[Zohreh Gholami]

چند نکته مهم که می تواند در موفقیت یا شکست مؤثر باشد

یکی از ملاک های سازگاری، شناخت قوت ها و ضعف ها است. عمل کردن بدون در نظر گرفتن قوت و ضعف منجر به ناکامی و سرخوردگی می شود.

یکی از درس هایی که دیگران به هنگام پی گیری اهداف یا به هنگام ناکامی های می دهند در این جمله خلاصه می شود" خواستن، توانستن است". این جمله، جمله بسیار خطرناکی است. چه کسی می تواند ضمانت کند که خواستن توانستن است. خواستن در تحقق یک امر هم قطار هزاران هزار عاملی است که می توانند به خواسته های ما پشت پا بزنند و گاهی دهن کجی کنند.

"آب دریا را اگر نتوان کشید  هم به قدر تشنگی باید چشید"این آموزه در برابر خواسته هایی قرار می گیرد که امکان تحقق آن را غیرممکن می نماید. در واقع تکیه کلام "اندازه خودت را بدان" اشاره به توانایی ها و ضعف های ما دارد. بسیاری از امیال ما به مواردی تعلق دارد که امکان دسترسی کامل به آن گاه غیرممکن است. شرایط اقتصادی، فرهنگی و هزاران عاملی که ما حتی لحظه ای به آن فکر نمی کنیم در تحقق یک امر دخیل هستند.

در واقع این گزاره"خواستن توانستن است"می تواند بسیار خطرناک باشد؛ به این دلیل که می تواند ناکامی به همراه داشته باشد. به همین دلیل در حوزه روانشناسی کمال گرایی می تواند هم صفتی مثبت و هم صفتی منفی باشد. آنگاه که کمال گرایی در راه شادکامی و سازگاری مانعی باشد نابهنجار تلقی می شود.

"به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل/ که گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم" اشاره شاعر گرانقدر به امری است که تحقق تمامی خواسته ها را ممکن نمی داند و از سویی دستور به نشستن باطل هم نمی دهد. وسع در آموزه دینی ما تاکید بر ظرفیت و تکلیف دارد، عنصری که هم انگیزشی است و هم از ناکامی پیش گیری می کند.

در واقع قدرت امیال آدمی بسیار فراتر از امکان تحقق آن در این جهان است." خیال حوصله بحر می پزد هیهات/چهاست در سر این قطره محال اندیش" نشان از قوه خیال و خواسته های آدمی دارد که خود دستمایه فلسفه برای اشاره به جهانی است که در آن این خواسته ها توانایی تحقق بخشیدن دارند.

در واقع آنچه بایستی مورد توجه باشد، شدنی هایی هستند که به دلیل ذهنیت ما ناشدنی می نمایند. جمله خواستن توانستن است زمانی معنا دارد که ما بنا به تصورات یا عدم فعالیت های خود تحقق یک امر را در نظر می گیریم اما استفاده کردن از این جمله به عنوان یک پیام انگیزشی در همه چیز خود می تواند در عمل موجب سرکوب انگیزه ها شود.

برای شادکامی زندگی احتیاج به حرکت وجود دارد. زمانی که حرکت می کنی و به هرگامی که به جلو میروی احترام می گذاری، کامیابی را گام به گام تجربه می کنی اما زمانی که فقط و فقط به رسیدن فکر می کنی؛ گاهی از دیدن صحنه هایی غافل می شوی که گاه برای دیگری اوج یک خیال است. ایده آل ها برای نرسیدن ساخته شده اند؛ اما شوق می آورند؛ تا روز ما دیر نشود.

هر که چون ماهی ز آبش سیر شد/ هر که بی روزی است روزش دیر شد.