين تمرين با ضعف و عدم توانايي راه رفتن بوده و توسط فدراسيون پزشكي ورزشي ارجاع داده شده بود كه به طور معمول بايد جراحي وسيع با باز كردن شكم و سينه براي وي انجام مي شد. افسر ارتش هم با پارگي ديسک اس ۱ ۵L بود كه به طور معمول بايد تحت جراحي و گذاشتن پيچ و فيكساسيون قرار مي‌گرفت.

وي در پايان با تاكيد بر اين كه استفاده از اين روش براي هر نوع فتق ديسك بين مهره‌يي و تحت هر شرايطي امكان پذير است، تصريح كرد: اين روش به دلايلي براي سه گروه از بيماران به شدت توصيه مي شود؛ يكي بيماراني كه به دليل شرايط كاري شان نمي توانند بعد از جراحي استراحت كنند مثل ورزشكاران حرفه‌يي، مديران و فعالان مشاغل حساس مانند پزشكان، دندانپزشكان، خلبانان و ديگر بيماران با بيماري زمينه‌يي مانند ديابت، ام اس، سرطان‌ها، پرفشاري خون و بيماران قلبي و گروه سوم افراد مسن كه به هر دليلي بيهوشي براي آنها مضر يا خطرناك است.


پزشک, پزشکی, مقاله, مقالات پزشکی, جدیدترین مقالات پزشکی, نشریات پزشکی, ابتکار پزشک ایرانی, جهانی شدن روش جدید پزشک ایرانی برای درمان «فتق ديسك كمر»,فتق دیسک کمر, کمردرد, ناراحتی کمر, پزشک ایرانی, درمان فتق کمر, درمان, پیشگامان متا, meta4u.com